Егер бөлшектер активтелу энергиясынан төмен энергиямен соқтығысса, олар әрекеттеспейді. Бөлшектер тек бір-бірінен серпілетін болады.
Химиялық реакция жылдамдығын өзгерту
Әрекеттесетін бөлшектер арасындағы сәтті соқтығысу санын арттыратынның бәрі реакция жылдамдығын жоғарылатады.
Қандай факторлар реакция жылдамдығына әсер етеді?
Әрекеттесуші заттар табиғаты
Температураны жоғарылату
Еритін реагенттердің
концентрациясын
жоғарылату
Қандай факторлар реакция жылдамдығына әсер етеді?
Газ тәріздес реагенттердің
қысымын жоғарылату
Қатты реагенттердің
беттік ауданын жоғарылату
Катализаторды қолдану
Жай-жайдан!
Реакциялар бірдей жылдамдықпен өтпейді. Олар бастапқыда белгілі бір жылдамдықпен бастайды, одан кейін реакция тоқтағанға дейін жай-жайдан жылдамдығы қосылады.
Реакция өткен сайын, реакцияға түсетін заттардың концентрациясы азаяды.
Жай-жайдан!
Бұл бөлшектер арасындағы соқтығысу жиілігін азайтады және сондықтан реакция баяулайды.
Реакцияның аяқталу пайызы
100% 0% 25% 50% 75% реагенттер өнім
Химиялық реакция жылдамдығының графигі
Реагенттер – өнімдер қоспасы
Әрекеттесуші заттар табиғатының химиялық реакция жылдамдығына әсері
Мырыш + күкірт қышқылы →
мырыш сульфаты + сутек
Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2
Мыс + күкірт қышқылы → реакция
жүрмейді
Cu + H2SO4 →
Температура және соқтығысу
Қалай температура бөлшектердің соқтығысуына әсер етеді?
Температураның химиялық реакция жылдамдығына әсері
Температура жоғарылаған сайын реакция жылдамдығы артады. Көп реакцияда температураны 10 °C арттырғанда химиялық реакция жылдамдығы шамамен екі есе артады.
Неге температураны арттырғанда реакцияның жылдамдығы артады?
Температура жоғары болғанда, бөлшектер көбірек энергияға ие болады. Олар жылдамырақ қозғалады және басқа бөлшектермен соқтығысу мүмкіндігі көп болады дегенді білдіреді.
Бөлшектер көбірек энергиямен соқтығысады, сондықтан сәтті соқтығысулар саны артады.
