Жаратылыстану-математика факультеті деканы



бет35/78
Дата05.02.2022
өлшемі1,14 Mb.
#12728
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   78
Қостанай облысы бидайдың қатты сортын негізгі беруші ретінде белгілі. Өз тарихын облыс орталығы – Қостанай қаласы 1879 жылдан бастайды, Тобыл өзенінің сол жағында ең бірінші рет Ресейдің орталық аудандарынан помещиктік қыспақтан қашқан шаруалардың алғашқы құрылыстары пайда болды. 1893 жылдан Қостанай – Торғай облысының уездік орталығы болды, онда жыл сайын жәрмеңкелер болып тұрды.
Сауда жолдарының қиылысқан қолайлы географиялық жағдайда орналасқан, Қостанай ХІХ ғ. аяғы мен ХХ ғ. басында Қазақстанның солтүстік-батыс бөлігіндегі ірі халық орналасқан мекенге айналды. Қазіргі кезде ол Ақмола, Ақтөбе, Павлодар сияқты қалаларды басып түседі. Қостанаймен қазақтың көрнекті ақын-ағартушысы Ыбырай Алтынсаринның өмірі мен қызметі байланысты (1841-1889), ол қазақ халқы тек орыс халқымен біріге отырып азаттыққа жетеді деп қайталап отырған.
Қостанай – революциялық, әскери және еңбектік дәстүрлерге бай қала. Неміс-фашист басқыншыларына қарсы күресте көрсеткен ерліктері үшін 26 қостанайлық Кеңес Одағының Батыры атанды. Ұшқыш –қостанайлықтар Л.И.Беда мен И.Ф.Павловқа бұл жоғарғы атақ екі рет берілді. 1943 жылы Ленинград үшін ұрыста Сұлтан Баймағамбетов Синявский биіктігін қоршау кезіндегі ұрыста фашист дзотын өз денесімен тұншықтырып, өзінің өшпес ерлігін жасады. Қостанайлық Н.Ф.Надеждин Н.Гастеллоның ерлігін қайталады.
Қостанайда тарихи-өлкетану мұражайы, сонымен қатар қолөнер шеберлігі мұражайы қызмет істейді. Қостанайдың жері де әдемі. Оның нағыз сұлулығы – ірі массивті бірнеше километрге созылған ормандары. Олар өте жиі кішкене ормандарға, кішкене тоғайшықтарға және қайыңды – көктеректі құлақшаларға ауысып отырады. Туризм үшін де тамаша орындар бар.
Республиканың жас қалаларының бірі – Арқалық қаласы – 1956 жылы ауыл ретінде құрылды, мұнда боксит кенін игеруге байланысты, 60 мың тұрғын тұрады.
Туристер үшін қызғылықты жерлердің бірі Аманкелді және Торғай ауылдары. Аманкелді ауылы - бұл Аманкелді Иманов бастаған көтерілісшілер отрядтарының 1916-1917 жылдары патша армиясының жазалаушы отрядтарымен қырғын соғыстарына куә.Мұнда Аманкелді Имановтың моласы мен мемориалдық мұражайы бар. Торғай ауылы – Қазақстанда Кеңес үкіметін құрушы күрескер, партия және мемлекет қайраткері Әліби Жанкелдиннің отаны. Бұл ауыл – 1916 жылы А. Иманов бастаған ұлт-азаттық көтерілістің орталығы.
Облыстың қорықтық және өте қызықты орындарына 1931 жылы негізі қаланған, қарағайлы орманды Наурызым қорығы жатады. Қорық Қостанайдан оңтүстікке 250 км жақта, Қостанай –Арқалық автомагистралына жақын жерде орналасқан. Наурызым ауданының орталығы – Докучаевка ауылы, 1946 жылы орыс табиғаттанушысы В.В.Докучаевтің құрметімен аталды. Тап осында белгілі Торғай жыл құстары ұшуы өтеді.
Қорықта табиғаттың өзімен өсімдік және жануарлар әлемінің түрлі өкілдері жиналған. Әр-әр жерде жануарларға пана болатын қайыңдар орманшалары аралы пайда болады. Мұнда дуадақты және ақ бөденені, ақ қоянды және қарсақты, қызыл үйректі кездестіруге болады. Әсіресе, қорық көктемде қызықты, өйткені қанаттылар мұнда көптеп ұшып келеді. 150 ге жуық түрлі құстарды мұннан кездестіруге болады, олардың кейбіреулері Африкада, Жерорта теңізінде, Үндістанда, Иранда, Түркияда қыстап шығып, көктемде кері қайтады.
Республикадағы көлемі кіші облыс – Солтүстік Қазақстан, бірақ өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығы жағынан кіші емес.
Республиканың солтүстік қақпасы – Петропавл қаласы Есілдің оң жақ биік жағалауында Петр мен Павелдың бас қамалы ретінде Новоишимский орыс әскери бекінісінің линиясы 1752 жылы негізі қаланды.
Туристер үшін сонымен қатар қалалар, қорғандар және Мамлютка және Сергеевка қалалары маңындағы қола ғасырындағы ауылдар, Явленкаға жақын жердегі алғашқы адамдардың тұрақтары қызықты.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   78




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет