2.7.6. Сульфат ионын нефелометрлік әдіспен анықтау
Нефелометрия және турбидиметриялық анализдеу әдісінің негізіне ерітіндіде жоғары жағдайда болатын қатты немесе коллоидты бөлшектерде жарықтың жұтылуы немесе таралуының пайда болуы жатады.
Сурет 39 – Жарықтың бірінші ортадан екінші ортаға өтуі
Нефелометриялық әдісте Рейлер тендеуімен анықталатын жарық ағынының интенсивтілігін және қатты бөліктің ыдырауын өлшейді:
(33)
мұндағы, N – бөлшек саны;
V – бөлшек көлемі;
k – коэффициент.
"k" коэффициенті мынадай шамалардан тұрады: сыну ортасының және бөлшектердің бұрыштық коэффициенті, түсуші және таралушы жарық, таралушы жарықты қабылдауға дейінгі ара қашықтық коэффициенті анализ процесінде тұрақты болып қалады. Турбидиметрияда ерітінді арқылы өткен жарық ағынының оның жұтылу салдарынан және қатты бөлшектердің таралу салдарынан кейінгі интенсивтігінің әлсіреуін өлшейді. Жарық ағыны арқылы өткен интенсивтік Бугер-Ламберт-Бер тендеуіне бағынады:
Іt = І0 10-klc
мұндағы, К – лайланудың молярлық коэффициенті. Бұл әдісті тәжірибеде қолданғанда мына шарттар қарастырылады:
анализде ерітілген ерітінділерді қолданады, онда алынған тұнба өте әлсіз ерігіштігі өте төмен болу керек.
Тұнбаның түзілуі уақыт өткен сайын арту керек.
Бір өлшемді бөлшектерді алу үшін қоюлық алу әдісін (араласқан ерітінділердің жылдамдығы және тәртібі, уакыты, лайланудың ең үлкен шегін алу үшін талап етуші, басқа электролиттердің қатысуы, температура және т. б. ) қатты қадағалау керек.
Бұл әдістің негізгі қасиеті жоғарғы әсерлі болып табылады, түрлі реакция (фотометрлік әдіс жоқ) болмайды, ол иондар үшін өте қажет.
Алынған қоюлықтың бір қиыны уақыт өткен сайын тұрақты бөлшектердің өлшемдері бірдей, нефелометрия және турбидиметрияны қолдану кеңінен шектеледі. Анализ негізіне қиын еритін қоспаны өңдеу ЕК(ВаSО4) = 1,1 10-10, реакциясы жатады:
Дисперсиялық жүйенің тұрақтылығында, бастапқы периодта тұнбаның пайда болуы нефелометрлік анализ шарттарын канағаттандырады. Электролит ерітіндісін қолданатын тұнба тұзды қышқыл ортада жүргізіледі (қоспа NаС1+НС1).
Сульфат ионының концентрациясын анықтау үшін градуирленген график әдісі қолданылады. Сондықтан сульфат ионынан баска компоненттерден тұртын стандартты ерітінділердің түрлерін, оған қоса салыстыру ерітінділерін дайындайды. Лайланудын жоғарғы мәніне жеткеннен кейін (5-10 мин), салыстыру ерітіндісіне байланысты көк түсті жарық сүзгіште оптикалык тығыздығын өлшейді. А=f(с) координатасында тура градуирленген түзу тұрғызады. Содан кейін анализденетін ерітіндінің суспензиясын алады, оптикалық тығыздығын өлшейді және градуирленген график арқылы анықтылатын ионның құрамын табады.
Достарыңызбен бөлісу: |