|
|
| бет | 32/32 | | Дата | 11.05.2023 | | өлшемі | 1,82 Mb. | | #176464 |
| Байланысты: КЕСТЕЛЕР Қазақстан тарихы 2012 ж Хаттама олимп 2022, Документ Microsoft Office Word (2), Документ Microsoft Office Word (4), География 4-тоқсан 7-сынып, 382, ұлы отанҚұран
|
Мұсылман қауымының басты қсиетті кітабы
|
Несториандық
|
Христиан дінінің ағымы
|
Құрық
|
Жылқышының мал баққанда ұстайтын құралы
|
Қосын
|
Жауынгерлер тобы әскери жасақ
|
Қалқан
|
Батырлардың қорғаныс қаруы бес қарудың бірі
|
Қағба
|
Меккенің бас мешітінің ішінде орналасқан қасиетті «қара тас»
|
Садақ
|
Жебе ататын қару
|
Найза
|
Жебесі асыл темірден жасалатын қару. Мықты ағашқа сапталған, басына жылқы қылынан шашақ табылған.
|
Салжұқтар
|
Түрік-оғыздардың үрім бұтағы
|
Термин сөздердің анықтамасы
Кесене
|
Діни құрлыс, белгілі адамдардың құрметіне қабір басына тұрғызылған
|
Жебе
|
Садақ оғы
|
Торсық
|
Қымыз т б сусын құюға арналған ешкі немесе жылқы терісінен жасалған ыдыс
|
Алаш
|
Ежелгі қазақ тайпаларының алғаш қауым болып біріккен одағы
|
Айбалта
|
Батырлардың соғыс қаруы
|
Білікшілер
|
Іс қағазын жүргізушілер, хатшылар
|
Бұйда
|
Түйенің мұрындығына тағылатын бас жіп
|
Ер-тұрман
|
Салт атқа міну үшін керекті жабдықтардың жиынтығы
|
Шаңырақ
|
Киіз үйдің негізгі бір бөлігі
|
Кереге
|
Киіз үйдің қабырғасы
|
Уық
|
Кереге басы мен шаңырақты ұстатыратын сүйегі
|
Сықырлауық
|
Киіз үйдің есігі
|
Түндік
|
Шаңырақты жабатын киіз
|
Үзік
|
Уықтарды жабатын киіз
|
Туырлық
|
Керегені жабылатын киіз
|
Құр
|
Уықтың үсіне тартылатын жалпақ тоқымдар
|
Төр
|
Үйдегі ең құрметті орын
|
Ошақ
|
Үйдің дәл ортасындағы от жағатын орын
|
Арыстан баб
|
Қожа Ахмет Йассауидің ұстазы болған
|
Мұхаммед пайғамбар
|
Ислам дінінің негізін қалаған 570-632 ж өмір сүрген
|
Шыңғысхан
1155-1227 ж
|
1206 ж Моңғол империясының негізін қалаған
Астанасы Қарақорым
|
Жошы, Шағатай,
Үгедей, Төле
|
Шыңғысханның ұлдары
Үгедей мұрагері болды
|
Құрылтай
|
Моңғол ақсүйектерінің кеңесі
|
Яса (Жасақ)
|
Моңғол мемлекетінің басты заңы
|
Жебе, Сүбедей
|
Моңғол әскерлерінің атақты қолбасшылары
|
«Кешіктен»
|
Моңғол хандарын қорғайтын таңдаулы мыңдық
|
Інжу
|
Шыңғыс ұрпақтарына берілген жер үлесі
|
Отырар опаты
|
1219—1220 ж 6 ай қоршаудан кейін Отырар қаласын моңғолдар жермен-жексен етіп қиратты
|
Орда Ежен хан
|
Жошының үлкен ұлы Ақ Орда мемлекетінің негізін қалаған
|
Батый хан
|
Жошының ұлы 1243 ж Алтын Орданың негізін қалаған
Астанасы Сарай Бату
|
Бейбарыс сұлтан
|
Моңғол шапқыншылығы кезінде құлдыққа түсіп Египетте мамлюк мемлекетін құрған қыпшақ
|
Шейх Ахмет хан
|
Алтын Орданың соңғы ханы 1502 ж ыдырады
|
Сасы Бұғы хан
|
Ақ Орданың алғашқы ханы
|
Барақ хан
|
Ақ Орданың соңғы ханы 1423-1428 ж билік құрды
|
Тоғылық Темір хан
|
Моғолстан мемлекетінің алғашқы ханы 1348-1362 ж билік құрды
|
Әмір Темір
|
Мауаренахр мемлекетін құрды 1370-1405 ж билік құрды
|
Есугей
|
Шыңғысханның әкесі бахадұр ноян боржегін тайпасынан шыққан
|
Тарағай бек
|
Әмір Темірдің әкесі түркіленген барлас руынан шыққан
|
Бөрте
|
Шыңғысханның шешесі Қоңырат Дай шешеннің қызы
|
Ноғай
|
