Информатика курсында ҧйымдастырылатын сыныптан

1. 
   ИНФОРМАТИКА КУРСЫНДА ҦЙЫМДАСТЫРЫЛАТЫН СЫНЫПТАН
   

1. 
   ИНФОРМАТИКАДАН СЫНЫПТАН ТЫС ЖҦМЫСТАРДЫ
   

2. 
   СЫНЫПТАН ТЫС ЖҦМЫСТАРДЫҢ ТҤРЛЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
   

2. 
   БАСТАУЫШ МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНА ИНФОРМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ.
   

2. 
   1.СЫНЫПТАН ТЫС ЖҦМЫСТАРДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ТАНЫМДЫҚ
   

2.2. ИНФОРМАТИКАДАН ТАНЫМДЫҚ ЖҦМЫСТАР ЖҤРГІЗУ ... ... 14

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ………25

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. …………29

КІРІСПЕ

Информатиканың ғылым ретінде пайда болуы және қалыптасуы ӛткен ғасырдың екінші жартысынан басталады. Информатиканың зерттейтін аймағы – ақпараттың қҧрылымы мен ортақ қасиеттері, сонымен қатар адам тіршілігінің тҥрлі саласында ақпаратты іздеу, жинау, сақтау, тҥрлендіру, жеткізу және пайдалану ҥрдістерімен байланысты мәселелерді қамтиды. Ақпараттың ауқымды кӛлемі мен ағымын ӛңдеу автоматтандырусыз және коммуникация жҥйесінсіз жҥзеге асыру мҥмкін емес, сондықтан электронды есептеуіш машиналар мен заманауи ақпараттық және коммуникациялық технологиялар информатиканың іргелі ядросы және материалдық базасы да болып табылады [2]. Ақпаратты ресурстың айырықша тҥрі деп есептеген жӛн, мҧнда «ресурс» материалдық заттардың немесе заттың энергетикалық, қҧрылымдық немесе басқа да сипаттамаларынан тҧратын білім қоры деп тҥсіндіріледі. Материалды заттармен байланысты ресурстардан айырмашылығы – ақпараттық ресурстар сарқылмайды және де материалды ресурстарға қарағанда, басқаша жаңару немесе қайта жаңғырту әдістеріне ие болады. Қоршаған ортаның біртҧтас қҧрамдастары зат және энергиямен қатар, ақпарат сол ортаның негізгі сарқылмас таным кӛзі болып табылады. Ақпарат жӛнінде заманауи ғылыми кӛзқарасты дәлме-дәл тҧжырымдаған кибернетика «атасы» Норберт Винер 1 болды. Оның пікірінше: «... ақпарат – біздің және сезіміміздің сыртқы ортаға бейімделу ҥрдісінде одан қабылданған мағынаны белгілеу». Кибернетиканың пайда болуы 1948 жылы осы ғалымның: «Кибернетика немесе жануарлар мен машинадағы байланыс пен басқару» кітабының шығуымен байланыстырылады. Аталған кітапта басқарылатын жҥйелерге ортақ теориясын жасаудың жолдары, басқару және байланыс проблемаларын қарастыру әдістері негізделген болатын. Кибернетикада ақпарат деп қандай-да бір жҥйенің қоршаған ортадан қабылдайтын (Х кіру ақпараты), қоршаған ортаға беретін (Y 1 Норберт

1. 
   ИНФОРМАТИКА КУРСЫНДА ҦЙЫМДАСТЫРЫЛАТЫН СЫНЫПТАН ТЫС ЖҦМЫСТАР
   

1.1 ИНФОРМАТИКАДАН СЫНЫПТАН ТЫС ЖҦМЫСТАРДЫ ҦЙЫМДАСТЫРУДЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ

Оқулықтың негізгі міндеті – оқушыға пән бойынша анықталған мәліметтерді тасымалдау. Оқушы ҥшін оқулық – білім кӛзі, икемділікті қалыптастыру мен бекіту қҧралы. Оқулық мҧғалімге оқу материалының терңдігі мен деңгейін, оқушылдарға ҧсынатын оқу материалының логикасын нақтылауға, оқыту әдістемесін анықтауға мҥмкіндік туғызады.

