Жакаева к. А. Жакаева с. А «музыка пəнін оқыту əдістемесі»
Музыкалық ұстаздың кəсіби қасиеттері
жүктеу/скачать 149,31 Kb.
|
Жакаева К.А. Музыка пәнін оқыту әдістемесі
Музыкалық ұстаздың кəсіби қасиеттері.Белгілі бір жеке қасиеттердің болуы музыкалық мұғалімнің музыка- лық жəне білім беру қызметінің тиімділігін қамтамасыз етеді. Музыкалық мұғалімнің педагогикалық қызметінің кəсібилігі қазіргі заманғы мазмұнды меңгеру өлшемі жəне музыкалық білім беру саласын- дағы кəсіби проблемаларды шешу құралымен анықталады. Мұғалімнің педагогикалық қызметінің сапасының сипаттамасын анықтау И.Ф. Харламов шеберлікті, шеберлікті жəне инновацияны кəсіп- тік деңгей ретінде атап өтеді. Педагогикалық шығармашылық тұжырымдамасы, зерттеуші белгілі бір жаңалықтың элементтерін, педагогикалық жəне білім беру ісінде түбе- гейлі жаңа қалыптастыру үдерісін, педагогикалық мəселелерді шешудің керемет жолдарын іздейді. Музыкалық мұғалімнің педагогикалық қызметінің кəсібилігінің ең маңызды ерекшелігі музыкалық сипатқа ие – ол жылтыратылған жəне му- зыкамен үнемі байланыста болатын табиғи сыйлық. Музыкалық – музыка- лық талғамға, музыканы толығымен қабылдау қабілетіне, ондағы кəсіби музыканттың дайындығына мүмкіндік беретін табиғи бейімділік кешені. Музыкалық адамның шығармашылық қабілеттерін ғана емес, кəсіби жетістіктер деңгейін де анықтайды. Музыкалықтың маңызды көріністері- нің бірі – музыкалық дəм. Музыкалық мұғалімде дамыған музыкалық дəм- нің болуы оқушылардың музыкалық мəдениетін дамыту процесінде та- бысқа жетудің міндетті шарты болып табылады. Музыкалық музыка мұға- ліміне өнердегі жаңа үрдістер мен құбылыстарды түсінуге, қызықты му- зыкалық шығармаларды түсінуге жəне бағалауға көмектеседі. Ол өзінің педагогикалық қызметінің барлық түрлерінде вокал, аспаптық орындау, музыкалық жəне пластикалық белсенділік, импровизация, вокалды-хор жұмыстары, музыкалық шығармаларды іріктеу жəне т.б. Музыкалық мұғалімнің табыстылығы мен өнімділігі үшін қажетті шарт – бұл адамдармен қарым-қатынас жасау, адалдық пен мейірімділікті сезіну қабілеті деп түсінетін эмпатия. Эмпатикалық музыкалық мұғалім- нің дамуы студенттермен рухани туыстықтың қағидалары бойынша қа- рым-қатынас жасауға, олардың əрқайсысында пайда болатын тұлғаны жə- не музыкалық білім беру үдерісінде оларға көмектесу қажеттілігін көруге мүмкіндік береді. Педагогикалық шеберлікті жетілдіру барысында мұғалімнің педагоги- калық импровизацияға қабілеттілігін дамыту өте маңызды. Педагогикалық импровизация жəне педагогикалық өрлеу педагогикалық шығармашылық- тың негізі. Мұғалім өз қызметінің сипаты бойынша үнемі өзін-өзі қалпына келтіріп, дұрыс шешімдерді табуға тырысады. Ол теңгерімді, тыныштық- ты, кез-келген жағдайда өзін ұстай білуді, жеке оқушылармен бірге, сондай-ақ бүкіл студенттік класспен сырттай мінез-құлқын талдау үшін дұрыс қарым-қатынас жолын табуды талап етеді. Музыкалық ұстаздың жеке құрылымында ерекше орынды өзінің кə- сіби қызметіне негізделген сапа ретінде ойлау керек. Музыкалық мұғалім- нің кəсіби ойлауы музыкалық ойлауды қамтиды, бұл студенттердің музы- калық ойлауының табысты дамуының басты шарты. Кəсіби ойлау ойлау- дың, оның музыкасының, психологиялық-педагогикалық аспектілерінің, кəсіби бағдарланудың, стильдің жəне ойлаудың көркемдік жəне ғылыми аспектілерінің кездесуі болып табылады. Музыкалық мұғалімнің ойлау- дың маңызды санаты – музыканы тыңдау барысында музыкалық өнердің мəні бар эмоциялар. Музыкалық мұғалімнің кəсіби ой-пікірлері балаға қатысты жəне тұтастай алғанда педагогикалық процесте көрініс табады, бұл мұғалім мен студенттер арасындағы қарым-қатынаста