3 - тақырып. Хромосомалық теория.
127. Сүтқоректiлердiң еркек жыныстық хромосомалар жиынтығының ұрғашыларынiкiнен айырмасы қандай?
A) бiр жұп хромосомы өзгеше де, қалғандары бiрдей;
B) хромосомалардың морфологиясы әртүрлi (сыртқы түрi);
C) екi жұп хромосомы өзгеше де қалғандары бiрдей;
D) хромосомалардың саны бiрдей;
E) хромосомалардың саны әр түрлi;
128. Гендердiң тiзбектелу iлiмi бойынша алынған қай факт хромосоманың тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?
A) тiзбектелу тобының саны геплоидтық хромосомалардың жиынтығының санына сәйкес келуi;
B) бiр хромосомада бiрнеше геннiң болуы;
C) гендердiң бiрлесiп тұқым қуалаушылығы;
D) гендердiң дербес тұқым қуалаушылығы.;
E) дұрыс жауабы жоқ;
129. Кроссинговер (хромосом түйiсiнде) кезiнде алынған қай факт хромосомдық тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?
A) хромосомалардың арасындағы учаскелерiнiң орын алмасу фактiсiмен гендердiң перекомбинациясымен үйлесуi;
B) хромосомалардың iшiндегi ажырау фактiсiнiң тағайындалуы.;
C) хромосомалардың «тiгiлуң фактiсiнiң тағайындалуы;
D) түйiстiң хромосомалар iшiнде жылжу фактiсiнiң айқындалуы;
E) дұрыс жауабы жоқ;
130. Тәуелсiз тұқым қуалаудың белгiлерiнiң цитогенетикалық негiзi қандай?
A) гомологты хромосомалардың ажырау тәртiбi;
B) барлық хромосомалар бiрiгiп тұқым қуалайды;
C) хромосоманың бiр жұбының ажырауы басқа жұбының ажырауына әсер етпейдi;
D) жұп хромосомалар бiр-бiрлiк әсер етедi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
131. Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс?
A) аллельдi гендер бiр хромосомаларда орналасқан;
B) аллельдi гендер бiр хромосоманың әртүрлi бөлiктерiнде орналасқан;
C) аллельдi гендер гомологты хромосомалар әртүрлi бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;
D) аллельдi гендер тек қана жыныстық хромосомаларда орналасқан;
E) аллельдi гендер гомологтық хромосомалардың бiрдей бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;
132. Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс?
A) аллельдi гендер бiр хромосомаларда орналасқан;
B) аллельдi гендер бiр хромосоманың әртүрлi бөлiктерiнде орналасқан;
C) аллельдi гендер гомологты хромосомалар әртүрлi бөлiктерiнде (локустарында) oрналасқан;
D) аллельдi гендер тек қана жыныстық хромосомаларда орналасқан;
E) аллельдi гендер гомологтық хромосомалардың бiрдей бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;
133. Егер асбұршақтың тамыр өскiнiнiң (корешок) клеткасында 14 хромосома болса онда эндосперiмiнде қанша хромосома болғаны?
A) 14;
B) 7;
C) 21;
D) 28;
E) 35;
134. Берiлген фактiлердiң қайсысы тұқым қуалаушылықтың хромосомдық теориясын толық
айқындайды?
A) хромосомалар коньюгациясы;
B) хромосомалардың айқасуы;
C) хромосомалардың «тiгiлуң фактiсi;
D) хромосома бойымен хиазманың қозғалуы ;
E) гендердiң қайта комбинациясының және айқасу (перекрест) жиiлiгiменен сәйкес келуi;
135. Хромосомалар мен гендер жиынтығына байланысты соматикалық клеткаға сәйкес келетiнi?
A) гамета;
B) зигота;
C) эндосперм клеткасы;
D) жұмыртқа клеткасы;
E) сперма;
136. Тұқым қуалайтын аурулар адамдарда Х хромосомада орналасқан доминантты генге байланысты. Осы аурумен ауыратын ер адам сау әйелге үйленсе бұлардың ер балаларының қаншасы осы аурудан тұқым қуалайды?
A) 1
B) 9
C) 1
D) 0
E) 2/3
137. Аллельдi гендердiң орналасқан орны?
A) гомологтық емес хромосомаларда;
B) гомологтық хромосомаларда;
C) хромосомалардың бiр жұбында;
D) хромосомалардың әртүрлi жұбында;
E) екi хромосомада;
138. Егер асбұршағының тамырының жасушаларында 14 хромосома болса онда тозаң қабында неше хромосома бар?