Оқулық оқу-әдістемелік кешен қҧрамына енетін басқа оқу қҧралдарымен ӛзара байланысты болады Оқу әдістемелік кешен дегеніміз ӛзегі оқулық болып табылады және оқушының танымдық әрекетін басқарудың әдістемелік жҥйесін қамтитын дидактикалық - әдістемелік жиынтығы. Оның мазмҧны мен қҧрамыоқушының танымдық әрекетінің психологиялық – педогогикалық тҧжырымдамасының, оқыту жҥйесінің әдістемелік арнайы ерекшеліктерінің негізінде анықталады. Оқу - әдістемелік кешен элементтеріне негізінен оқулық, оқыту әдістемесі мен оқыту қҧралдары жатады.

Оқулық оқытудың барлық мақсаттары мен міндеттерін жҥзеге асыруға бағытталады, сондықтан оқыту, дамыту және тәрбиелеу қызметтерін атқарады. Оқулық

Сабақта пәнді ҧжымдық сипатын,

Оқушының жеке бас ерекшеліктерін (әр тҥрлі дайындық деңгейлері, оқу тҥрткілері, меңгеру шапшаңдығы),

Негізгі, қосымша, тҥсіндірме мәтіндерді және мәтіндік емес қҧрауыштарды (меңгеруді ҧйымдастыру аппараты, иллюстрациялық материал, бағдарлау аппараты) қабылдау ерекшеліктерін,

Мәліметтер мен анықтама беретін сӛздіктер мен анықтамалар мідетін ескеруге тиіс.

Оқулықтың қҧраушыларына ынталық – мақсатты, мазмҧндық, операциялық, нәтижелік - бағалау жатады. Олар мәтіндер (негізгі, қосымша тҥсіндірме), мәтіннен тыс және иллюстрациялық материалдар мен меңгеру аппарты арқылы беріледі.

Информатиканы ҥздіксіз оқытуда оқулықтар, әдістемелік қҧралдарымен қатар, электрондық оқу қҧралдары пайдаланылады.

Мектептегі алғашқы информатика оқулығының авторлары – А.П.Ершов, В.М.Монахов. Оқулық Информатика және есептегіш техника негіздері деген атаумен 1985 жылы жарық кӛрді және кейіннен мҧғалімге арналған әдістемелік қҧралы шығарылады. Оқулық 1985-1987 жылдары пайдаланылды. Негізгі мәселе ретінде оқушылардың алгоритмдеу және бағдарламалау сауаттылықтарын қалыптастыру қойылады. Мҧнда информатика ЭЕМ-ның кӛмегімен ақпаратты ӛңдеу мен таратудың қарапайым әдістерін қарастыратын ғылым ретінде тҥсіндіріледі. Оқулықтың мазмҧны А.П.Ершовтын бағдарламалау – екінші сауаттылық, - деген метафорасы негізінде анықталады.

А.Г.Кушнеренко, Г.В.Лебедев, Р.А.Сворень және т.б. зерттеушілер тобы алдыңғы оқыту бағытын жалғастырды. Оның негізгі мақсаты – алгоритмдеу икемділігін қалыптастыру. Оқулық 1987-1989 жылдары пайдаланылды. Авторлар тҧжырымдамасы бойынша, информатика – физика мен математика тәрізді мектептегі ілгері оқу пәні. Мектепте бір ғана тіл алгоритмдік тіл болуы тиіс. Е практикум – толық бағдарламалау жҥйесіне дейін кеңейтілуі қажет. Тіпті алгоритмдеу мен бағдарламалау бӛлімдерін бӛлуге болмайды деп есептейді.

