&ЫС&аша тарихы едсіз аралға өзіммөн бірге ала кететін


ді; демократиялық және біріккен Германия азаматы ретінде көз жұмды



Pdf көрінісі
бет41/482
Дата02.12.2023
өлшемі18,68 Mb.
#194744
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   482
Байланысты:
«Sapiens Адамзаттың қысқаша тарихы»

ді; демократиялық және біріккен Германия азаматы ретінде көз жұмды.
Ол бес түрлі жене атап айтайық, бес белек өлеуметтік-саяси жүйенің
мүшесі болды. Ал бұдан оның ДНҚ-сы түк те өзгерген жоқ,
Homo sapiens-тің табысқа жету кілті осында жатыр. Жекпе-жек
төбелесте, сірә, неандертальдық жеңетін шығар, бірақ жүз бен мың-
ның айтысында олар мүсәпір еді. Неандертальдық өз тайпаластары-
на арыстанның қайда бұғып жатқанын хабарлай білді, бірақ ата-баба
аруақтары туралы әпсананы жалпыға таратып, құлпыртып айтуға ша-
масы келмеді. Ойдан шығарып айтуға қабілетсіз болғандықтан, неан-
дертальдықтар ірі топтармен тиімді байланыс орната алмады, шап-
шаң өзгеріп жатқан жағдайларға әлеуметтік мінез-құлықты икемдеу де
қолдарынан келмеді.
Неандертальдықтың миына бойлай кіріп, оның қалай ойланып-
толғанғанын болжай алмаймыз, әйтсе де оның sapiens-пен салыс-
тырганда когнитивті қабілөті шектеулі болғанының жанама дәлелдері
қолымызда бар. Еуропа құрлығының түкпіріндегі sapiens-тер қонысын
(шамамен 30 мың жыл бүрынғы) қазу барысында археологтар Жерор-
та теңізі мен Атлантика жағалауларынан келген бақалшықты арагідік
үшырастырып қала берді. Теңізден тым шалғай жерге үлу қабыршағы
тек sapiens-тердің әрқилы тайпалары арасындағы сауда-саттықтың
немесе айырбастың арқасында жетуі мүмкін. Неандертальдықтардың
қонысынан мүндай іс-әрекеттің ізі де байқалған жоқ: эр топ тек қол
астындағы материалдан ғана аспап жасады4.
39


Б І Р І Н Ш І Б Ө Л І М
6. Католиктердің альфа-еркегі мұндай құрбандықты экологиялық та,
генетикалық та факторлар талап етпесе де, жыныстық қатынас жасаудан
және ұрпақ қалдырудан бас тартады.
Тағы бір мысалды Тынық мүхиттың оңтүстік бөлігінен табамыз. 
Жаңа Гвинеяның солтүстігіндегі Жаңа Ирландия аралын мекен еткен 
sapiens-тер вулкан шынысы - обсидианнан аса берік әрі өткір аспап- 
тар жасады. Алайда бүл аралда обсидианның табиғи көзі жоқ еді. Ла- 
бораториялық зерттеу нәтижесінде, Жаңа Ирландия түрғындары өз 
саймандарын дайындаған обсидианның басқа аралдан - 400 шақы- 
рым жердегі Жаңа Британиядан жеткізілгенін анықтады5.
Сауда-саттықбір қарағанда, негізсіз ісжәне пайдасыз шаруа сияқты. 
Sapiens-тен өзге еш жануар саудамен айналыспады. Sapiens-тер сауда 
желісіне жаппай кіріскені жайлы нақты дәлелдер жеткілікті. Сауданы се- 
нім артпаған адамыңмен жасай алмайсың, бөтен біреуге сену де қиын. 
Осы күнгі жаһандық сауда желісі доллар, Федералдық Банк қоры және 
корпорациялардың тауар белгісі сияқты қиялдағы қүрылымға сенуден 
қүралған. Тайпалық одақта екі бейтаныс сауда жасағысы келсе, ортақ 
сенімдері - Қүдай, ата-баба аруағы, мифологиялық аңдарға жүгінетін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   482




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет