Ключевые слова: детей подросткового возраста, ценность, ценностных ориентаций, поведение, воспитание.
. Кіріспе Бүгінгі таңда жеке құндылықтар адамның маңызды ресурсы болып табылады. Құндылық факторы бұл - тұтас ақыл-ойдың ажырамас элементі. Адамның құндылық бағдары оның жеке басының маңызды сипаты болып табылады, өйткені олар оның сыртқы әлеммен қарым-қатынасын және өзара әрекеттесу ерекшеліктерін анықтап, адамның мінез-құлқын реттейді. Өзінің құндылық бағдарларын біле отырып, адам әлемдегі өз орнын іздейді, өмірдің мәні мен мақсаты туралы ойланады.
Құндылық бағдарларының табиғатын түсінудің әртүрлі тәсілдеріне қарамастан, барлық зерттеушілер жеке тұлғаның құндылық бағдарларының құрылымы мен мазмұнының ерекшеліктерін анықтап, адамның шындықтың белгілі бір құбылыстарына қатысты ұстанымын анықтайды [1; 21]. Адам құндылық мәндерін негізінен практикалық іс-әрекетте игеретіндіктен, құндылықтар адамның кәсіби іс-әрекетінің жүйелі факторы, тиімді жұмыс істеуін реттеуші ретінде әрекет етеді. Адам өміріндегі құндылықтар мінез-құлықтың бағытын және адамдардың іс-әрекеттерінің маңыздылығын анықтайтын негіз болып табылады. Сондықтан психологиялық зерттеулерде «құндылық» ұғымы көбінесе жеке мағынасы мен маңыздылығы, құндылық бағдары мен құндылық қатынастары, бағалау, көзқарастар, нормалар, идеалдар, жеке тұлғаның бағыты және т.б. арқылы анықталады.
Құндылық бағдар - ( француз тілінен orientation ) – субъектінің қоршаған шындық дүниені идеологиялық және онда бағдар алуы, бейімделуі; жеке тұлғаның объектілерді олардың маңыздылығына жіктеу тәсілі ретінде қарастырады. Құндылық бағдар әлеуметтік тәжірибені меңгеруде және мақсаттарда, мұрат – армандарда, сенімдерде, қызығушылықтарда және жеке адамдардың басқа да көріністерінде байқалады. Адамның іс-әрекет құрылысында құндылық бағдар оның танымдық және еріктік жақтарымен тығыз байланысты [2; 189].