В.А.Каймин, В.А.Щеголев, Е.А.Ерохина, Д.П.Федюшкин 10 – 11 сыныптарға арналған Информатика және есептегіш техника негіздері оқулығын жазды. Оқулық 1989 – 1991 жылдары пайдаланылды. Оқулықта ақпараттық мәдениетті ЭЕМ-де жҧмыс жасау арқылы қалыптастыруды кӛздейді және оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту ҥшін Пролог тілін қолдануға бағдарланған. Мамандар дайындауда математиканы терең меңгеруі бағдарланған. Мамандар дайындауда математиканы терең меңгеруі логикалық ойлау қабілетінің дамуы басшылыққа алынған.

А.Г.Гейн, Е.В.Линецкий, М.А.Сапир, М.Ф.Шолоховович алдыңғы оқулықтың негізінде 8 – 9 сыныптарға арналған информатика оқулығын жазды. Оқулық 1991 - 1997 жылдары пайдаланылды. ЭЕМ арқылы есеп шығару кезеңдерін игеруді, алгоритмдеу мен атқарушылар рӛлін арнайы жасалған бағдарламалық қҧралдардың кӛмегімен оқытуды жҥзеге асырды. Қазақстанда 1997 жылдан бастап ҧлттық оқулықтар шыға бастады.Е:К:Балапанов, Б:Б.Бӛрібаев, А:Б.Даулетқҧлов жазған

Информатикадан 30 сабақ оқулығы 1997 - 1998 жылдары пайдаланылды. Оқулық жаңа заманғы компьютерлік бағдарламалармен жҧмыс жасау негіздерін қамтыды.

1998 – 2000 жылдарыц Е:К:Балапанов, Б:Б:Бӛрібаев, А:Б.Даулетқҧлов жазған Информатикадан 30 сабақ оқулығы 10 сыныптарда пайдаланылды. 7 – сыныптарға арналған Ж.А.Қараев, Н.Т. Ермеков, Н.Ф.Стифутина оқулығы шығарылды. Бҧл оқулықтар ақпараттық мәдениетті қалыптастыруға бағдарланған. Дербес компьютерді пайдаланушы мәдениетін қалыптастыру негіздерін қамтиды.

2000 – 2004 жылдары 1 – сыныпқа арналған оқулықтың 8 – сынып ҥшін жалғасы жарық кӛрді. 9 – сынып ҥшін Н.Ермеков, В.Кафтункина,

В.Криворучко авторлығымен Информатика және есептегіш техника негіздері оқулығы шығарылды.

2004 – 2006 жылдары аталмыш оқулықтардың мазмҧны ӛзгертілген жоқ. Кейбір тақырыптар мен тапсырмалардың мазмҧнында ӛңделімдер ғана жҥргізілді. Оқулықтарға әдістемелік қҧралдар шығарылды.

2006. 
      жылдан бастап 9 – сыныпта Паскаль бағдарламалау тілі оқытыла бастады. Соған сәйкес Бейсик тілі оқулықтан алынып тасталды. Жоғары сыныптарда қоғамдық гуманитарлық және жаратылыстану математикалық бағыт бойынша оқытуға қажет оқулықтар мен әдістемелік қҧралдар пайдаланысқа берілді.
      

1.2. СЫНЫПТАН ТЫС ЖҦМЫСТАРДЫҢ ТҤРЛЕРІ

2006. 
      жылдан оқулықтар жаңартылып, мазмҧны толықтырылып, кӛрнекілендіріліп шығарылды. Дидактикалық материалдар, әдістемелік қҧралдар, жҧмыс дәптерлері, практикумдар қолданысқа шығарылды. Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігінен оқыту бағдарламалары мен оқулықтардың бекітілуіне қарай еліміздің ғалымдары тӛмендегідей оқу қҧралдарын, әдістемелік қҧралдарды дайындап оқу ҥдерісіне енгізді:
      

7. 
   – сынып. Информатикадан практикум. Н.Ермеков, С.Давиденко, С.Пилипенко. – Алматы:Жазушы, 2008.
   
