«Химия» пәнінен 1-тоқсанға арналған тоқсандық жиынтық бағалаутапсырмалары
1.
|
Альдегидтердің тривиалды атауы өздері тотыққанда түзілетін карбон қышқылдарының атауымен сәйкес келеді. Май альдегидінің IUPAC номенклатурасы бойынша атауы мен формуласын көрсетіңіз.
С3Н7СОН 2)Этаналь 3)Пропаналь 4)С2Н5СОН 5)Бутаналь 6)СН3СОН
1және3
2 және4
1 және5
5 және6
[1]
|
2.
|
Карбон қышқылдарындағы функционалдық топ атауы мен формуласын көрсетіңіз.
Карбоксил, -СООН
Карбонил,-СО
Гидроксил, -ОН-
Карбонил,-СОН
[1]
|
3.
|
CH3CH2CH2CH2COOH осы затты IUPAC номенклатурасы бойынша атаңыз.
A. 2-метилпентан қышқылы
Изогексанқышқылы
1-метилпентанқышқылы
Валерианқышқылы
[1]
|
4.
|
Бензол ароматты көмірсутектердің қарапайым өкілі.
Бензол мен оның гомологтарының химиялық қасиетін көрсететін кестеде реагенттер мен өнімдер арасындағы сәйкестіктіорындаңыз.
|
№
|
Реагенттер
|
|
Өнім
|
1
|
С6Н6 +3Н2
|
А
|
С7Н14
|
2
|
С7Н8 +3Н2
|
В
|
С6Н12
|
3
|
С6Н6 +Сl2 темір (III) хлориді қатысында
|
С
|
С6Н6Cl6
|
В
|
С6Н5Cl
|
[3]
5. Берілген гетероциклді қосылыстарды сәйкестендіріңіз:
1. 2. 3. 4.
|
A.фуран
|
B.пиррол
|
C.пиразол
|
D.тиофен
|
1.____________ 2.__________ 3.____________ 4.___________
[4]
6.
|
Бензолқосыпалуреакциясынақарағандаорынбасуреакциясынажақсытүседі.Оныңсебебі делокализацияланған электрондар тығыздығы біркелкі таралғандықтан жалпы молекулада еселі байланыс болмайды. Бензолдың орынбасу реакциясының бірі нитрлеу реакциясы, күкірт және азот қышқылдарының қоспасы қатысындажүреді.
Бензолды нитрлеуреакция теңдеуін жазып көрсетіңіз. [1]
|
7.
|
Арендер — молекулаларының құрамында бензол сақинасы (бензол ядросы) бар жалпы формуласы СnН2n -6 болатын көмірсутектер. Олардың қарапайым өкілдерінің бірі - бензол , екіншісі -толуол (С7Н8).
(a)Бензолмолекуласыәдеттетотықпайды.Алтолуолмолекуласыоңайтотығаалады. (і) Толуол молекуласы неліктен оңай тотығады?
[1]
(ii)Толуолдың тотығу реакция теңдеуін құрыңыз
[1]
|
8.
|
Cірке қышқылы тұрмыста кеңінен қолданылатын карбон қышқылдарының бірі.
|
Карбон қышқылдарының химиялық қасиеттері минералды қышқылдары тәрізді.
(а) Сірке қышқылының кальций металымен реакция теңдеуін құрыңыз
[1]
(б) Тұрмыста тәтті тағам даярлау барысында ас содасын сірке қышқылымен сөндіріп жатады. Ас содасын (NaHCO3) сірке қышқылымен сөндіру реакция теңдеуін құрыңыз
[1]
9.
|
Күрделі эфирлерді карбон қышқылдары мен спирттерді әрекеттестіру арқылы алады. Бұл этерификация реакциясы концентрлі күкірт қышқылы қатысында жүреді.
(а) Cірке қышқылы мен этил спирті әрекеттесу реакция теңдеуін құрыңыз.
[1]
(б) Осы этерификация реакциясының механизмін сипаттайтын сатыларын жазыңыз
[3]
|
10.
|
Адам өмірі үшін майлар маңызды органикалық қосылыстар. Майлар үш атомды спирт глицерин мен жоғарғы май қышқылдарының күрделі эфирлері.
Майлар құрамындағы карбон қышқылдарының құрылымына байланысты сұйық және қатты май болыпбөлінеді.
Сұйық майдың құрамында
карбон қышқылдары, ал қатты майдың құрамында
карбон қышқылдарыболады.
[2]
Қатты майлардың маңызы өнеркәсіпте сабын алу үшін қажет. Майларды сілті қатысында қыздырғанда сабын алынады. Мұны «сабындану реакциясы» деп атайды.
Тристеараттың «сабындану реакциясын» жазыңыз.
СН2-О-ОС-С17Н35
│
СН-О-ОС-С17Н35
│
СН2-О-ОС-С17Н35
тристеарат
|
|
|
[2]
(c) Қатты май алу үшін сұйық майды гидрлейді. Алынған майды ары қарай сабын дайындауда т.б. қолданылады.
Триолеаттың гидрлену реакция теңдеуін жазыңыз.
СН2-О-ОС-С17Н33
│
СН-О-ОС-С17Н33
│
СН2-О-ОС-С17Н33
тристеарат
[2]
|
|
|
[Барлығы 25]
|
Достарыңызбен бөлісу: |