A) 14;
B) 7;
C) 28;
D) 21;
E) 56;
139. Кроссинговер (хромосома түйiсiнде) кезiнде алынған қай факт хромосомалық тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?
A) екi геннiң арақашықтығын анықтау;
B) хромосомалардың немесе тiзбектелдген карталар тобын құру;
C) хромосомалардың iшiндегi ажырау фактiсiнiң тағайындалуы;
D) хромосомалардың «тiгiлуң фактiсiнiң тағайындалуы;
E) жынысты хромосома арқылы анықтау;
140. Гендiк клондау дегенiмiз не?
A) ДНК-ға вирустың тiркеленуi;
B) гендердiң көшiрмесiн синтездеу;
C) нуклеин қышқылдарын ажырату;
D) ДНК-ға ендiру;
E) транскрипция;
141. Адамдағы мына мутациялардың қайсы типiнде келесi ұрпақта пайда болу мүмкiндiгi жоғары?
A) рецессивтi аутосомды типтерi;
B) аутосомды доминантты;
C) жынысты тiзбектелген рецессивтi (Х хромосомында);
D) жынысты аутосомды рецессивтi (у хромосомында);
E) дұрыс жауабы жоқ;
142. хромосомаға және гендiк жиынтыққа байланысты денелiк жасуша қайсысына сәйкес келедi?
A) гаметаға;
B) зиготаға;
C) эндосперм жасушасына;
D) жұмыртқа жасушасына;
E) сперматозоидқа;
143. Прокариот генiнiң эукариот генiне қарағандағы негiзгi ерекшелiгi қандай?
A) гендердiң әртүрлi көлемдiгi;
B) эукариот гендерiнiң мозайкалық құрылымы, гендер санының аздығы;
C) әртүрлi стоп-кодондары (тежегiш кодон);
D) гендiк кодондардың әр түрлiлiгi;
E) үш өрiмдер кодалары;
144. Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х-хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленген. Осы некеден туатын ұлдардың неше бөлiгi ауру болып туады?
A) екiден бiр бөлiгi;
B) 0 бөлiгi;
C) үштен бiр бөлiгi;
D) төрттен бiр бөлiгi;
E) барлығы;
145. Гетерозис құбылысы бiрiншi ұрпақтан кейiн қалай байқалады?
A) сақталады;
B) күшейедi;
C) ұрпақ өскен сайын сақталынады;
D) өшедi;
E) бiрнеше ұрпақтан кейiн белгiлер пайда болады;
146. Қандай будандастыру инбридинг деп аталады?
A) бiр түрдiң iшiндегi жекелеген түрлерде;
B) бiр тектес жекелеген түрлердiң iшiнде;
C) бiр сортты жекелеген түрлердiң арасында;
D) туыстас ағзаларды будандастыру;
E) түраралық будандастыру;
147. Егер ас бұршағының тамырының жасушаларында 14 хромосома болса, онда эндоспермiнде неше хромосома бар?
A) 14;
B) 7;
C) 28;
D) 21;
E) 42;
148. Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленгенде ұлдардың қаншасы ауру болып туады?
A) ұ;
B) ө;
C) 1;
D) 0;
E) барлығы;
149. Даун ауруымен ауыратын адамның жасушасында қанша хромосома болады?
A) 45;
B) 46;
C) 48;
D) 47;
E) 49;
150. Жаңа түзiлiстер деген не?
A) ұпақта жаңа белгiлердiң пайда болуы;
B) аллельдi емес гендердiң өзара әсерленуiнiң нәтижесiнде ұррпақта жаңа белгiлердiң жойылып кетуi;
C) ұрпақта ата-анасының белгiлерiнiң жойылып кетуi;
D) аллельдi гендердiң өзара әсерлесуiнiң нәтижесiнде ұрпақта жаңа белгiлердiң пайда болуы;
E) аллельдi гендердiң әрекеттесуiнен;
151. Қандай жағдайда гетерогаметтi жыныс жекелеген түрлер деп аталады?
A) әртүрлi жыныстық хромосомы бар кезде;
B) бiркелкi жыныстық хромосомы бар кезде;
C) хромосомдары жоқ кезде;
D) мутантты хромосомдар;
E) хромосомалары бiрр тiзбектi ДНК
4 - тақырып .Өзгергiштiк.
