Жакаева к. А. Жакаева с. А «музыка пəнін оқыту əдістемесі»
Д. Б. Кабалевскийдің «Музыка» бағдарламасының негізгі принциптері мен мазмұны
жүктеу/скачать 149,31 Kb.
|
Жакаева К.А. Музыка пәнін оқыту әдістемесі
Д. Б. Кабалевскийдің «Музыка» бағдарламасының негізгі принциптері мен мазмұныЖалпы білім беретін мектептегі музыкалық сабақтардың негізгі мін- деті оқушыларға музыкалық өнерге деген қызығушылық пен қызығушы- лықты арттыру, музыкалық мəдениеттің эстетикалық өлшемдерін қалып- тастыру, түрлі жанрдағы музыкалық шығармаларды тыңдау, тыңдау жəне тыңдауды үйрену, осы міндеттерді тек жалпы білім беретін мектептегі музыка сабағында орындау болып табылады. Музыкалық сабақ тұтас үдеріс, музыкалық əрекеттің барлық түрлерін бірыңғай жүйеге біріктіруге көмектесетін ұйымдастыру əдісін табу қажет. 1970-1980 жылдары көрнекті композитор, музыкант – ағартушы Дмитрий Борисович Кабалевский осы тапсырманы орындауға қатысты. 70-ші жылдары басталған музыкалық сынақтан өтудің жаңа бағдар- ламасын жасайды. Бағдарлама Д. Кабальевский музыкадан келеді жəне музыкаға сүйенеді, жаратылыстану жəне органикалық түрде музыканы өнер ретінде байланыстырады, музыкамен мектеп пəні ретінде, ал музыка- дағы музыка мектебі, əрине, өмірмен байланысады. Көркем, эстетикалық, тəрбиелік, оқытушылық функцияларды, музыкалық өнерді орындау өмір- дің ажырамас бөлігі ретінде қарастырылады, студенттердің рухани əлемін қалыптастырудың аса қажетті құралы ретінде. Мектеп оқушыларының музыкалық дамуының негізгі принциптері музыка мен өмір арасындағы байланыстарды біртіндеп кеңірек əрі терең жариялау болып табылады. Бұл тəсіл музыканы оқыту процесін қоғамдағы музыкалық мəдениеттің жалпы даму үдерісімен ажырағысыз біріктіреді. Д.Кабалевский мақсаты: музыкалық өнерге, оның əлеуметтік рөліне жəне əлеуметтік мақсаттарына тұтас көзқарас негізінде мектеп оқушылары арасында музыкалық мəдениетті қалыптастыру. Бағдарламаның маңызды міндеті – студенттерге музыкалық сабаққа қызығушылықты арттыру. Ол үшін эстетикалық дəмді дамытудың ең ма- ңызды міндетіне жауап беретін жоғары көркемдік материалға қосу қажет. Кабальевский музыка туралы қызықты, мазмұнды қызықты сөз мəселесі- нің маңыздылығын зерттейді, өнер заңдарына сəйкес музыкалық сабақ құ- рып, музыка сабақтарында рухани қарым-қатынастың ерекше атмосфера- сын құрып, балалар орындаушылық іс-шараларының түрлі түрлерін тарта- ды жəне олардың музыкалық жəне шығармашылық көріністерін ұйым- дастырады. Бағдарламаның бастапқы позициясы – музыка туралы ойлау қабілеті- нің дамуы үшін музыкалық мəдениетті дамытудың психологиялық меха- низмі ретінде қарастырылатын музыканы қабылдау категориясы, ол му- зыканы тыңдап, ешбір жағдайда музыканы тыңдауға мүмкіндік бермейтін ең белсенді формалардың бірі студенттік қызмет. Бағдарламаның маңызды ерекшелігі – оның музыкалық мəдениетке деген ризашылық ретінде жүйемен сипатталатын тақырыптық құрылымы. Əрбір сынып – осы көтерілудің белгіленген кезеңі. Балалармен жұмыс істеудің əдіснамалық принциптерінің бірі ретінде импровизацияға бағдарламада үлкен мəн беріледі. Бұл қағидаттың қолда- нылуы музыкалық мұғалімге сабақта «құрылысты» құруды, балалардың ой-санасын, əсерлерін білдіруге деген қажеттілігін жəне дайындығын ынталандыруды талап етеді. Музыкалық-педагогикалық тұжырымдамасы Д.Б. Кабалевский музы- калық мəдениетті қалыптастырудағы музыкалық қабылдаудың шешуші ролі, музыкалық өнер заңдарына негізделген оқу бағдарламасының тақы- рыптық құрылысы, ұқсастық пен айырмашылық принципі сияқты негізгі қағидалардан басқа (музыканы жəне өмірді қосу, келесі əдістерді қам- тиды): бағдарламаның тақырыптары, нақты музыкалық шығармалар, музы- калық дағдылар мен қабілеттер, музыкалық жəне шығармашылық тəжіри- белер жəне т.б. арасында əртүрлі байланыстарды орнатуға бағытталған «алға» жəне өткенге жаңа деңгейде «қайту». əр түрлі музыкалық туындылардың түрлерін, музыкалық шығар- малар түрлерін, жұмыстың формаларын, климакстың болуын жəне т.б. ұқсастығын үйлестіретін композициялардың құрылысын салған эмоция- лық драматургия. Оқу үрдісін құрудың келесі логикасын қарастыратын рефлексия əдісі: мұғалімнің айқын көркемдік-педагогикалық тапсырмасы; оқушы- лармен бірлесе отырып, бұл мəселені шешу үшін, студенттердің өздері келуі керек қорытынды шешімі. Д.Б. Кабалевский бағдарламада «тақырыптық компастың» бар екеніне баса назар аударып, мұғалімге «жыл бойы сабақтардың бағытын анық көруге жəне эстетикалық білім беру саласында өте қиын тапсырманы шешуге көмектеседі – студенттердің талаптарын белгілеу». жүктеу/скачать 149,31 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|