&ЫС&аша тарихы едсіз аралға өзіммөн бірге ала кететін
жүктеу/скачать 18,68 Mb. Pdf көрінісі
|
«Sapiens Адамзаттың қысқаша тарихы»
| ҒЫЛЫМИ РЕВОЛЮЦИЯ
діндер - мысалы, христиандық пен нацизм әлдекімді жек көрген соң ғана миллиондаған халықты қырып тастады. Капитализм миллиондар- ды араны ашылған ашкөздікпен жайбарақат жер жастандыра салды. Трансатланттық құл саудасы әлдекім африкалықтарды жек көргендік- тен басталған жоқ. Акцияларды сатып алған адамдар, оларды сатқан брокерлер, құл саудасымен айналысатын компания қызметкерлері де африкалықтар туралы жақсы да, жаман да ойлаған жоқ. Иә, планта- торлардың да көпшілігі өз егістіктерінен алые жерде турды, тек пайда мен шығын жөніндегі есептемелерді ғана қадағалады. Трансатланттық құл саудасы - капитализмнің кіршіксіз шекпенін- дегі бір ғана дақ емес. Алдыңғы тарауда айтқан Бенгалиядағы ашар- шылықтап әлгіндей себептерден туындаған еді. Британның «Ост-Инд» компаниясы миллиондаған бенгалдардыңөмірінен гөрі өзінің пайдасы туралы бас қатырды. Голландтың «Ост-Инд» компаниясының Индоне- зиядағы әскери іс-әрекетін қолдауға өз балаларын жанындай жақсы көретін, қайырымдылық шараларынан ақшасын ешқашан аямайтын, тәуір музыка мен бейнелеу өнерін бағалай білетін, бірақ Ява, Суматра мен Малакки тұрғындарының айлапат азабына жандары ашымайтын абырой-беделі батпандай қала байшыкештері ақша бөлді. Дүниенің басқа бөліктерінде де жаңа заман экономикасының туындауы мен да- муы қисапсыз қылмыстармен қабаттаса өрбіп жатты. XIX ғасырда капиталистік этика адамгершілік сипатын жоғалта түсті. Индустриялық революция еуропалық капиталистер мен бан- кирлерді байытқанымен, миллиондаған жұмысшыларды тақыр кедей- шілікке ұшыратты. Отар елдердің жағдайы одан да мүшкіл еді. 1876 жылы Бельгия королі II Леопольд, өзі айтқандай, Орталық Африканы зерттеп, Конго өзенінің жағалауындағы құл саудасына тосқауыл қою жүктеу/скачать 18,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|