152. Қандай өзгерiстердi модификациялық өзгерiстерге жатқызуға болмайды?
A) меринос, каракөл және едiлбай қойларының тұқымын сұрыптап шығару;
B) ақ қауданды капуста ыстық жерлерде қаудан бермейдi;
C) қарапайым жұмыртқа тәрiздi жапырағы бар қой бүлдiрген;
D) бiр сорттың өсiмдiктерiнiң бiр-бiрiмен гүлденуi, жемiсiнiң пiсiп жетiлуiне байланысты айырмашылықтары;
E) дұрыс жауабы жоқ;
153. Гендiк рекомбинация ұғымы не мағына бередi?
A) кроссинговер кезiнде немесе хромосомалар түйiсiнде гендердiң жаңадан құрылуы;
B) жасушалардың бөлiнуi;
C) ағзаның өсуi;
D) ағзаның күрделенуi;
E) мейозда;
154. Ағзаның «Реакция ережесiң дегенiмiз не?
A) генотиппен анықталған белгiлердiң түрленiп өзгеруiнiң шегi;
B) ағза гендердiң жиынтығы;
C) бегiлердiң болуы немесе болмауы;
D) белгiлердiң айқындалып көрiнуi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
155. Реакция нормасы шегiнiң айырмашылығы неге байланысты?
A) сыртқы ортаның әсерiне;
B) генотипке;
C) гендердiң әрекеттесуiне;
D) экологияға;
E) генотиптiң өзгеруiне;
156. Нелiктен ауылшаруашылық практикасында туысты шағылыстыру қолданылады?
A) жекелеген түрлердi кейбiр белгiлерi бойынша гомозиготалы күйге ауыстыру;
B) шаруашылыққа тиiмдi тұқым қуалау белгiлер бойынша гомозиготалы күйге ауыстыру;
C) шаруашылықта қолдану оңайға түседi;
D) әртүрлi белгiлердi алу үшiн;
E) дұрыс жауабы жоқ;
157. Ядролық қаруды сынау генетикалық тұрғыдан алғанда қандай қатер туғызады?
A) популяциядағы мутацияның генетикалық зиянды салмағын, көбейтедi және 1,05а;
B) жергiлiктi ортаның ластануы;
C) дамудың бұзылуы;
D) өсiмдiк түсiмi мен жануарлардың өнiмдiлiгiн кемiтедi;
E) ешқандай зияны жоқ;
158. Мутация қайда өтедi?
A) ДНК-да;
B) ақуыздың молекуласында;
C) жасушаның жарғақшасында;
D) лизосомада;
E) рибосомада;
159. Комбинациялық өзгергiштiк қандай биологиялық құбылыстың нәтижесiнде болады?
A) митоз, өсу, белгiлi бiр қызметке бейiмделу;
B) синтез, жыныссыз көбею, транскрипция;
C) хромосомалардың бiр-бiрiнен тәуелсiз ажырауы, хромосомалардың айқасуы немесе кроссинговер:
D) трансляция транскрипция, тұқым қуалау;
E) тұқым қуалау;
160. Өзгергiштiктiң гомологиялық қатары заңының практикалық маңызы өте зор. Себебi неде?
A) селекцияда алғашқы материал түзедi;
B) сыртқы ортаның әсерi бiрден болған жағдайда бiртүрге жататын жекелеген түрлердiң өзгергiштiгi ұқсас болады;
C) туыстас түрлерде мутантты жекелеген түрлердiң қайда болатынын алдын-ала болжауға болады;
D) бiр түрге жататын жекелеген түрлердiң өзгергiштiгiн бередi;
E) өзгергiштiктiң гомологиялық қатары заңы практикада қолданбайды;
161. Фенилкетонурия ауруына шалдыққан адамдар сауығып кетуi мүмкiн, егер ол жастайынан тамақ жеу тәртiбiн сақтаса. Бүл кезде бiз қандай жағдайлармен соқтығысып тұрамыз?
A) модификациялық өзгеру индукциясымен;
B) Мутациялық өзгеру индукциясымен;
C) Алмасудың бұзылуы;
D) гендердiң рекомбинациясымен;
E) доминанттылық;
162. Үй хайуанаттарындағы инбридингтiң терiс, зиянды жақтары қандай?
