Литература
Мальцев А.И. О рекурсивных абелевых группах // Доклады Ан СССР, - 1962. №5(46),-С.1009-1012.
Ершов Ю.Л. Существование конструктивизаций // Доклады Ан СССР, - 1972.№5(204),-С.1041-1044.
Гончаров С.С., Молоков А.В., Романовский А.С. Нильпотентные группы конечной алгоритмической размерности. Сиб.мат. журнал // 1989.-№1(30),-С.82-88.
Романьков В.А., Хисамиев Н.Г. О конструктивных матричных и упорядоченных группах // Алгебра и логика, -2004.-№3(43),-С.353-363.
Хисамиев Н.Г. О конструктивных нильпотентных группах. Сиб.мат. журнал // 2007.-№1(48),-С.214-223.
Латкин И.В. Арифметическая иерархия нильпотентных групп без кручения // Алгебра и логика.-1996.-№3(35),-С.308-313.
Гончаров С.С., Ершов Ю.Л. Конструктивные модели. (Сибирская школа алгебры и логики).-Новосибирск, научная книга (НИИ МИОО НГУ).-1996.
Каргополов М.И., Мерзляков Ю.И. Основы теории групп, 4-е изд.-М.:Наука,-1996.
УДК 513
q-ЕСЕПТЕУДЕГІ ХАРДИ ТЕҢСІЗДІГІ
Бақтияр С.Б., Шаймардан С.
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана
Ғылыми жетекші – Абылаева А.М., Темірханова А.М.
Есептеу техникасының қарқынды дамуына байланысты, матаматикада көптеген жаңа бағыттар пайда болды. Соның бірі q-есептеу деп аталады. q әрпі quantum сөзінің алғашқы әрпін білдіреді. Бұл бағыт бойынша алғашқы зерттеулер ХХ ғасырдың басында Ф.Г. Джексон (F.H. Jackson) [1], Р.Д. Кармайкл (R.D. Carmichael) [2] және т.б. математиктердің жұмыстарында қарастырылған. Тек 80 жылдардан ғана бастап бұл бағыт қарқынды зерттеліп, q-комбинаторика, q-арифметика, q-вариациялық есептеулер, q-интегралдық және q-дифференциалдық есептеулер тармақтары пайда болды.
1908 жылы Ф.Г.Джексон [1] жағдайы үшін туынды ұғымының q-аналогын енгізіп, келесі түрде анықтады:
Бұл формулада q-ді 1-ге ұмтылдырған жағдайда кәдімгі туындыны беретінін көруге болады:
мұндағы, .
Функцияның қосындысының, көбейтіндісінің және қатынасының q-туындысы, Лейбниц формуласы келесі түрде анықталған:
,
,
мұндағы, ; ;
Сонымен қатар, Ф.Г. Джексон -интеграл ұғымын енгізіп, келесі түрде анықтаған:
мұндағы,
Функционалдық кеңістіктерде интегралдық, матрицалық операторлардың шенелгенділігі сызықты операторлар теориясында ең негізгі мәселелердің бірі болып табылады. Осы бағытта Харди теңсіздігі [3] айрықша орын алып, қазіргі уақытта дамып, зерттелу үстінде. Бұл жұмыстың мақсаты: q-есептеудегі Харди теңсіздігінің аналогын алып, оның орындалу шарттарын анықтау.
–арқылы [0,1]-де анықталған және нормасы: = болатын f функциялар кеңістігін белгілейік. -[0,1]-де анықталған теріс емес функциялар. Келесі түрдегі Харди теңсіздігінің q-аналогын қарастырайық:
, (1)
q→1 болғанда (1) теңсіздігі кәдімгі Харди теңсіздігін [3] береді.
Келесі белгілеулерді енгізейік:
(2)
(3)
Теорема 1. болсын. Онда (1) – теңсіздіктің орындалуы үшін А болуы қажетті және жеткілікті, сонымен қатар, А≈С, мұндағы, С шамасы (1) теңсіздігін қанағаттандыратын ең кіші оң сан.
Теорема 2. болсын. Онда (1.1) – теңсіздіктің орындалуы үшін В
болуы қажетті және жеткілікті сонымен қатар, В≈С, мұндағы, С шамасы (1) теңсіздігін қанағаттандыратын ең кіші оң сан.
Достарыңызбен бөлісу: |