ХИМИЯЛЫҚ РЕАКЦИЯЛАР. ЖЫЛДАМДЫҚ, ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ ҚАЙТЫМДЫЛЫҚ
Негізгі ұғымдар: Реакциялар жылдамдығы. Реакция энергетикасы. Реакция қайтымдылығы
Тақырыптық тест
1. Гетерогенді реакциялар –бұл:
Н2 + I2(г) → HI
Fe2(SO4)3(т) → Fe2O3(T) + SO3
Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2↑
CO + H2 → CO + H2O (бу)
2. H2-нің Cl2, Br2 және I2– мен бірдей көлемді ыдыста байланысу кезінде
27 с– тан соң 0,04 моль өнім түзіледі. Реакция жылдамдығы:
I2 үшін жоғары
Cl2 үшін жоғары
Бірдей
Br2 үшін жоғары
3. А + В →… гомогенді реакциясы үшін алғашқы заттардың молярлы массасының бірдей кезде 3 есе ұлғайғанда реакция жылдамдығы өседі:
2 есе
3 есе
6 есе
9 есе
4–6. Реакция жылдамдығы
4. 2CuО(т) + СО →…
5. 2FeO(т) + С(т) →…
6. N2 + 2С(т) + Н2 →…
V = const кезінде және заттардың санының 4 есе өскенде былай өзгереді:
4 есе өседі
8 есе өседі
16 есе өседі
өзгермейді
7–8. Тепе-теңдік оңға қарай жылжиды (→) және
7. қызу кезінде
8. реакциялық жүйелерді мұздату
2СО + O2
2СO2 +Q
2HI +
Н2 + I2 – Q
N2 + O2
2NO – Q
2Н2 + O2
2Н2O + Q
9. Этерификация реакциясының тепе-теңдігі СН3СООН + С2Н5ОН
СН3СООС2Н5 + Н2O + Q
Оңға қара жылжытуға болады (→):
А. күкірт қышқылын қосқанда
В. күйдіргіш натр қосқанда
С. қыздырумен
D. су қосқанда
10. Гетерогенді реакциядағы тепе-теңдік СаО(ст) + СО2
СаСO3(т) + Q солға қарай жылжиды (←)
СаО қосқанда
СаСO3 қосқанда
қысу арқылы
қыздырумен
11. Өнімнің реакциядағы шығымы CaS(т) + 2O2
CaSO4(қ) + Q
арттыруға болады:
CaS қосумен
қыздырумен
катализатор қосқанда
қысымның өсуімен
12. Домна процесі Fe2O3 + ЗСО
2Fe + ЗСO2 экзо‑эффектпен жүреді
сондықтан мұздату барысында өнімнің шығымы:
артады
төмендейді
өзгермейді
білмеймін
СУЛЫ ЕРІТІНДІЛЕР. ЕРІГІШТІК ЖӘНЕ ЗАТТАРДЫҢ ДИССОЦИАЦИЯСЫ. ИОНДЫҚ АЛМАСУ. ТҰЗДАР ГИДРОЛИЗІ.
Негізгі ұғымдар: Заттардың судағы ерігіштігі. Электролиттік диссоциация.