8. 
   – сынып .Информатика.Әдістемелік қҧрал. Е. Шевчук ,Н.Кольева , Н.Завертунова. – Алматы: Мектеп , 2008.
   

8. 
   – сынып. Информатика. Жҧмыс дәптері. Е. Шевчук, Н.Кольева, – Алматы:
   

8. 
   – сынып. Информатика мен есептеуіш техника негіздерін оқыту.
   

Мектеп, 2009.

9 – сынып. Информатика мен есептеуіш техника негіздерін оқыту. Есептер мен жаттығулар жинағы Б.Бӛрібаев, Р.Дузбаева, А.Махметова – Алматы :

Мектеп, 2009.

9. 
   – сынып. Информатика (Паскаль). - әдістемелік қҧрал. Н.Ермеков, Криворучко, Л.Кафтункина – Алматы: Мектеп, 2009.
   
10. 
    – сынып. Информатика. Дидактикалық қҧрал (қоғамдық гуманитарлық бағыт) Ермеков, В.А. Криворучко, Н.Стифутина. – Алматы: Жазушы, 2006.
    

Жазушы, 2006.

10. 
    – сынып. Информатика. Дидактикалық материал. (жаратылыстану – математикалық бағыт) Ермеков, В.А. Криворучко, Н.Стифутина. – Алматы:
    

10. 
    – сынып. Информатика. Практикум. Дидактикалық материал. (қоғамдық – гуманитарлық бағыт). Н. Ермеков, В.А. Криворучко, С. Ноғайбаланова – Алматы: Жазушы, 2007.
    

11 – сынып. Информатика. Әдістемелік қҧрал. (жаратылыстану математикалық бағыт). Н. Ермеков, В.А. Криворучко, С. Ноғайбаланова – Алматы: Жазушы, 2007.

11 – сынып. Информатика. Практикум. Дидактикалық материал.

(жаратылыстану математикалық бағыт). Н. Ермеков, В.А. Криворучко, С.

Ноғайбаланова – Алматы: Жазушы, 2007.

Сонымен қатар, электрондық оқулықтар, оқулықтардың электрондық нҧсқалары мен қосымшалары қҧрастырылды. Компьютерлік модельдер мен виртуалдық орталар оқыту сапасын арттыруға ӛзіндік ҥлес қосты.

Республикалық Информатика. Физика. Математика. журналынан әдістемелік Информатика негіздері болып бӛлініп шықты. Мҧнда бағдарламалар, тәжірибелік эксперимент нәтижелері инновациялық оқыту әдістерін қолдану ҥлгілері, әлемдік жаңалықтар мен тҥсіндірме сӛздіктер жарияланады. Ауқымды желіде әдістемелік веб – сайттар жасала бастады. Интерактивті тестілеуден ӛтіп, оқушылар білімін Интернет арқылы тексере алатын болды. Интернет конференциялар ҧйымдастырыла бастады. Қашықтан оқыту тәжірибеден ӛткізілді. Республикалық сайтынан интерактивті режиде сабақ ӛткізу дәстҥрге айналды.

Мектептің кітапхана қорында Информатика оқу пәні бойынша

тағайындалған нормативтер мен оқу - әдістемелік кешендер қҧрамына сәйкес қажетті оқу - әдістемелік әдебиеттер болуы тиіс. Кітапхана қоры мен ақпараттар базасын оқушылар пайдалана алатындай болуы керек.

БАСТАУЫШ МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНА ИНФОРМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ.

Орта мектепте информатиканың жеке пән ретінде оқытылуы, кӛптеген педагогикалық ізденістер мен ғылыми-әдістемелік еңбектердің туындауының жандана тҥсуіне мҥмкіндік

береді. Информатиканың бҥгінгі қоғамдағы алатын орнын, ерекшеліктерін ғылыми-әдістемелік тҧрғыда негіздеуге арналған кӛптеген ғылыми зерттеу жҧмыстары жҥргізілуде.