Алтын Орданың қолбасшысы 1260-1306 ж 5 ханның тұсында қолбасшы болған
|
Термин сөздердің анықтамасы
Ұлы әмір Едіге
|
Ноғай Ордасының негізін қалаған 1396-1411 ж билік құрды
|
Маңғыт
|
Ноғай Ордасының басым көпшілігі маңғыт тайпасы болғандықтан «маңғыт елі» депте атаған
|
«Сыпыр»
|
Сібірдің этникалық бірлестігі
|
Көшім хан
|
Сібір ханы Шайбан ұрпағы ХҮІ ғ билік құрған
|
Сәтбек
|
Қазақ батыры Ермакты өлтірген
|
Ермак
|
Сібірге шабуыл жасаған орыс-казак атаманы
|
Әбілқайыр хан
|
Көшпелі Өзбек мемлекетінің ханы Шайбан ұрпағы 1428-1468 ж билік құрды
|
Үз Темір
|
Ойрат тайшысы Әбілқайыр ханды Сығанақ қаласының Көккесене түбінде 1456-1457 ж жеңген
|
Мырза
|
Ноғай Ордасында ұлысты билеуші шексіз билік қолында болды
|
«Шыңғыснама»
|
Шыңғысхан ұрпақтары туралы жазылған шығарма
|
«Моңғолдың құпия шежіресі»
|
Моңғол мемлекетінің құрылу тарихы жазылған
|
Сойырғал
|
Ақсүйектерге ханға адал қызмет атқарғаны үшін берілетін жер
|
Зекет
|
Ғаріп кемтарларға үлестру үшін мешіт жинайтын салық
|
Хараж
|
Жерге салынатын салық
|
Құшыр
|
Мал өсірушілерге салынатын салық
|
Көкілташ
|
Мұрагердің тел бауыры
|
Жасауыл
|
Той мерекелерде тәртіп, салт дәстүрді қадағалап отыратын адам
|
Басқақ
|
Моңғолдардың басып алған жерлерде алым-салық жинаушылары
|
Беклербек
|
Әскери істерді басқарды
|
Ноян, бахадұр
|
Әскери қолбасшылар
|
Түменбасы
|
Түмен:10000 әскерді басқарды
|
Мыңбасы
|
Мыңдық:1000 әскерді басқарды
|
Жүзбасы
|
Жүздік:100 әскерді басқарды
|
Оңбасы
|
Оңдық:10 әскерді басқарды
|
Ұлыс
|
Билеуші әулеттің үлестік иелігі «ел» аймақ деген мағынаны білдіреді
|
Киіз үй
|
Киізден жасалған көшпелілердің баспанасы
|
«Жарғы»
|
Қазақ хандарының заңдар жинағы
|
Көшпенді
|
Бір орыннан, екінші орынға мал-мүлкі мен киіз үйімен көшіп жүретін адам
|
Құрбандық
|
Құдайдың құрметіне арналып шалынған мал
|
Дастан
|
Ауыз әдебиетінің жанры
|
Жырау, жыршы
|
Аңыз-жырларды жырлайтын және жанынан жыр шығаратын адам
|
Барымта
|
Жауласқан елдің мал күшпен қуып алып кету, кек қайтару түрі
|
Ақын
|
Өлең жазатын, домбыра мен жыр айтатын адам
|
Ақсүйек
|
Шыңғыс ұрпақтары мен қожалар
|
Қарасүйек
|
Қарапайым малшы,егіншілер алым-салық төлеп тұрды
|
Шежіре
|
Ру-тайпалардың шығу тегі мен салт дәстүрі туралы дерекнама
|
Рубасы
|
Бір рулы елдің басшысы
|
Салық
|
Мемлекеттің пайдасы үшін жиналатын алым
|
«Өзбек-қазақ»
|
ХҮ ғ Керей мен Жәнібек сұлтандар бастаған ел Әбілқайырдан көшіп Моғолстанға барған кезде аталды
|
«Қазақ»
|
ХІІІ ғ дейін «еркін адамдар» деген мағынаны білдіреді
|
Жүз
|
Тарихи -шаруашылық аймақ, бірнеше ұлыстың біріккен одағы
|
«Алаша хан»
|
Қазақ халқының, қазақ жүздерінің пайда болу тарихы айтылады
|
Термин сөздердің анықтамасы
Таңбалы-Нұра
|
Қазақ халқының құрамына енген ру-тайпалар бір жартасқа өздерінің ең таңбаларын салды
|
Қозыбасы
|
Қазақ хандарының алғашқы ту тіккен жері
|
Фольклор
|
ХІҮ-ХҮ ғ әдеби туындылар ауызша тарады ғылыми түрде аталады
|
«Кодекс куманикус»
|
ХІҮ-ХҮ ғ тараған қыпшақ тілінде жазылған шығарма
|
Тасаттық
|
Қуаншылық жылдары жасалатын ырым қасиетті бұлақ басында
|
Қожа Ахмет Йассауи кесенесі
