«ТІЛ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТ» БІЛІМ САЛАСЫ
Қазақ тілі
«Қазақ тілі» пәні – бастауыш сынып оқушыларын алғашқы тілдік білім негіздерімен қаруландыратын, тіл арқылы қарым-қатынас жасау қызметінің барлық дағдысын (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) меңгертетін және олардың ақыл-ойын дамытатын пән.
4-сыныптарда «Қазақ тілі» пәнін оқытудың мақсаты – алғашқы тілдік мағлұматтарды меңгерту, сауатты жазу, оқу дағдыларын жетілдіру, ақыл-ойы мен шығармашылық қабілеттерін, ауызекі және жазба тілде қарым-қатынас жасау дағдыларын жетілдіру, жеке тұлғаның қалыптасуы мен дамуына мүмкіндік жасау.
«Қазақ тілі» пәні 4-сыныптарда аптасына 4 сағаттан оқытылып, жылдық жүктемесі 136 сағатты құрайды.
«Қазақ тілі» пәні бойынша оқушылардың жетістік деңгейін бағалау жазбаша жұмыс түрлері арқылы жүргізіледі:
диктант;
грамматикалық тапсырмалар;
бақылау көшіру;
бақылау мазмұндамасы;
бақылау шығармасы;
тест тапсырмалары.
Диктантты ұйымдастыру және өткізу.
Диктантқа арналған мәтіндер орфографиялық тұрғыдан білім алушыларға таныс болуы керек, яғни өтілген сабақтардың материалдары негізіндеалынады.
Егер мәтін құрамында өтілмеген емле, тыныс белгілері немесе айтылуы мен жазылуы қиын сөздер кездессе, олар түсіндіріліп, тақтаға жазылады;
мұғалім диктант мәтінін орфоэпиялық нормаларға сүйеніп, кідіріс жасап,оқиды;
білім алушылардың оқылған дыбыс, буын, сөз және сөйлемнің мән-мағынасын түсініп, іштей қайталап, қалай жазылатынын еске түсірген соң жазуға кірісу ұсынылады;
жазу барысында 6-8 сөзден құралған сөйлемдерқайталанады;
мәтінді түгел жазып болған соң мұғалім диктант мәтінін әр сөйлемнен кейін кідіріс жасай отырып, қайта толықоқиды.
Білім алушылардың грамматикалық талдау дағдыларын тексеру мақсатында алынған бақылау жұмыстарында 2-3 грамматикалық талдау тапсырмалары болады.
Грамматикалық талдаудың тапсырмалары грамматика және дұрыс жазу диктанттарының (көшіру) мәтіндеріне қатысты болуы керек, өйткені оның мақсаты грамматикалық материалды білу дәрежесін анықтау, білім алушылардың жазбаша және сөйлеу дағдыларын меңгеруін тексеру болып табылады.
Төмендегі кестеде тоқсандар бойынша қазақ тілі пәнінен қорытынды бақылау диктанттарының саны ұсынылған.
8-кесте – Қорытынды бақылау жұмыстарының саны (грамматикалық тапсырмалары бар диктанттар)
Тоқсан
|
4-сынып
|
Тақырыптық
|
Бақылау
|
I
|
2
|
2
|
ІІ
|
2
|
1
|
III
|
2
|
1
|
IV
|
2
|
1
|
Тақырыптық диктант бөлім немесе блок бойынша тақырыптарды меңгерудің сапалық деңгейін анықтау мақсатында жүргізіледі, ал бақылау диктанты тоқсанның соңында жүргізіледі. Грамматикалық тапсырмалары бар бақылау диктанттарын орындау үшін 30-35 минут бөлінеді.
Төмендегі кестеде диктант мәтінінің ұсынылған көлемі берілген.
9-кесте – Диктант мәтіннің көлемі
Тоқсан
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
Сөздер саны
|
65-68
|
68-70
|
70-75
|
75-80
|
Достарыңызбен бөлісу: |