A) үрпағының гетерозиготалық деңгейiнiң көтерiлуi;
B) Bрпағының тiршiлiк қабiлеттiлiгiнiң;
C) Cецессивтi ауруларының көрғне бастауы;
D) Dүрпағының көбею қабiлеттiлiгiнiң көтерiлуi;
E ) таза үрпақ алу;
163. Жасанды сұрыптау творчестволық ролi немен түсiндiрiледi?
A) өте көптеген хайуандар мен өсiмдiктердiң түрлерiнен аздаған түрдi бөлiп алу;
B) көптеген хайуандардың тұқымдастары мен өсiмдiктердiң өзара ұқсастығы;
C) көптеген сорттардың, штамдардың, тектердiң пайда болуы;
D) көптеген тектер мен сорттаррдың жойылуы;
E) тұрдiң пайда болуына әсер етедi;
164. Қашыр жөнiнен И.В.Мичуриннiң сорттары қай типке жатады?
A) гомозиготты;
B) химерлер немесе әртүрлi ұлпалар өсiмдiктер;
C) күрделi гетерозиготтар;
D) аралық фенотиптi гибрридтер;
E) солтүстiк аудандарға жерсiндiрiлген өсiмдiктер;
165. Қоршаған ортаның генетикалық активтiгi не мағынаны бiлдiредi?
A) ағза реакциясын анықтайды;
B) ағза тәртiбiн анықтайды;
C) модификацияны туғызады;
D) мутация жиiлiгiнiң көтерiлуiн туғызады;
E) ағзалардың жойылуына әкеп соғады;
166. Адамның даму теориясындағы жануарлар селекциясының алғашқы этапы не деп аталады?
A) көбею;
B) өсiру;
C) дақылдау;
D) жабайы түрден мәдени түрге айналдыру;
E) аулау;
167. Комбинативтi өзгергiштiктiң негiзiнде қандай биологиялық құбылыс жатыр?
A) митоз, су, тұқым қуалаушылық;
B) синтез, жыныссыз көбею;
C) хромосомалардың тәуелсiз ажырауы, кроссинговер немесе хромосомалардың айқасуы, гаметалардың кездейсоқ қосылуы;
D) трансляция, транскрипция дифференциялану генетикалық тепе-теңдiк жағдайдың бұзылуы, тұқым қуалаушылық;
E) дұрыс жауабы жоқ;
168. Фенилкетонурия ауруына шалдыққан адамдар сауығып кетуi мүмкiн, егер ол жастайынан тамақ жеу тәртiбiн сақтаса. Бұл кезде бiз қандай жағдайлармен соқтығысып тұрамыз?
A) модификациялық өзгеру индукциясымен;
B) Мутациялық өзгеру индукциясымен;
C) Алмасудың бұзылуы;
D) гендердiң рекомбинациясымен;
E) доминанттылық;
169. Организмнiң «реакция нормасың деген не?
A) организмдегi белгiлер жиынтығы;
B) организмдегi гендер жиынтығы;
C) белгiлердiң генетикалық табиғаты;
D) белгiлердiң фенотипiнiң көрiнуi;
E) белгiлердiң варияциялық шегi;
170. Гомологтық өзгергiштiк заңына сәйкес:
A) өзгергiштiгiне байланысты туыстас түрлердi салыстыруға болмайды;
B) туыстас түрлерде ұқсас өзгергiштiк қатарлары байқалады;
C) жақын туыс түрлерде қандай мутантты формаларының кездесетiнiн алдын ала айту мүмкiн емес;
D) әр түрлi түрлерде гомологтық өзгергiштiк болуы мүмкiн емес;
E) туыстас түрлердiң өзгергiштiк сипаты әр түрлi;
171. Қоршаған ортаның генетикалық активтiгi немен көрiнедi?
A) организмдер реакциясын анықтайды;
B) организмдер мiнез-құлқын анықтайды;
C) модификацияны тудырады;
D) мутация жиiлiгiнiң жоғарлауын тудырады;
E) бейiмделмеген организмдердiң жойылуынна әкелiп соқтырады;
172. Адамдарда болатын берiлген бес мутацияның қай түрi келесi ұрпақта қайталану мүмкiндiгi басым?
A) рецессивтi аутосомдық;
B) доминантты аутосомдық;
C) Х-хромосомадағы рецессивтi тiркес жыныспен;
D) У- хромосомадағы рецессивтi тiркес;
E) тұрақсыз;
173. Неге әрiден будандастыру гибридтердiң жиi ұрпақсыздығына әкелiп соқтырады, негiзгi генетикалық себебiн көрсетiңiздер?
