3.3.1.Тірі препарат дайындау әдісінің нәтижелері.
Бұл әдісті тірі немесе витальді бояу әдісі деп те атайды.(латын тілінен аударғанда «вита» - өмір). Бұл әдісте арнайы бояулар ретінде 0,001 пайыз фуксин, бейтарап қызыл қолданылды.
Біздің культуралаған бактерияларымыз тығыз ортада өсуіне байланысты пробиркалардың аузын спирт шамымен залалсыздандырдық. Пробиркадан алынған бактериялар заттық әйнек бетінде бір тамшы дистильденген суға енгізіп, бояу тамызылады. Препарат бетіне жабын әйнегі жабылып, микроскоп арқылы бақылау жүргізілді. Препаратты микроскопиялау барысында көрініс алаңын қараңғылап, конденсорды стол деңгейінен төмен түсіріп, жарықтың түсуін айнаның ішке кірілген жағынан орнаттық. Алғашқыда 8 х кіші объективін қолданып, тамшының шетін тапқан соң 40 х объективімен бақыладық.
Тірі препаратты фуксин ерітіндісімен бояп, МИ- 90 объективімен бақылау барысында таяқша тәрізді бактериялар, стрептококкалар, ұзындығы 5 мкм көлеміндегі бактериялар байқалды. Олар қимылсыз, жеке клеткалардан және 2-3 клетка қысқаша тізбек түзген формалардан тұратыны анықталды. Өсірілген культуралық расалар жабайы бактерияларға қарағанда көлемдері үлкен болып келді. Бұл ерекшелік колониялардың өсіп-дамуына, ашыту процесіне көптеген артықшылықтар береді. Біз зерттеген микрофлора Loctabacillus bulgaricus түрінен тұратыны анықталды.
3.3.2. Қақталған препарат дайындау әдісінің нәтижесі.
Микробиология саласында жиі түрде қақталған немесе фиксацияланған препараттар дайындайды. Оларды микроскоп астында тек боялған түрде бақылау қажет. Қақтау бұл – тірі және зерттелінетін объектінің тез арада тіршілігін жойып, бірақ нәзік құрылысын сақтаған түрде заттық әйнек бетіне қондыру. Фиксация нәтижесінде клеткалар заттық әйнек бетіне бекініп, жақсы боялады.
Бұл әдіс әсіресе потогенді микроорганизмдермен жұмыс жасау барысында қажет. Себебі денсаулыққа қауіп тудырмайтын өзгерістерге алып келеді.
Бұл зерттеу тәжірибемізде таза, майсызданған заттық әйнек бетіне жұғынды жағып, спирт шамымен қақтадық. Дайын препаратты 2 минут аралығында метилен көгімен бояп, МИ – 90 объективімен бақыладық
Қақталған препаратты зерттеу нәтижесінде препараттың морфофизиологиялық сипаттамасы келесі болып келді: шар, дөңес тәрізді, диаметрі 1мкм. жететін кокктар байқалды. Олар әйнек бетінде қысқа 3-4 клеткалардан тұратын тізбектер құрайтыны анықталды. Қысқа тізбек түзген кокктарды біз – Streptococcus lactic түріне жататыны анықталды. Ұзын тізбекті Streptococcus cremoris біздің обьектімізде кездеседі.
3.3.3. Грам әдісімен бояудың нәтижесі.
Бактрия – бұл күрделі тірі жүйе болып келеді. Себебі, оның құрылысы аса жоғары дәрежеде қалыптасқан клеткалардың әр бір құрылысы белгілі бір нақты тіршілік қызметін атқарып отырады. Ал олардың бір – бірімен байланыс нәтижесінде клетка өзінің тіршілігін жалғастырып отырды. Клеткалардың ішкі құрылысын зерттеу мақсатымен арнайы цитохмииялық бояу әдісін қолданылады. Бұл әдістің негізгі мақсаты диагностикалық белгілерді анықтау болып келеді.
Біздің жұмысымызда осындай диагностикалық белгілердің бірі ретінде Грам әдісімен бояу болып табылады. Бұл әдіс клеткалардың қабықтарының түрлі химиялық құрамынан тұратынын анықтауға негізделген. Микроорганизмдердің бір түрі иод пен бояудың спирт ерітіндісінде ерімейтін комплекс түзіп, екіншілері спирт әсерінен еріп кететініне негізделеді. Бактериялардың Грам әдісі бойынша боялуы оның жасына, өсіру ортасына қарай өзгеріп отырады. Грам әдісімен бояу үшін жас, бір тәуліктік культураларды алған дұрыс, себебі ересек культуралар Граммен айқын боялмайды.
Осы әдісті орындау мақсатымен біз бір заттық шыны бетіне үш жұғынды дайындап, белгілі бір Грам «+» және Грам «-» бактериялар ортасына зерттелетін бактерия суспендиясы орналастырылады.
Қақталған препарат дайындалып, жалынмен қақталады, бір минут 1%-ті генцианвиолетпен боялады. Препаратқа 1-2 минутқа люголь тамызылып, люголь ерітіндісімен шайылады. Келесі кезеңде препарат сумен шайылып, 95%-ті этанолдың бір тамшысымен әсер етіледі. Содан соң этанолмен дифференцияланып (15-60 секунд), сумен шайылады. Қосымша фуксинмен 2-3 минут боялып, сумен шайылады. Соңынан препарат МИ-90 обьективімен бақыланады.
Грам «+» бактериялар күлгін, ал Грам «-» бактериялар ашық қоңыр түске боялады.
Препарат жасау барысында біз таза заттық әйнек алып бетіне қақталған препарат жасап, генцианвиолет, люголь ерітіндісімен 2 минут боядық. Сумен шайылған препарат 30 секунд уақыт аралығында этил спиртін тамызып, шайып, 0,1% су фуксинімен боядық. Дайын препаратты ауада кептіріп, бетін жабын әйнекпен жауып, МИ-90 объективімен бақыладық.
Микроскопиялау кезінде таяқша тәрізді Loctabacillus bulgaricus бактериялардың бір жазықтықта бөлініп, күлгін түске боялатыны анықталды. Streptococcus lactic – шар тәрізді бактерияларды қанық күлгін түске боялып, Грам оң топқа жататындары анықталды.
Достарыңызбен бөлісу: |