"жазушы" баспасы а л м а т ы — 1979 Каз 2
жүктеу/скачать 2,49 Mb. Pdf көрінісі
|
files dj46sg45
| 1
Ф е д р Б а б р и й. Үшінші кітабында, Евтихқа арнаған прологта, М. 1962. 25- б. іздеймін» дейді. «Сонда да туған ана артық қой!» – дегенде, «Жоқ, олай емес, менің ақ болып, не қара болып туарымды ол білген де жоқ қой, ал қолақпандай тоқты табам деп дәмеленіп жүргенде, шүнәмдәй қозы тауыпты, қолы жеткен табысы (заслугасы) сол ма? Содан бері қарай қасапшының пышағынан қорқып, қалшылдап жүруім де сол ананың маған көрсеткен жақсылығы ма екен? Мені ол өзінің қалауы бойынша тапқан жоқ, ендеше жас нәрестені аяп, өз еркімен келіп рахым көрсеткен, мейірбан - дығын білдірген анадан, әлгі туған ана артық болар ма? Ата - ана деп елдің емешесі құруы, тек туғанды қ емес қой, мейірбандық болар», – дейді. «Мейірбандықка ырзалық сезімнің барлық қағидадан қуатты екенін автор осы өлеңінде көрсетуге тырысқан» – деп бітіреді Федр. Ендеше, қазақ халқының «Атаның ұлы болма, адамның ұлы бол» деуі осы оймен сабақтасады. Әрбір дәуір өзінің мақсатын, өз көзқарасына байланысты өсиетін айтады. Мысалдардың алғашқы шығуы үстіміздегі дәуірден жүз жыл бұрын грек елінде болыпты. Бұл кезде грек қалаларындағы ақсүйектер (аристократия) мен қара халық (демос) өзара ашық күреске шықты. Сонда езілген бұқара х алық мысал шығарды, ақсүйектерге айтатын зәрлі ойын ашық айта алмай мысалдап, кінаялап түйреуге бет алды. «Енді, осы мысал деген нәрсенің қайдан шыққанын кысқаша айта кетейін. Айтарын қаймығып айта алмаған, батылы барып өз сезімін ақтара алмаған езілген құлдық дәуірі еді, сондықта н күлкі - ке - лемежді қарғаша етіп олар (кұлдар) осылай мысалдап сөйлеуді ойлап шығарды» 1 дейді Федр. Соңынан осы Федр пікірін қолдай отырып заманымыздың жақсы аударушысы және ғалымы М. Л. Гаспаров «Мысалдардың ауызша айтылу түрі ұзаққа созылмады. Ақсүйектер мен қара халық күрескенде, осы арпалыста қара бұқара жеңіп шықты, сондықтан 80 |