Атап айтқанда, ғылыми зерттеулердің ішінен С.Пейперт, Ж.Пиаже, Ю.Пер вин, Е.Коган, О.А.Красноперова, А. Витухновская мен А.Семенованың және отандық ғалымдарымыздан Е.Бидайбеков пен Ж.Қараевтың тҧжырым дарымен Қ.Әбдиев, Ж.Сардарова және Г.Абдукаримованың зерттеу жҧмы стары бастауыш мектептерде информатика элементтерін пайдаланудың те ориялық негізі бола алады.

Алайда, бҧл зерттелген жҧмыстарда бастауыш мектепте информатика эле менттерін оқыту негізінде пәнаралық байланысты жҥзеге асыру жӛніндегі мәселелер жеткілікті дәрежеде зертелген жоқ.

Сондықтан, бастауыш мектеп оқушыларына информатиканың алғашқы тҥ сініктері мен ҧғымдарын беру, сонымен қатар басқа пәндерді оқып ҥйрен уде пәнаралық байланысты жҥзеге асыру арқылы қажет болатын білімме н, іскерлікпен, дағдымен қаруландыру және жастарды ақпараттық қоғамд а қызмет етуге дайындауды осы кезеңнен бастау қажеттілігі маңызды бо лып отыр.

Мҧндай келелі мәселелерді шешу, бастауыш мектепте информатика элеме нттерін оқыту негізінде пәнаралық байланысты жҥзеге асыруды теориялы қ, психологиялық және педагогикалық жағынан негіздеуді қажет етеді. Бі рақ,

бҥгінгі таңда информатика элементтерін пәнаралық баланыс негізінде ба стауыш мектепте оқытудың қажеттілігі мен оны оқу ҥрдісінде жҥргізуге тиімді оқу-

әдістемелік қҧралдардын, оқыту бағдарламаларының жеткілікті дәрежеде болмауының арасында қарама-қайшылық бар. Осы қарама-

қайшылықтан, бастауыш мектепте информатика элементтерін пәнаралық байланыс негізінде оқытуды енгізу арқылы оқушыларда алғашқы білім, іскерлік, дағдыларды қалай қалыптастыруға және оның қандай теориялық, психологиялық-педагогикалық алғы шарттарын анықтауға болады? - деген зерттеу мәселесі туындайды.

Бҥгінгі кҥні дидактикада оқыту әдістерін талдап, іріктеудің тҥрліше байқа улары ӛтіп жатыр.

Оқыту әдістерін талдап ретке келтіру белгілі бір әдістерді жҥйеге келтіру заңдылықтарын және ортақ сипаттамалары мен ерекшеліктерін ашуда ҥ лкен маңызды рӛль атқарады.

Бастауыш мектепте информатика элементтерін оқыту әдістеріне келер бол сақ, тӛмендегі мәселелер туындайды:

-

әрбір пәндер бойынша жҥргізілетін оқу материалын оқушылардың санасы на қалай жеткізу керек?

• 
  балалар білімді, іскерлік пен
  

-

оқушылардың оқуға қызығушылығын тудырып, олардың білімді болуына қалай кӛмектесу керек?

• 
  ынтасы бар мен ынтасы жоқ балаларды қалай оқыту керек?
  

техникалық ҥрдістің жоғары дәрежеде дамуы, оқытудың жаңаша, тиімді әдістерін іздестіруді талап етуде. Оқыту әдістері дегеніміз – бҧл оқыту міндеттерін шешуге бағытталған мҧғалім мен оқушылардың бі ріккен іс- әрекеттерінің жҥзеге асу тәсілдері. Оның негізгі атқаратын қызметі, білі мдерді жай бере салу емес, мектеп оқушысының танымдық қабілеттерін қалыптастыру мен сабаққа деген ынтасын ояту болып табылады.

Оқыту әдістерінің қҧрылымы бастауыш мектепте информатика элементтерін пәнаралық байланыс не гізінде оқытудың әдістемесіне қатысты анықталды. Әдістемені жаңарту барысында, оқыту қҧралдарының алатын орны ерекше. Ал, біздің оқыту әдістемемізге қолданылатын негізгі техникалық қҧрал – компьютерлік техника болып есептеледі.

