Жаратылыстану сабақтарында үшінші сынып оқушыларының танымдық іс әрекетін белсендіру құралы
Аңдатпа: Мақалада оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың әртүрлі құралдары мен әдістерін талдау, сонымен қатар оларды іс жүзінде қолдану.
Түйін сөздер:
Бүгінгі таңда мектепте ақпараттық технологияны пайдалануға көп көңіл бөлінуде. Ал бұл қазіргі заманның ақпарат ғасыры екендігімен толықтай ақталған. Біздің міндетіміз – балаларға білім беру ғана емес, оқушыларды өз бетінше ізденуге, меңгеруге үйрету. Бүгінгі күні ақпаратты өңдеу мүмкіндігі өте құнды актив болып табылады. Ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларды қолданбай заманауи сабақ өткізу мүмкін емес. Күн сайын ресейлік мұғалімдердің интернет-қауымдастығы жаңа есімдермен толығып, желіде жаңа білім беру ресурстары пайда болады, мектептерге жаңа бағдарламалық қамтамасыз ету келеді. Мұғалім бұл процестерден қалыс қала алмайды. Ақпараттық технологияны енгізу әр мұғалімнің өз пәні шеңберінде әдістемелік материалды құрастыру жолында жүзеге асады. [1].
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың құралдарын пайдалана отырып білім беру тұлғаның белсенділік, дербестік, шығармашылық , ақпараттық қоғам жағдайында бейімделу қабілеті сияқты әлеуметтік маңызды қасиеттерін қалыптастыруға , коммуникативті дағдылар мен дағдыларды дамытуға жағдай жасауға мүмкіндік береді. жеке тұлғаның ақпараттық мәдениетін қалыптастыру. Сондықтан оқу процесінде АКТ- ны қолдану мәселелері өзекті болып табылады . заманауи мектептегі білім беру үшін . Бүгінгі таңда кез келген мектеп пәнінің әрбір мұғалімі АКТ-ны пайдалана отырып, сабақты дайындап, жүргізе алуы қажет, өйткені қазір мұғалімде сабақты жанды және қызықты өткізуге мүмкіндік бар.
Педагогика ғылымында оқыту ұғымын ақыл-ойдың, ерік-жігердің, қиялдың, есте сақтаудың үлкен күш-жігерін қажет ететін қарқынды, күрделі әрекет ретінде анықтау жалпы қабылданғанын анықтадық. Педагогикалық процестің барлық маңызды қасиеттерін (екі жақтылығы, тұлғаның жан-жақты дамуына бағдарлануы, мазмұндық және процессуалдық жақтарының бірлігі) көрсете отырып, оқыту бір мезгілде нақты сапалық ерекшеліктерге ие [2].
Мысалы, жаңа материалмен танысу кезінде электронды тірек презентация түрінде жасалуы мүмкін, онда негізгі түсініктер, диаграммалар, емле немесе пунктуация ережесін қолдану алгоритмі көрсетіледі.
Бекіту сабақтарында бұл цифрлық білім беру ресурсы, электронды тренажер түріндегі пәнді ақпараттық қамтамасыз ету болуы мүмкін, оның көмегімен студент практикалық іс-әрекет процесінде білімін қолданып қана қоймай, оның нәтижесін де көре алады. Кіріспе сабақтарда электронды көрнекі құралдар кітапханасы немесе Интернеттегі білім беру ресурстары арқылы жасауға болатын жарқын көрнекі диапазон маңызды. Бақылау сабағында цифрлық білім беру ресурстарын пайдалану тест жұмысын ұйымдастыруға мүмкіндік береді, онда студент өз білімінің бағасы мен бағасын алып қана қоймайды, сонымен қатар жұмыстың бүкіл барысын (дұрыс және дұрыс емес жауаптар, қай ережеде қате жіберілген, қандай материалды қайталау қажет және т.б.). [3 ].
Сыныптан тыс жұмыстар үшін балалардың танымдық әрекетін белсендіретін электрондық педагогикалық өнімдерді (презентациялар, тесттер, сөзжұмбақ) жасауға болады. Оқушылардың осындай электронды өнімді жасауға деген ынтасы бар. Аудиовизуалды және экранды-дыбыстық ақпараттық объектілер мектеп оқушыларының белсенділігін белсендіреді.
Оқушылар ұсынылған суреттерге, үлгілерге, белгілерге сүйенеді. Мультимедиялық құралдар кешені стимулятор қызметін атқарады, оқуға деген қызығушылықты оятады.
АКТ құралдарын сабақта пайдалану мектеп оқушыларының оқу-танымдық іс-әрекетін ұйымдастырумен қатар танымдық іс-әрекетті белсендіруді қалыптастырудың тиімді әдісі болып табылады [4 ].
Жаратылыстану сабақтарында АКТ қолдану мүмкіндігі туралы жалпы қорытынды жасауға болады:
1. Компьютердің шын мәнінде мұғалім мен оқушылардың жұмысына қолайлы жағдай жасауда жеткілікті кең мүмкіндіктер бар және жаратылыстану пәндерін оқытудың дәстүрлі әдістерін қолдануды сапалы жаңа деңгейге шығарады;
жаңа және дәстүрлі технологияларды біріктіруге мүмкіндік береді ;
3. Жаратылыстану сабағында АКТ-ны қолдану оқушылардың жұмысы мен іс-әрекетінің алуан түрлеріне мүмкіндік береді, зейінін белсендіреді, жеке тұлғаның шығармашылық мүмкіндіктерін арттырады;
4. АКТ оқушылардың дербестігін дамытады, жаратылыстану сабағында әртүрлі дереккөздерді пайдалана отырып, материалды тауып, таңдап, реттей алады;
5. Тест тапсырмаларын қолдану уақытты, шығын материалдарын үнемдеп қана қоймай, балалардың өз білімін өздері бағалауына мүмкіндік береді;
6. Жаратылыстану сабақтарында АКТ-ны қолдану оқушыларға ұғымдар мен анықтамаларды жанды түрде қарастыруға, фотосуреттер мен бейнематериалдардан әртүрлі объектілерді көруге, материалды қызықты түрде бекітуге мүмкіндік береді;
7. Жаратылыстану сабақтарында АКТ-ны жүйелі және белсенді пайдалану қызығушылықтың артуына әкеледі, сондықтан білім сапасына әсер етеді. Жаратылыстану сабақтарында АКТ таптырмас нәрсе.
Жаратылыстану сабақтарының ең маңызды ерекшелігі оның зерттеу объектісі табиғат болып табылады.
Бұл мүмкіндік негізінен практикалық әдістерді қолдануды талап етеді:
- ерекшелік;
- объектіні тану;
- олардың құрылымы мен қасиеттерін бақылау;
- табиғаттағы процестер мен организмдер мен организмдердің қарым-қатынастарын модельдеу.
Сондай-ақ, басқа да әртүрлі оқу құралдары, мұндай сабақтарда интернетті, презентацияны, интерактивті тақтаны пайдалануға болады.
Қорыта келе, жаратылыстанудағы осындай белсенді әдістердің бірі проблемалық оқыту, эксперимент, эвристикалық әдіс. Бұл әдістер жаратылыстану ғылымында саналы іргелі білімге қол жеткізудің қажетті шарты ғана емес, сонымен бірге бақылауды дамытуға, ол үшін теориялық білімді пайдалана отырып, байқалатын құбылыстарды түсіндіре білуге, себеп-салдарлық байланыстарды орнатуға, дербестікті дамытуға және ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |