Жаратылыстану-математикалық факультетінің деканы

Дәрістің мазмұны: ауыр металдардың негізгі қасиеттері, жіктелуі; ауыр металдардың сыртқы ортаға табиғи және техногенді түсу жолдары; ауыр металдардың негізгі геосфералардағы миграциясы; Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластануы. Ауыр металдардың қоршаған ортаға түсуінің маңызды көздері : табиғи көздері және техногенді. Маңызды техногендік көздер: түсті және қара металлургия өндірістері, электростанции, мұнай мен көмір жағатын өндірістер, автотранспорт, химия өндірісі.

1.Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с. Бет206-278

1. 
   Жатқанбаев Ж. Экология терминдерiнiң түсiндiрме сөздiгi -А.:РБК,2000.-182 бет
   

• 
  ауыр металдардың қоршаған ортаға түсудің негізгі жолдары;
  
• 
  “Ауыр металдардың химиясы”, “Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластануы” тақырыптары бойынша баяндама тындау
  
• 
  Ауыр металдардың биогеохимиялық қасиеттеріне сипаттама беріңіз
  
• 
  Ауыр металдардың жіктелуі неге байланысты
  
• 
  Ауыр металдардың сыртқы ортаға түсудің табиғи және техногенді көздерін анықтаныз
  
• 
  Ауыр металдардың негізгі геосфераларға түсу және миграция жолдары қандай?
  
• 
  Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластану денгейіне баға беріңіз
  
• 
  есеп шығару
  

• 
  “Ауыр металдардың химиясы”, “Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластануы” “Қазақстан топырақтарының ауыр металдармен ” хабарлама.
  
• 
  Зиянды органикалық және бей органикалық заттар. ( конспектілеу)
  
• 
  ластанудың өсімдіктер мен жануарларға әсері ( хабарлама)
  
• 
  қауіпсіздік дәрежелеріне байланысты негізгі ластаушы заттарға сипаттама беріңіздер.
  

3. Промышленная экология под редакцией В.В. Денисова. М.- Ростов –на –Дону. 2007. 273-286 бет.

Дәрістің мақсаты: ластаушы факторлар радиобелсенділікпен таныстыру,

Радиоактивтік туралы түсінік. Радиоактивтік түрлері. Мұнай және газ кенорындарымен байланысты радиоактивтік. Көмірді жағу кезіндегі радиактивтік Космогенді изотоптар. зымыран – ғарыштық техникасының әсер астында Қоршаған ортаның химиялық ластануы; радиоактивтілік – ластандырушы фактор ретінде; радиоактивтіліктің түрлері, радиоактивті қалдықтар, Қазақстан территориясының радиоактивті ластануы

Радиоактивтілік – қоршаған ортаның ерекше ластаушы түрі - кейбір химиялық элементтердің ж/е олардың изотоптарының атом ядроларының өздігінен иондаушы сәуле шығарып, ыдырауы. Радиоактивтіліктің түрлері: табиғи ж/е жасанды.

Сұрақтар:

1. 
   АЭС аварияларынан және қаруларды сынаудан ластану.
   
2. 
   Радиоактивтік ластанудың негізгі көздері.
   
3. 
   Радииоактивті заттардың биосфераға әсерінің ерікшеліктері.
   
4. 
   Радиоактивтік ластанудың экологиялық ісері.
   
5. 
   Радиоактивтік сәулеленуден қорғану түрлері.
   

Талданатын сұрақтар

1. 
   Радиоактивтіліктін түрлері
   
2. 
   Табиғи және жасанды радиоактивтілік фон.
   
3. 
   Қазақстан территориясының радиоактивті ластануы
   
4. 
   БҚО-ғы радиациялық жағдай.
   
5. 
   Радиоактивті қалдықтар жою проблемалары.
   

Әдебиет: Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с

2. “Радиобелсенділік” тақырыбына есептер шығару

/796-797 бет/

• 
  Радиоактивтілік анықтамасы, альфа, бетта, гамма ыдырау.
  
• 
  .“Қазақстан территориясының радиоактивті ластануы”
  
• 
  «БҚО-ғы радиациялық жағдай» тақырыптары бойынша баяндама жасау.
  

1. 
   Әдебиет: Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с (7 тарау. 7.1-7.2 бет 206-231)
   

Дәрістің мазмұны: Электро магниттік сәуле-энергия бөле отырып, заттектер арқылы оңай өтетін және ауада ұзақ қашықтыққа дейін тарайтын иондалган гамма – сәулесі және оған жақын рентгендік сәуле.

Шу, вибрация, магнит өрістеріне және басқа да зиянды физикалық әсерлерге қатысты шекті рауалы деңгейлердің нормативтері.

Адам организмінің сәулелену дәрежесі.

Гамма сәулелері тірі организмнің клеткалық торынаоңай еніп, олар организм арқылы ешқандай әсерін тигізбей өтуде мүмкін.

Әртүрлі мақсаттағы жерлерге белгіленген шудың рауалды деңгейлер.

Әдебиет:

А.Ж. Ақбасова, Г.Ә. Сайнова Экология А.; 2003 бет:72-84

/796-797 бет/

Дірілдің адам организміне тигізетін әсері. ( конспектілеу).

А.Ж. Ақбасова, Г.Ә. Сайнова Экология А.; 2003 бет:82-84