Компьютерлік техниканың дидактикалық мҥмкіндіктерін педагогикалық мақсаттарға пайдалану, білім мазмҧнын анықтауда, оқыту әдістері мен формаларын жетілдіруде жақсы әсерін тигізді. Оның оқыту ҥрдісінде даралап және топтап оқыту тәсілдерінде, ӛздік танымдық зерттеу жҧмыстарын жҥргізуге, зор мҥмкіндіктер жасайтындығы дәлелденді.

Бастауыш мектепте информатика элементтерін пәнаралық байланыс негізінде оқытуды жҥзеге асыру, оқушылардың информатика элементтерін оқып ҥйрену бойынша алған алғашқы білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын қалыптастыруға және олардың сауат ашу, әліппе, ана тілі, қазақ тілі, математика мен бейнелеу ӛнері пәндерінен алған білімдерін нақтылап бекітуге мҥмкіндіктер туғызды.

Информатика элементтерін пәнаралық байланыстар негізінде оқытуды орта мектептің жалпы білім беретін пәндеріне пайдалана отырып, оқушылардың екі жақты пәндерден алатын білімдерін, іскерліктерін және дағдыларын жетілдіру бағытында дамытуға болады.

Информатиканы оқыту әдістемесінде математика мен информатика курстары арасында пәнаралық байланысты жҥзеге асыру ҥшін ҥлкен мҥмкіндіктер бар. Информатика мен математика ҥшін жалпы ҧғымдар: ақпараттар теориясы, шамалар, графиктер және функциялар болып табылады.

Пәнаралық байланыс жҥзеге асыруда дидактиканың негізгі принциптеріне сҥйену қажет. Оқыту ҥрдісінде ӛзге пәндермен пәнаралық байланысты негізге ала отырып, информатиканы оқыту әдістемесінде дидактикалық принциптер қарастырып отыру керек. Олар барлық пәндермен ӛзара тығыз байланысуда жалпыға бірдейлік қасиеті арқылы ӛз кезегінде жалпы дидактиканы ӛзінің негізгі категорияларымен байыта тҥседі.

Пәнаралық байланыстың әр алуандығын толық ашып зерттеу-бҧл кҥрделі мәселе. Біздің міндетіміз: білім берудің негізін қалауда және оқу пәндерінің ӛзара байланысуының пегізгі бағытын белгілеп қоюдағы байланыстарды орнықтырудың ҥлкен мҥмкіндіктерін кӛрсету.

Информатика пәнiн бастауыш сыныптан бастап оқытудың ғылыми-теориялық негiзi елімізде зерттелiп жатыр. Бастауыш бiлiм жҥйесiнде информатика элементтерiн пәнаралық байланыс негiзiнде оқыту бағдарламасының жобасы жасалып, оны оқытудың әдiстемесi берiлсе, онда бастауыш сынып оқушыларының бiлiмi, iскерлiгi, дағдысы мен логикалық ойлау қабiлеттерi жоғары деңгейде дамып, оқу ҥрдісiнiң тиiмдiлiгiн арттыруға бағытталған.

Ақпараттық технологияның жеделдетiп дамуына байланысты информатиканың мазмҧны ҥзiлiссiз ӛзгерiп отырады. Сондықтан информатиканың курсын оқыту ҥрдісiн тӛменгi сыныптан бастаған тиiмдi екендiгi ғылыми-теориялық және практикалық жағынан негiзделген болатын. Олай болса, болашақта бiлiм стандарттарының мазмҧнына информатиканы 1 сыныптан бастап оқыту мазмҧны енгiзiлуi қажет.

Қазіргі әлемнің ғылыми бейнесінің негізгі сипаттамасы қоғамдағы және табиғаттағы информациялық ҥрдістер мен факторлардың фундаментальды ролін мойындау болып табылады.