A) ата-аналарында хромосомалар саны әртүрлi болғандықтан;
B) ата-аналарында хромосомалар модификациясы әртүрлi болғандықтан;
C) репродуктивтi (көбею) органдарының толық дамымағандығынан;
D) гибридтердiң тiршiлiк әрекетiнiң төмендеуiнен;
E) мейозда хромосомалар коньюгациясының бұзылуынан;
174. Қандай будандасу әрiден будандастыру деп аталады?
A) бiр түрдiң особьтары арасындағы;
B) бiр тұқымдар особьтары арасындағы;
C) бiр сорттар особьтары арасындағы;
D) бiр штамма особьтары арасындағы;
E) әртүрлi түрлер мен туыстар арасындағы;
175. Адам дамуы тарихы барысындағы жануарлар селекциясының бiрiншi кезеңiн не деп атайды?
A) көбею;
B) өсiру;
C) будандасу;
D) үй жағдайына үйрету;
E) аңшылық;
176. Гетерозис дегенiмiз не?
A) гибридтердiң гомозиготалылысы;
B) будандасу барысында пайда болған Ғ1-дiң продуктивтiлiгi мен тiршiлiкке төзiмдiлiгi;
C) гибридтер гетерозиготалылығы;
D) будандасу барысындағы ұрпақтардың алуан түрлiлiгi;
E) ата-аналар белгiлерiнiң комбинациялануы;
177. Қандай будандасу инбридинг деп аталады?
A) бiр түрдiң iшiндегi особьтар арасындағы;
B) бiр тұқымдас iшiндегi особьтар арасында;
C) бiр сорттар iшiндегi особьтар арасында;
D) әр түр iшiндегi особьтар арасында;
E) ағасы мен апасы арасындағы;
178. Қай әдiспен Г.Д.Карпеченко туыс аралық капусташомыр (редька) гибридiнiң жемiстiлiгiн қалпына келтiрдi?
A) өсуiне қолайлы жағдай жасады;
B мутация жиiлiгiн арттыру мақсаттарында өсiмдiктi сәулеге түсiрдi;
C) гибридтердiң хромосомалар санын екi еселендiрдi;
D) гибрид тұқым бермедi;
E) гибрид егiлетiн жер химиялық тыңайтқыштармен өңделдi;
179. Гендiк инженерияда қайта айналымды транскрипциядағы фермент қандай жағдайда пайдананылады?
A) гендердi көшiрiп жазуда;
B) m РНК-нi амин қышқылымен әсер еткенде ;
C) РНК матриясы бойынша ДНК-нi синтездегенде;
D) mРНК-нi синтездегенде;
E) ДНК матриясы бойынша РНК-нi синтездегенде;
180. Егер жақын туыс адамдар жанұя құрса неге олардың ұрпақтарында кемiстiк тұқым қуалау ауруының көбею қаупi болады?
A) жақын туыс адамдар жанұясы зиянды белгiлердiң пайда болуына ұшырайды;
B) мутация пайда юолады;
C) қан араласқаны үшiн жаза;
D) туыс адамдар өз ұрпақтарына гомозиготада ажыраған зиянды рецессивтi гендердi екеуi де тасымалдап ұрпақтарына беруi мүмкiн;
E) гетерозиготалылықтың көбеюi;
181. Өсiмдiктердiң гомозиготалық заттарындағы белгiлердiң түрленуi немен түсiндiрiледi?
A) мутациялармен;
B) модификациялармен;
C) жаңа гендiк комбинациялармен;
D) кроссинговер құбылысының болуымен;
E) көп гендердiң әрекеттесуi;
182. Өсiмдiктер вегетативтi жолмен көбейген кезде генотиптерi бiрдей болғанмен, белгiлердiң
генотипте байқалуы нелiктен әртүрлi болады?
A) жынысты көбеюдiң вегетативтi көбеюге ауысуынан;
B) модификациялық өзгергiштiктiң нәтижесiнде;
C) әртүрлi гендердiң жиынтығы нәтижесiнде;
D) гендердiң әрекеттесуiнен;
E) дұрыс жауабы жоқ;
183. Мутация құбылысын зерттеудiң практикалық маңызы неде?
