Эксперименттік есеп. 1) Екі нөмірленген пробирканың № 1 –не бензол, № 2 – не толуол, не ксилол құйып, берілген реактивтер: 5% - және 10% ерітіндісі, сұйытылған ерітіндісі көмегімен анықтауды ұсыну. Жауаптарын тәжірибе қорытындысы бойынша реакция теңдеуін жазу арқылы дәлелдеу.
Қосымша «Көмірсутектер» тақырыбы бойынша жаттығулар мен есептер
1. Келесі өзгерістерді жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін құрастыр: а) бензол → бромбензол; ә) метан → бензол; б) бензол → гексахлорциклогексан; в) этилбензол → стирол. Реакциялардың жүру жағдайларын көрсетіңіз.
2. Нитрлеуге бензол мен толуолдың қайсысы жеңіл түседі ? Неге?
3. Келесі өзгерістерді жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін құрыңыз:
4. Көлемі бойынша табиғи газ 90 % метан , 5% этан, 3% пропан және 2% азоттан тұрады. Осындай 1000 л газды жағу үшін қандай көлем ауа қажет, егер ауадағы оттегінің көлемдік үлесі 21 % болса ?
Жауабы: 10,12 м3
5. Бензолдың белгісіз мөлшерін екі ыдысқа 1:2 қатысында бөліктерге бөлді . Аз мөлшерін оттегінде жағып, одан 110 г көміртегінің (ІV) оксидін алды. Көп бөлігін нитрлегенде қандай масса нитробензол алынады, егер оның шығымының массалық үлесі 56 % -ті құраса?
Жауабы: 57,4 г.
6. 240 л табиғи газды (қ.ж) бензол алуға пайдаланды. Метанның газдағы көлемдік үлесі 90 % . Егер бензолдың шығымы 60% болса, алынған бензолдың массасы қандай болады?
Жауабы: 75,2.