Информатика ЭЕМ-ның кӛмегімен информацияны іздеу, сақтау, жинақтау, тарату, ӛлшеу мен ӛңдеудің әдісі тәсілдері мен заңдылықтарын қарастыратын математикалық ғылым. Қазіргі информация ағымын адамзат тек ЭЕМ-нің кӛмегі арқылы ғана қабылдайды. ЭЕМ информацияны автоматты тҥрде жҥзеге асырады. Сондықтан ЭЕМ-да программалау информатиканың негізгі ядросы болып табылады, ал қазіргі есептегіш техникалар – оның материалдық базасы.

«Ғылымның объектісі» және оның тақырыбы ҧғымдарының айырмашылықтары туралы дәл тҥсінік кез келген ғылымның мағынасын ашу ҥшін ӛте маңызды. Объект дегеніміз зерттеушінің іс-әрекеті бағытталған шын ӛмірдегі бір облыс, ал тақырып оны зерттеу объектісімен байланыстыратын буын. Сондықтан «ғылымның тақырыбы» ҧғымы «ғылымның объектісі» ҧғымымен бірдей емес, ол танымның объективті және субъективті жақтарының диалектикалық бірлігін кӛрсетеді. Әр ғылымның ӛкілдері бір объектіні әр қырынан кӛреді, әртҥрлі міндеттер тҧрғысынан қарайды. Оқыту әдіскердің де, психолог және кибернетиктердің де зерттеу объектісі бола алады. Олардың әрқайсысы бҧл объектіден ӛзіне тән нәрсені ғана ажыратады, зерттеу нәтижелерін ӛздерінше тҥсіндіреді. Басқаша айтқанда олардың әрқайсысы ӛз тақырыбы бойынша жҧмыс істейді. Мамандардың бәрі бір сабаққа келіп, әрқайсысы ӛз ғылымы тҧрғысынан талдайды. Дидакт мҧғалімнің қандай жалпы принциптерді жҥзеге асырғандығын ойлайды; әдіскер оқыту әдістері мен сабақ материалының осы пәнді мектепте оқытудың міндеттері сәйкес болуына назар аударады. Психологты ерекше қызықтыратыны оқушылардың сабақты ҧғынуы, ҧғынудың жалпы заңдылықтарының кӛрінуі, ал кибернетикке оқыту тура және кері байланысы бар басқару жҥйесі болып кӛрінеді.

Мектеп информатикасы программалық қамтамасыз етуді зерттейтін сала ретінде анықталады. Мектеп информатикасын программалық қамтамасыз ету орта мектептің информациялық басқару және оқыту жҥйелерін қамтиды, оның қҧрамында осы жҥйелерді жобалауға арналған сериялық қҧралдар бар. Мектеп информатикасын оқу әдістемелік жағынан қамтамасыз ету ҥшін ол курс бойынша оқу программалары, әдістемелік қҧралдар, оқулықтар жасалуы қажет.

Мектеп информатикасының келесі бесінші саласы – оны психологиялық – педагогикалық қамтамасыз ету, ол ӛзінің маңыздылығына байланысты алғашқы болып қарастырылатын мәселеге жатады. Қазіргі ЭЕМ-нің мектептегі оқу тәрбие ҥрдісіне енгізілуі компьютерлендірудің барлық проблемасын шеше алмайтыны анық. ЖИТ – ны пайдалану жағдайында оқу ҥрдісін тиімді және ӛз мақсатына жете алатындай етіп ҧйымдастыру ҥшін бірқатар педагогикалық, психологиялық проблемаларды шешу қажет. Осыған байланысты педагогиканың, психологияның және дидактиканың дәстҥрлі қағидалары қосымша зерттеуді талап етеді. Бҧл жерде оқытуды компьютерлендірудің екі тҥрлі негізгі бағыты бар екенін ескеру қажет, олар компьютер оқу объектісі және компьютер оқу қҧралы ретінде.

