ФЕНОЛДАР
Изомериясы. Номенклатурасы
Ароматты оксиқосылыстар екі топқа бөлінеді: фенолдар және ароматты спирттер. Фенолдар деп бензол сақинасындағы сутегінің біреуі немесе бірнешеуі гидроксил тобымен алмасқан қосылыстарды айтады, яғни гидроксил тобы ядромен (бензол сақинасымен) тікелей байланысқан. Ал ароматты спирттерде гидроксил тобы бүйректегі тізбекте болады.
Құрамындағы гидроксил тобының санына қарай бір - С6Н5ОН, екі С6Н4(ОН)2 үш С6Н3(ОН)3 атомды фенолдар болып бөлінеді.
Бір атомды фенолдар
Екі атомды фенолдар
Үш атомды фенолдар
Бір атомды фенолдардың ішіндегі ең қарапайымы – фенол - С6Н5ОН. Гидроксил тобының электрондарының сақинаға ығысуына байланысты, фенол әлсіз қышқылдық қасиет көрсетеді.
Алу әдістері
1.Фенолдың табиғи көздері. Таскөмірлі шайырды құрғақтай айдау арқылы фенол алынады.
2. Бензолдың галогентуындыларын катализатор қатысында сілтілермен қыздырып:
3.Сульфоқышқылдардың натрий тұздарын сілтілермен балқытып:
|
Бензолсульфоқышқылы
|
Бензолсульфоқышқылдың натрий тұзы
|
Натрий феноляты
|
Фенол
|
4. Диазоний тұздарының айрылуы:
5. Кумолдың тотығуы (кумолды әдіс). Фенолды алудың негізгі өндірістік әдісі:
Достарыңызбен бөлісу: |