көрініс табады. Мұғалімнің кəсіби ойлаудың негізгі бағыттарының бірі – психология- лық-педагогикалық ойлау. Мұғалімдер мен студенттер арасындағы қа- рым-қатынас процесінің сипаттамалары, белгілі музыкалық-педагогика- лық тапсырмаларды шешу, музыкалық-педагогикалық инновацияларды енгізу, жас ерекшелігі мен жеке тұлғаны түсіну, студенттердің психоло- гиялық ерекшеліктері. Музыкалық мұғалімнің кəсіби ойлауының дамуы өздерінің педагоги- калық қызметін талдауға жəне кəсіптік өзін-өзі ақпараттандыруды дамы- туға маңызды назар аударады. Кəсіптік өзін-өзі ақпараттандырудың негізі кəсіби рефлексия – біздің музыкалық жəне білім беру іс-шаралары мен процестерін талдауға, көрсетуге, бағалауға мүмкіндік беру. Музыкалық ұстаздың кəсіби жеке көрінісі мұғалімнің тұлғасына əсер етеді жəне ішкі рухани əлем идеясына жəне кəсіби дағдыларды одан əрі жетілдіруге əсер ететін «еркіндік» жəне «шығармашылық» философиялық санаттарын түсі- нудің жеке темпераменті мен қатынасына байланысты. Музыкалық ұстаздың кəсібилігінің маңызды жəне қажетті компонент- терінің бірі – шеберлік. Артист əрдайым педагогикалық сыйлық жəне өнер жəне музыка педагогикасының көрнекті шеберлерінің шеберлікінің белгі- сі болды, Р.Нейгауз, Д. Б. Кабалевский жəне басқалар.Студенттердің му- зыкаға деген қызығушылығын оятып, Д.К.Кабалевский оны оқытудың əдісі, балалармен шығармашылық қарым-қатынасты жүзеге асыру қабіле- ті, музыкалық жəне шеберлік секілді жеке даралық қасиеттерін ғана көрсе- те білді. Шеберліктің негізі музыка мұғалімінің біліктілігін арттыру саты- сында жəне музыкалық жəне білім беру тəжірибесінде жетілдірілуде. Мұ- ғалімнің шығармашылық шеберлік сабақтарын орындауда, эмоционалдық музыкалық туындыларында, композиторларда, олардың шығармашылы- ғында, балалармен шынайы, құпия қарым-қатынаста көрініс табады. Музыкалық мұғалімнің музыкалық-педагогикалық қызметі табиғатта шығармашылық. Шығармашылық авторлық оқу бағдарламасын дамытуда, жаңа музыкалық материалдарды табуда жəне табуда, жаңа принциптерді, əдістерді, əдістерді, музыканы оқытуда көрініс табуы мүмкін. Жалпы алғанда, музыкалық мұғалімнің шығармашылық сипаты оның музыкалық-педагогикалық қызметінде көрініс табады. Балалармен жұмыс жасау барысында ұйымдық əдістер мен жұмыс əдістерінің жаңа комбинацияларын, балаларға, топқа, сыныпқа жеке көз- қарас қажет ететін жағдайлар туындайды. Музыкалық мұғалімнің жеке кəсіби позициясы музыкалық-педагоги- калық шындыққа, балаға, музыкаға, музыканың көрсетілуіне қызығушы- лық пен ақылға қонымды қарым-қатынас білдіреді. Музыкалық мұғалім- нің кəсіби позициясы жеке қалауы, оқушылардың музыкалық жəне жалпы мəдениет деңгейі, музыкалық қойылымдарды ұйымдастыру шарттары. Музыкалық педагогтың өзіндік жұмысының келесі бағыттары осы ұста- нымды қалыптастыруға ықпал етеді: əртүрлі көзқарастарды салыстыру жəне салыстыра отырып, музыка- лық білім беру саласындағы педагогиканың негізгі теориялық жəне əдісте- мелік ережелерін зерттеу жəне көзқарас; ең қолайлы тұжырымдаманы таңдау жəне оны негіздеу; педагогикалық жаңалықтарды студенттермен тəжірибелік жұмысқа əзірлеу жəне тестілеу. Жеке, кəсіби позиция – музыкалық мұғалімнің музыкалық жəне білім беру қызметінің барлық салаларына əсер ететін қажетті жəне маңызды бө- лігі. Музыкалық ұстаздың кəсіби ұстанымына шығармашылық көзқарас музыкалық білімнің мазмұнын жəне процессін жаңа, жалпы жəне жеке аспектілерде көруге мүмкіндік береді, кəсіби өсудің перспективасын айқындайды, музыкадағы мақсатын көрсету музыкалық мəдениеттің фи- гурасы ретінде білім алу. жүктеу/скачать 149,31 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|