Су диссоциациясы. Ерітінді ортасы. Ион алмасу реакциясы Тұздар гидролизі
Тақырыптық тест
1. Күшті электролит – бұл
С6Н5ОН
СН3СООН
С2Н4(ОН)2
К(НСОО)
2. Әлсіз электролит – бұл
иодсутек
фторсутек
аммоний сульфаты
барий гидроксиді
3. Мына қышқыл үшін сулы ерітіндіде олардың 100 молекуласына сутектің 100 катионы түзіледі:
көмір
азот
азотты
күкірт
4–7.Әлсіз қышқылдың диссоциациялану теңдеуінде барлық мүмкін саты бойынша
4. Н3РO4
5. H2SeO3
6. H4SiO4
7. HF
коэффициенттердің қосындысы тең болады
3
6
9
12
8–11. Ерітіндідегі екі сілтінің диссоциациялану теңдеуі үшін
8. NaOH, Ва(ОН)2
9. Sr(OH)2, Са(ОН)2
10. КОН, LiOH
11. CsOH, Са(ОН)2
жалпы коэффициенттер қосындысы тең болады
5
6
7
8
12. Ізбес суында мына бөлшектер жиынтығы болады:
СаОН+, Са2+, ОН‑
Са2+, ОН‑, Н2O
Са2+, Н2O, О2‑
СаОН+, О2‑, Н+
13–16. Тұздың бір формула бірлігінің диссоциациясында :
13. NH4NO3
14. К2Cr2O7
15. Al(NO3)3
16. Cr2(SO4)3
түзілген иондар саны тең болады:
2
3
4
5
17. 0,1 моль ерітіндіде РО4‑3ионының қандай мөлшерін анықтауға болады:
NaH2PO4
NaHPO4
Н3РO4
Na3PO4
18. Тұнба түзу реакциясы:
MgSO4 + H2SO4 →…
AgF + HNO3 →…
Na2HPO4 + NaOH →…
Na2SiO3 + HCl →…
19. Газ бөле жүретін реакция:
NaOH + СН3СООН →…
FeSO4 + КОН →…
NaHCO3 + HBr →…
Pl(NO3)2 + Na2S →…
20. Мына қысқа иондық теңдеу ОН‑ + Н+ = Н2O қай реакция теңдеуіне сәйкес келеді?
Fe(OH)2 + НCl →…
NaOH + HNO2 →…
NaOH + HNO3 →…
Ва(ОН)2 + KHSO4 →…
21. SO2 + 2OН = SO32‑ + Н2O реакциясының иондық теңдеуінде
ОН‑ионы жауап беретін реагент
Cu(ОН)2
Н2O
LiOH
С6Н5ОН
22–23. Иондық теңдеу
22. ЗСа2+ + 2РO43‑ = Са3(РO4)2↓
23. Са2+ + НРO42‑ = СаНРO4↓
Қай реакцияларға сәйкес келеді:
Са(ОН)2және К3РO4
СаCl2және NaH2PO4
Са(ОН)2және Н3РО4
СаClжәне К2НРO4
24–27.Реакцияның молекулалық теңдеуінде:
24. Na3PO4 + AgNO3 →…
25. Na2S + Cu(NO3)2 →…
26. Ca(HSO3)2 [p‑p, t] →…
27. K2SO3 + 2HBr →… коэффициенттер қосындысы тең:
4
5
7
8
28–29. Толық бейтараптану реакциясы үшін:
28. Fe(OH)2 + HI →…
29. Ва(ОН)2 + H2S →…
толық иондық коэффициенттер қосындысы тең:
6
8
10
12
30–33. Қысқаша иондық теңдеу реакциясында:
30. NaF + AlCl3 →…
31. К2СO3 + Sr(NO3)2 →…
32. Mgl2 + К3РO4 →…
33. Na2S + H2SO4 →…
коэффициенттердің қосындысы тең болады:
3
4
5
6
34–36. Сулы ерітіндіде тұздар:
34. Са(ClO4)2
35. AgF
36. Fe2(SO4)3
мынадай орта түзеді:
қышқылдық
бейтарап
сілтілік
кез келген
37. Гидроксид-ионының концентрациясы мына тұздың суда еруінен кейін жоғарылайды:
CsNO3
SrCl2
NaCN
KHSO4
38. Бастапқы тұздардың ерітіндісін араластырғаннан кейін соңғы ерітіндіде бейтарап орта түзеді:
ВаCl2, Fe(NO3)3
Na2CO3, SrS
BaS, ZnSO4
MgCl2, RbNO3
39. Тұздар мен оның гидролизге қабілетін арасындағы сәйкестікті құрыңдар:
ТҰЗ ГИДРОЛИЗ
