Барыс септікті меңгеретін септеуліктер – шейін (дейін), қарай, таман, салым, тарта, жуық, таяу.
Шығыс септікті меңгеретін септеуліктер – гөрі, бері, кейін, соң, бұрын, бетер.
Көмектес септікті меңгеретін септеуліктер – қатар, бірге.
ІІІ. Демеуліктер деп өздері тіркесетін сөздерге әр қилы қосымша реңктер (мағыналар) жамайтын сөздерді айтамыз. Лексика-грамматикалық мағыналары жағынан демеулік шылаулар сұраулық, шектік, нақтылық, күшейткіш, болжалдық, болымсыздық, қомсыну демеуліктері болып бөлінеді.
1. Сұраулық демеуліктер. Сұраулық мәнде қолданылатын демеуліктердің қатарына ма (ме, ба, бе, па, пе, ше) шылау сөздері жатады. Бұл демеуліктер контексте қолданылу жүйесіне қарай, әр қилы грамматикалық формадағы әр түрлі сөздермен тіркесе береді.
2. Күшейткіш демеуліктер. Күшейту мәнін беру үшін қолданылатын демеуліктердің қатарына –ау, -ай, -ақ, да (де, та, те) шылаулары жатады. Олар сөйлемде берілетін ойға, не ондағы жеке сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасына қосымша күшейткіш мән (рең) жамау үшін жұмсалады.
Достарыңызбен бөлісу: |