Информатиканы орта мектепте оқыту жӛнінде қалыптасқан әртҥрлі кӛзқарастар бар. Мектептегі информация курсының мазмҧны мен әдістемелік ерекшеліктері мынадай:

1. 
   Мектептегі «Информатика» курсының мазмҧны «информация – алгоритм - ЭЕМ» деген ҥш іргелі ҧғымға негізделеді. Ол бір жағынан пәннің информатика ғылымымен байланысын қамтамасыз етсе, екінші жағынан оқушылардың теориялық дайындық деңгейін меңгеруі ҥшін беріледі.
   
2. 
   «Информатика» курсының маңызды ерекшелігі оның басқа пәндермен тығыз байланысы.
   

ü оқушыларға ақпараттарды беру, ӛңдеу, сақтау, жеткiзу және оны қолдану ҥрдістерi туралы бiлiмдердi меңгерту, басқаша айтқанда, оқушыны ақпараттық бiлiммен қаруландыру; ü оқушылардың оқу ҥрдісiнде компьютерлiк техниканы ӛзiндiк даму мен оны iске асыру қҧралы ретiнде, сонымен қатар, кәсiптiк қызметтерге пайдалану дағдыларын қалыптастыру; ü оқушының логикалық-қҧрылымдық және алгоритмдiк-шығармашылық ойлау қабiлеттерiн дамыту, ынта-ықыластары мен шығармашылық бейiмдiлiктерiн қалыптастыру.

Аталған мақсаттардан тӛмендегi мiндеттер анықталынады:

ü информатиканы бастауыш сыныптарда оқытудың мазмҧнын анықтау; ü информатиканы бастауыш сыныптарда оқытудың оқу бағдарламасын жасақтау;

ü информатиканы бастауыш сыныптарда оқытудың әдiстемелiк жҥйесiн жасақтау.

―Информатика‖ пәнi бойынша дайындалған стандарт бiлiм берудiң сәйкес сатысының базистiк оқу жоспарымен, бiлiм беру ҧйымдарының типтiк оқу жоспарымен, оқу бағдарламаларымен кешендi тҥрде қолданылады.

“Информатика” оқу пәнiнiң базалық мазмұны (БМ) – оқу пәнiнiң мектепте мiндеттi тҥрде оқытылуы тиiс және ҥздiксiз бiлiм берудiң келесi сатылары мен деңгейлерiнде информатиканы оқуды жалғастыру ҥшiн жеткiлiктi болатын мазмҧнының қҧрамы мен қҧрылымы.

“Информатика” оқу пәнi бойынша бiлiм берудiң негiзгi бағдарламасы (БНБ) – оқу пәнiнiң мазмҧнын, яғни оқушыларда ғылыми дҥниетанымдық негiздi қалыптастыруды, олардың ойлау қабiлетiн дамытуды, ақпараттандыру қҧралдарын, ақпараттық технологияларды меңгертудi және оқушыларды ӛмiрге, еңбекке және бiлiмдерiн жалғастыруға даярлауды анықтайтын қҧжат.

Оның мазмҧны мемлекеттiк стандарт бойынша анықталады.

“Информатика” оқу пәнi бойынша бағдарлы бiлiм беру бағдарламасы (БББ) – ―Информатика‖ оқу пәнiнiң мазмҧнын анықтайтын, пәндi тереңдетiп, бағдарлы оқытуды қамтамасыз ететiн, оқушыларды кәсiби даярлау бағытына қарай кӛлемi мен мазмҧны бойынша сараланған қҧжат. Оның мазмҧны мемлекеттiк стандарт бойынша анықталады.

“Информатика” оқу пәнi бойынша қосымша бiлiм беру бағдарламасы (ҚББ) – мемлекеттiк стандарт мазмҧнынан тыс, оқушылардың информатика пәнi бойынша бiлiмге деген қажеттiлiктерiн қанағаттандыруға бағытталған оқу курстарының мазмҧнын анықтайтын қҧжат. Бҧл бағдарлама факультативтiк немесе арнайы курстар ҧйымдастыру арқылы жҥзеге асырылады.