A) жалпы бұл құбылысты анықтау;
B) селекцияда бастапқы материал ретiнде пайдалану;
C) ешқандай практикалық маңызы жоқ;
D) ағзаның өсуiн реттеу;
E) доминантты белгiнi басқару;
184. Клеткада (жасушада) жекелеген хромосомалардың жоғалуы немесе қосылуы есебiнен хромосом саны өзгерген. Бұл мутациялық өзгергiштiң қай түрiне жатады?
A) гендiк;
B) хромосомдық;
C) сомалық;
D) геномдық;
E) цитоплазмалық;
5 - тақырып. Антропогенетика және селекция.
185. Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) эмбриологиялық;
B) генеологиялық;
C) палеонтологиялық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
186. Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) палеонтологиялық;
B) цитогенетикалық;
C) эмбриологиялық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
187. Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) эмбриологиялық;
B) биохимиялық;
C) палеонтологиялық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
188.Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) палеонтологиялық;
B) егiздiк;
C) математикалық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
189. Дақылдардың селекциясында аталығының тазалығы неге пайдалы болады?
A) басқа өсiмдiктiң тозаңымен дозаңдануға мүмкiндiк бередi;
B) өзiн-өзi тозаңдандыратын өсiмдiктердiң гибридтi дәндерiн алуға мүмкiншiлiк бередi;
C) өнiмдiлiгiн төмендетедi;
D) сыртқы ортаның ауарайына төзiмдiлiгiн күшейтедi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
190. Бязостая - сортын шығарған ғалымның аты-жөнi кiм?
A) Пустовойт В.С.;
B) Лукьяненко П.П.;
C) Мичурин И.В.;
D) Мамонтов В.П.;
E) Карпеченко Г.Д.;
191. Неге кейбiр өсiмдiктердiң триплоидты түрлерi диплоидты түрлерге қарағанда бағалы болып саналады?
A) дәндерi көп болады;
B) жемiстерiнiң салмағы зор;
C) дұрыс дамиды;
D) инбридинг дәрежесiн көтередi;
E) гетерозис құбылысы байқалмайды;
192. Мына аталған алма сорттарының қайсысын И.В.Мичурин шығарған?
A) Александрия апорты;
B) Бельфлер-китайка;
C) Макинтай;
D) пеструшка;
E) райка;
193. И.В.Мичурин сорттарды шығару барысында қандай әдiстi қолданды?
A) инбридинг әдiсiн;
B) менторлы әдiсiн;
C) аклиматизация әдiсiн;
D) мәдени өсiмдiкке айналдыру әдiсiн;
E) табиғи сұрыптау әдiсi;
194. Неге алшақталған гибридизация көптеген жағдайда гибридтердiң тұқым беру қабiлеттiлiгiн жояды? Басты себебiн көрсетiңiз.
A) ата-аналарында хромосомаларының әр түрлi санды болуы;
B) мейоз кезiндегi хромосоманың коньюгациясының бұзылуы;
C) репродуктивтi органдарының жетiлмеуi;
D) кроссинговер процесi;
E) климаттық жағдайлар әсер етедi;
195. Харди - Вайнберг теңдеуiнiң қорытындысы келтiрiлген қандай популяция тепе-теңдiктi сақтай алады?
A) оқшауланған;
B) вегетативтi көбейетiн;
C) бiркелкi аз санды;
D) ешқандай сыртқы факторлар кедергi келтiрмейтiн еркiн будандастырылатын популяция;
E) реликт түрлердiң болуы;
196. Өсiмдiктердiң әртүрлi туысқандарын будандастыру кедергiсiн Карпеченко Г.Д. қандай жолмен шештi?
A) будандастыру кезiнде аралық жекелеген түрлердi қолдану;
B) ата-аналық жұптардың жабуында;
C) тозаңды қоспалармен тозаңдандыру;
D) гибридтердiң хромосом санын екi еселеу арқылы;
E) полиплойдиялық әдiспен алу;
197. Гендiк инженерияның негiзгi мақсаттары қандай?
A) жасушаның қопсытқыштығы;
B) жануарлардың жаңа тұқымын алу;
C) рекомбинантты ДНК-ның алынуы мен белок, ферменттер синтездейдi;
D) жаңа сорттардың алынуы;
E) микроорганизмдерде штамтардың табылуы;
198. Адамда байқалатын көптеген тұқым қуалайтын аурулардың себебiн хромосомада болатын өзгерiстерге байланысты зерттелетiн әдiс қалай аталады?