А) аммоний нитриті 1.катион бойынша
Б) натрий ацетаты 2. анион бойынша
В) литий иодиді 3.катион және анион бойынша
Г) мырыш (ІІ)сульфаты 4.болмайды
40. Тұздар мен ерітінді ортасы арасындағы сәйкестікті құрыңдар:
ТҰЗ ГИДРОЛИЗ
А) Барий сульфиді 1.қышқылдық
Б) темір (ІІ) сульфаты 2. бейтарап
В) калий ортофосфаты3.сілтілік
Г) стронций бромиді 4.кез келген
41. Тұздар мен суда тұздар ерігеннен кейінгі сутектің катионы концентрациясы арасындағы сәйкестікті құрыңдар
ТҰЗ ГИДРОЛИЗ
А) кадмий (ІІ)нитраты 1.өзгермейді
Б) литий сульфиді 2. кез келген бола алады
В) аммоний сульфаты 3.төмендейді
Г) рубидий иодиді 4.жоғарылайды
ТОТЫҒУ-ТОТЫҚСЫЗДАНУ РЕАКЦИЯЛАРЫ. ЭЛЕКТРОЛИЗ
Негізгі ұғымдар: Тотықтырғыш және тотықсыздандырғыш. Электрондық баланс әдісімен коэффициенттерді анықтау. Металдардың кернеу қатары. Құйма және ерітінді электролизі.
Есеп мысалдары
Су толық сіңірілген 20 %-дық 500г ерітінді дайындау үшін алынған аммиактың көлемін (қ.ж.) есепте.
2. 250 г 15 %‑дық сусыз тұз ерітіндісін алу үшін, кристаллогидрат Na2CO3.10Н2O қанша массасы (граммен) алынады.
3. 10 %-дық ерітінді дайындау үшін, 250 мл 30 % ‑ аммоний нитраты ерітіндісіне (ерітіндінің тығыздығы 1,13 г/мл) қандай көлемде (литрмен) су араластыру керек?
4. Егер 10 %-дық ерітінді алу үшін 300 мл 4%‑дық барий хлориді ерітіндісін қайнатып суалтқанда ұшып кеткен судың (ерітіндінің тығыздығы 1033 г/л) массасын тап:
5. Бұл затқа 400 г 5%‑дық ерітіндісіне КОН қосу арқылы оның массалық үлесін 40 %-ға дейін жеткізді. Ерітіндіге қосылған қанша калий гидроксидінің (граммен) мөлшерін есептеңіз.
6. Бұл заттардың 90 г 5%‑дық және 120 г 40 %‑дық ерітінділері араластырылды, соңғы ерітіндідегі күкірт қышқылының массалық үлесін (%) тап:
Өзіндік жұмыс тапсырмалары
1. 0,65 моль тұз бен 300 мл судан дайындалған ерітіндідегі калий хлоридінің массалық үлесін (%) анықтаңыз.
2. Этанолда 300 г 5%‑дық йодтың ерітіндісі дайындалды. Қолданылған спирттің массасын (граммен) есептеңіз.
3. 30 %‑дық формалин алу үшін 500 мл суға метанальдің қандай көлемін (қ.ж.) араластыру қажет.
4. Егер, ерітінді 0,75 моль ZnSO4 7Н2O кристаллогидраты мен 600 г судан дайындалса, мырыш (ІІ) сульфатының массалық үлесін (%) есепте.
5. 160 г 10 %-дық тұз қышқылы ерітіндісін алу үшін, CuSO4 5Н2O кристаллогидратының массасын (граммен) табыңыз.
6. 8 %-дық (тығыздығы 1056,8 г/л) ерітінді әзірлеуде көлемі 5,4 л (қ.ж.) бромсутек жұмсалды. Ерітіндінің көлемін (литрмен) есептеңіз.
7. 1 моль калий гидроксидінен 10 %-дық ерітінді дайындауға жұмсалған судың массасын (граммен) есепте.
8. Сумен сұйылтылған 20 г 15 %‑дық ерітінді дайындауда 4 %-дық калий нитраты ерітіндісінің массасын тап.