|
ХІҮ-ХҮ ғ Әмір Темірдің бұйрығымен салынған 1397 ж бастады
Түркістан қаласында
|
Көккесене
|
Сығанақ қаласының басына салынған
|
Алаша хан кесенесі
|
ХІҮ-ХҮ ғ салынғанҰлытау жерінде Қаракеңгір өзенінің жағасына
|
Керей, Жәнібек хан
|
Қазақ хандығын құрушы хандар 1465-1466 жылдары
|
М Х Дулати
|
«Тарих-и-Рашиди» еңбегінде Қазақ хандығы 1465-1466 жылдары
Шу, Талас өңірінде Батыс Жетісуда құрылғаның жазған
|
Қасым хан
|
Қазақ ханы 1511-1518 жылдары билік құрды. «Қасым ханның қасқа жолы» заңдар жинағын шығарды
|
Есім хан
|
Қазақ ханы 1598-1628 жылдары билік құрды. «Есім ханның ескі жолы» заңдар жинағын шығарды
|
Тәуке хан
|
Қазақ ханы 1680-1715 жылдары билік құрды. «Жеті Жарғы» заңдар жинағын шығарды
|
Төле би Ұлы жүз
Қазбек би Орта жүз
Әйтеке би Кіші жүз
|
«Жеті Жарғы» заңдар жинағын құраструшы Үш жүз билері
|
Қонтайшы
|
Жоңғар мемлекетінің билеушісі
|
Ноян,Жайсаң,Тайшы
|
Жоңғар мемлекетіндегі әскери ақсүйектер
|
Лама діні
|
Жоңғар мемлекетінің діні
|
Арат
|
Жоңғарлардың шаруалары
|
Жоңғарлар
|
Батыс Моңғол тайпалары ойраттар, немесе қалмақ деп аталады
|
Батыр қонтайшы
|
Жоңғар мемлекетінің негізін қалады 1635 жылы
|
Хан
|
Ортағасырлық феодалдық мемлекетті басқарды
|
Ханталапай
|
Сайланған ханның малын бөліп алуы
|
Жұт
|
Қыстың қатты болуынан малдың қырылып қалуы, жазда қуаңшылық болса мал бағатын ауылдарға ең қауіптісі болды
|
Көктеу
|
Көктемгі көш
|
Жайлау
|
Жазғы көш
|
Күзеу
|
Күзгі көш
|
Қыстау
|
Қыста қыстауға көшу
|
Темірші
|
Ұста, зергер
|
Батырлар жыры
|
«Ер Тарғын», «Алпамыс», «Қамбар», «Ер Сайын», «Ер Қосай», «Төрехан», «Телағыс», «Құбағұл».
|
Лирикалық эпостық жырлар
|
«Қозы Көрпеш-Баян сұлу», «Айман-Шолпан», «Қыз жібек», «Күлшеқыз», «Мақпалқыз».
|
Қазақ ертегілері
|
«Ертөстік», «Құламерген», «Алтын сақа», «Асан қайғы», «Қарамерген», «Аламан мен Жоламан».
|
Қадырғали Жалайыри
|
«Шежірелер жинағы» еңбегінің авторы. Орыс патшасы Борис Годуновқа сыйға тартқан. 1854 ж Қазан қаласында баспадан шықты
|
Термин сөздердің анықтамасы
Шах Махмұд Шорос
|
«Тарих» атты еңбектің авторы ХҮІ-ХҮІІ ғ қазақ-моғол қарым қатынастары туралы жазылған
|
Әбілғазы баһадұр хан
|
«Түрік шежіресі» еңбегінің авторы 1665 ж жазған. Қазақ тарихы туралы құнды еңбек.
|
Ауылбасы
|
Ауылда билік жүргізетін адам
|
Бәдізші
|
Тас безеуші, мүсін тас жасаушылар
|
Бұлақ
|
Түрік тілдес тайпа
|
Дешті Қыпшақ
|
Алтайдан-Еділге дейінгі аралық ХІІІ-ХҮ ғ аталды
|
Жікіл
|
Түркі тілдес тайпа
|
Зеңгі баба
|
Сиыр малының пірі
|
Қамбар ата
|
Жылқы малының пірі
|
Шекшек ата
|
Ешкі малының пірі
|
Ойсыл қара
|
Түйе малының пірі
|
Шопан ата
|
Қой малының пірі
|
Кебеже
|
Азық-түлік сақтауға арналған үлкен сандық
|
Тағар
|
Әскерді қамтамасыз ету үшін алынатын заттай салық
|
Талас жазуы
|
ҮІІІ ғ көне түрік жазба мұрасы
|
Цитадель
|
Ортағасырлық қаланың орталық әкімшілік бөлігі
|
Шахристан
|
Ортағасырлық қаладағы қолөнершілер мен саудагерлер тұратын бөлігі
|
Рабад
|
Ортағасырлық қаланың қарапайым халық тұратын бөлігі
|
Арыстан баб
кесенесі
|
ІХ-Х ғ салынған
|
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