A) егiздiк;
B) генеологиялық;
C) биохимиялық;
D) цитогенетикалық;
E) популяциялық;
199. Неге гемофилия генi еркек жыныста байқалады, ал әйелде байқалмайды?
A) ген доминантты;
B) ген рецессивтi және Х хромосомында орналасқан;
C) ген рецессивтi және аутосомада орналасқан;
D) ген Х хромосомында орналасқан ;
E) дұрыс жауабы жоқ;
200. Дальтоник еркектiң (рецессивтi генi Х хромосомында орналасқан) қандай жағдайда қызы дальтоник болады?
A) әйелi сау, яғни көру қабiлеттiлiгi жақсы;
B) әйелi сау, ал әкесi дальтоник;
C) әйелi сау және әйелiнiң ата-анасының да көру қабiлеттiлiгi жақсы;
D) әйелi сау, ал оның жанұясынд адальтонизм ешуақытта болған емес;
E) ата-аналары сау;
Генетика пәнiнен тест кiлттерi.
1 - A 51 - A 101 - B 151 - A
2 - A 52 - B 102 - B 152 - A
3 - B 53 - B 103 - B 153 - A
4 - C 54 - B 104 - B 154 - A
5 - C 55 - C 105 - B 155 - B
6 - C 56 - C 106 - B 156 - B
7 - C 57 - C 107 - B 157 - A
8 - D 58 - B 108 - B 158 - A
9 - D 59 - B 109 - A 159 - C
10 - B 60 - C 110 - D 160 - C
11 - E 61 - C 111 - D 161 - C
12 - D 62 - C 112 - D 162 - C
13 - D 63 - C 113 - D 163 - C
14 - D 64 - A 114 - D 164 - E
15 - D 65 - D 115 - D 165 - D
16 - D 66 -C 116 - D 166 - D
17 - D 67 - C 117 - D 167 - C
18 - D 68 - C 118 - D 168 - C
19 - D 69 - C 119 - D 169 - E
20 - D 70 - C 120 - E 170 - B
21 - D 71 - C 121 - A 171 - D
22 - D 72 - E 122 - C 172 - B
23 - E 73 - B 123 - C 173 - E
24 - A 74 - D 124 - A 174 - E
25 - C 75 - C 125 - B 175 - D
26 - C 76 - D 126 - A 176 - B
27 - C 77 - D 127 - A 177 - B
28 - D 78 - E 128 - B 178 - C
29 - B 79 - C 129 - A 179 - C
30 - E 80 - E 130 - C 180 - D
31 - D 81 - B 131 - E 181 - B
32 - D 82 - E 132 - E 182 - B
33 - D 83 - B 133 – C 183 - B
34 - E 84 - B 134 - E 184 - D
35 - A 85 - B 135 - B 185 - B
36 - E 86 - B 136 - D 186 - B
37 - A 87 - B 137 - B 187 - B
38 - A 88 - B 138 - B 188 - B
39 - A 89 - D 139 - B 189 - B
40 - A 90 - C 140 - B 190 - B
41 - A 91 - C 141 - B 191 - B
42 - A 92 - C 142 - B 192 - B
43 - A 93 - B 143 - B 193 - B
44 - A 94 - D 144 - B 194 - B
45 - C 95 - A 145 - D 195 - D
46 - A 96 - B 146 - D 196 - C
47 - D 97 - B 147 - D 197 - C
48 - D 98 - B 148 - A 198 - D
49 - E 99 - B 149 - D 199 - B50 - A 100 - B 150 - D 200 - B
Әдебиет тізімі
Негізгі әдебиет:
Стамбеков С.Ж. Генетика. Новосибирск, 2006.
Короткевич О.С., Петухов В.Л., Стамбеков С.Ж. Генетика. Новосибирск, 2002.
Лобашев М.Е. Генетика. Новосибирск, 2002.
Ватти К.В., Тихомирова М.М. Руководство к практическим занятиям по генетике. – М., Просвещение, 1979.
Қосымша әдебиет:
Жимулев И.Ф.Общая и молекулярная генетика. Новосибирск; Сиб. унив. Издательство, 2002.
Стамбеков С.Ж., Петухов В.Л. Молекулалық биология. Новосибирск, 2003.
Петухов В.Л. Ветеринарная генетика. – М., 1996.
Достарыңызбен бөлісу: |