9. 7,7 %‑дық тығыздығы 1038 г/л ерітінді әзірлеу үшін 700 г 50,5 %‑дық калий ацетатының ерітіндісін қанша көлемге (литрмен) дейін суйылту керек?
10. 200 мл 96 %‑дық этанолды 10 %‑дық спиртке дейін суйылту үшін қанша көлем (литрмен) су қажет?
11. 100 г 35 %‑дық сулы метанол ерітіндісіне 50 г сол затты қосты. Спирттің соңғы ерітіндідегі массалық үлесін (%) есепте.
12. 250 мл 8%-дық куміс (І) нитратының ерітіндісіне тұз және 16 %-дық ерітінді қосты. Қосылған тұздың массалық үлесін (мольмен) есепте
13. 15 %‑дық ерітінді әзірлеу үшін 1 л 10 %-дық ерітіндісінде аммиактың (тығыздығы 0,96 г/мл) қандай көлемін (қ.ж. литрмен) еріту қажет?
14. 90 г 5%‑дық және 120 г 40 %‑дық ерітінділерді араластырылды, соңғы өнімдегі натрий нитратының массалық үлесін (%) тап.
15. 20 %‑дық ерітінді әзірлеуде 200 г 5%‑дық қышқылына 96 %-дық күкірт қышқылының қанша массасы қажет?
16. 250 мл 30 %‑дық сулы метанол ерітіндісі (ерітіндінің тығыздығы 0,954 г/мл) мен 300 г 40 %‑дық осындай спирт ерітіндісі араластырылды. Соңғы ерітіндінің массалық үлесін (%) есепте?
17. Құтыны алғашында хлорсутекпен (қ.ж.), кейін сумен толтырылды. Әзірленген ерітіндінің массалық үлесін (%) есепте.
18. Бөлме жағдайында 0,02 %‑дық кальций гидроортофосфаты қанық ерітінді болады. 100 г тұзды еріту үшін қажет судың ең аз мөлшерін (литрмен) есепте.
19. 219 гСаCl2 6Н2Oкристаллогидратымен 1 л судан ерітінді әзірленді. Бұл ерітіндідегі сусыз тұздың массалсық үлесін (%) есепте.
20. 3 л 25 %‑дық ерітіндіден (тығыздығы 1,24 г/мл) алынған калий гидроксидінің мөлшерін (моль) тап.
21. 12 %‑дық ерітінді әзірлеу үшін 70 г Fe(NO3)3 9Н2O ерітуге қажет судың көлемін (мл) тап.
22. 8 %‑дық ерітіндісін дайындау үшін 500 мл 20 %‑дық азот қышқылын (тығыздығы 1,12 г/мл) ерітуге қажет судың мөлшерін (моль) есепте.
23. 70 %-ын сумен сұйылтуда 1 кг 3,5 %‑дық сірке қышқылы (тығыздығы 1,069 г/мл) дайындалды. Жұмсалған қышқыл етітіндісінің көлемін (мл) тап.
24. 200 г суға 10 г сахароза ертіндісін әзірледі. Кейін ерітіндіні екі есе буландырды. Соңғы өнімдегі көмірсутектің массалық үлесін (%) тап.
25. 1 л 25 %‑дық натрий гидроксиді ерітіндісіне (ерітіндінің тығыздығы 1,28 г/мл) сол сілтінің бөлігі қосылып, 35 %‑дық ерітінді дайындалды. Осы бөліктегі массасын (граммен) есептеңіз.
26. 300 мл 10 %‑дық хлорсутек қышқылы (тығыздығы 1,05 г/мл) мен 100 г 5%‑дық қышқыл араластырылды. Соңғы өнімдегі еріген заттың массалық үлесін (%) есепте.
27. 5 %‑дық стронций нитратының 320 г массасына 45 г 38 %‑дық осы заттың ерітіндісі араластырылды. Соңғы өнімдегі еріген заттың массалық үлесін (%) есепте.
Достарыңызбен бөлісу: |