_________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. Арман кобальт металының белсенділігін тексеріп көру үшін оны ішінде әртүрлі ерітінділер бар стаканға салып, тәжірибе жасады.
а) Төменде берілген кестеге «+» немесе «-» белгісін қою арқылы кобальт металының қайсыларымен әрекеттескенін анықтаңыз.
-
b) Кобальт металының осындай қасиет көрсетуінің себебін түсіндіріңіз.
[3]
Балл қою кестесі
|
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
C
|
1
|
|
2
|
C
|
1
|
|
3
|
Fe2S3
|
1
|
|
Cl2O7
|
1
|
4
|
4P + 5O2→ 2P2O5
|
1
|
|
P2O5+3H2O→2 H3 PO4
|
1
|
5
|
А.4 В.1
|
1
|
Кез келген екі дұрыс жауап үшін 1 балл
|
С.2 Д.3
|
1
|
6
|
1s 22s22p63s23p1
|
1
|
|
|
1
|
7
|
1
|
Қосылу
|
1
|
Кез келген екі дұрыс жауап үшін 1 балл
|
2
|
Орынбасу
|
3
|
Айырылу
|
1
|
4
|
Алмасу
|
8
|
Алмасу
|
1
|
Басқа жауап
Қабылданбайды.
|
9
|
NaxHyCzOn= ω /Ar: ω/Ar: ω /Ar
|
1
|
|
ω(Na): ω (H): ω(C) : ω (O) =27,38/23: 1,19/1: 14,29/12:
57,14/16 =1:1:1:4
|
1
|
|
NaHCO3
|
1
|
|
10
|
Алюминий металының бетінде оксидтен тұратын өте жұқа қабықша пайда болып, металды қоршаған ортамен жанасудан сақтап тұрады.
|
1
|
|
Темір металында ондай оксидтен тұратын қабықша жоқ. Темірдің таттануы оттектің әсерінен болады.
|
1
|
Басқаша тұжырымдалған дұрыс жауаптарда қабылданады.
|
Металл бетін жемірілуге қарсы тұрақты қабатпен қаптау.
|
1
|
Мысалы: лакпен, бояумен т.с.с жауаптарда қабылданады
|
Жемірілуді баяулататын тежегіш(ингибитор) заттарды енгізу.
|
1
|
|
11
|
№1 сынауықтағы магний
Mg +2HCl = MgCl2+H2
|
1
|
|
№2 сынауықтағы мырыш
Zn +2HCl = ZnCl2+H2
|
1
|
12
|
|
AgNO3
|
HCl
|
ZnSO4
|
CaCl2
|
Со
|
+
|
+
|
-
|
-
|
|
1
|
Zn, Ca металдары активтік қатарда Со алдында тұр. Сондықтан оларды ығыстыра алмайды деген жауап қабылданады.
|
Кобальт металы активтік қатарда өзінен кейінгілерін тұздар ерітіндісінен ығыстырып шығарады.
|
1
|
Активтік қатарда сутекке дейін орналасқан металдар сутекті қышқылдардан ығыстыра алады.
|
1
|
|
Барлығы
|
25
|
|
2-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
2-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты – 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ – Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ – Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ – Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Ұсынылған нұсқада көп жауапты таңдауы бар сұрақтар, қысқа және толық жауапты қажет ететін құрылымдастырылған сұрақтардан тұратын тапсырмалар қолданылады. Нұсқада 11 тапсырма бар.
Көп таңдауы бар тапсырмаларға оқушылар бір немесе бірнеше дұрыс жауабын таңдау және сәйкестендіру арқылы жауап береді.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға оқушылар қажетті сөздерді бос орындарға толтыру және сұрақтарға қысқа жауап беру арқылы жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтар оқушылардың формулаларды қолданып, химиялық есептерді шығару дағдысын, заттардың химиялық қасиеттеріне сәйкес химиялық реакция теңдеулерін жазу дағдысын, химиялық реакциялардың жүру процестерін түсіндіру және салдарларын көрсететін логикалық ойлау дағдысын, стехиометриялық есептер шығару дағдысын, химиялық реакция теңдеуін құру дағдысын көрсетеді.
2-тоқсан бойынша тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім
|
Тексерілетін мақсат
|
Ойлау дағдылары-ның деңгейі
|
Тапсырма саны *
|
№ тапсырма *
|
Тапсыр-ма түрі *
|
Орындау уақыты *
|
Балл *
|
Бөлім бойынша балл
|
Зат мөлшері
|
8.1.1.3 Масса, зат мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын анықтау
|
Қолдану
|
2
|
1, 2
|
КТБ
|
4
|
3
|
3
|
Сехио-метрия-лық есептеу-лер
|
8.2.3.5 Химиялық реакция теңдеулері бойынша заттың массасын, зат мөлшерін есептеу
|
Қолдану
|
1
|
6
|
ТЖ
|
4
|
2
|
6
|
8.2.3.6 Авогадро заңын білу және қалыпты және стандартты жағдайдардағы газдар көлемін есептеуде молярлық көлемді қолдану
|
Қолдану
|
2
|
3, 4
|
КТБ
|
6
|
4
|
Химия-лық реакциядағы энергиямен танысу
|
8.3.1.1 Заттың жану реакциясының өнімі көбінесе оксид екенін және құрамында көміртегі бар отын оттекте жанғанда, көмірқышқыл газы, иіс газы немесе көміртек түсілетінін түсіну
|
Білу және түсіну
|
1
|
5
|
ҚЖ
|
3
|
2
|
6
|
8.3.1.3 Экзотермиялық реакциялар жылу бөле жүретінін, ал эндотермиялық реакциялар жылу сіңіре жүретінін білу
|
Білу және түсіну
|
1
|
7
|
ҚЖ
|
2
|
2
|
8.3.1.5 Энергия өзгерісін бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан түсіндіру
|
Жоғары деңгей дағдылары
|
1
|
11
|
ТЖ
|
6
|
2
|
Сутек. Оттек және озон
|
8.4.2.1 Сутекті алу және оның қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
|
Қолдану
|
1
|
8
|
ТЖ
|
5
|
4
|
10
|
8.4.2.3 Оттекті алу және оның қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
|
Қолдану
|
1
|
9
|
ҚЖ/ТЖ
|
5
|
4
|
8.4.2.5 Жер бетіндегі озон қабатының маңызын түсіндіру
|
Білу және түсіну
|
1
|
10
|
ТЖ
|
5
|
2
|
|
Барлығы
|
|
11
|
|
|
40
|
25
|
25
|
«Химия» пәнінен 2-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Молекула саны 128 г көмірқышқыл газында қанша атом оттек бар екенін анықтаңыз.
A) 6,023*1023
B) 17,52*1023
C) 24,10*1023
D) 27,53*1023
E) 48,18*1023 [1]
2. 0,5 моль алюминий сульфидінің (Al2S3) массасы мен молекула санын анықтаңыз.
A) 29,5 г
B) 43 г
C) 61,5 г
D) 75 г
E) 3,01*1023
F) 6,02*1023
G) 12,04*1023 [2]
3. Төменде берілген газдарға арналған Авогадро заңы туралы тұжырымдардың шындық не жалған екенін (˅) белгісімен анықтаңыз.
Тұжырым
|
Шындық
|
Жалған
|
Мольдік көлемнің мәні тұрақсыз шама.
|
|
|
Мольдік көлем арқылы газдардың көлемін есептеуге болады.
|
|
|
Қалыпты жағдайда кез келген заттың көлемдері бірдей болады.
|
|
|
Кез келген жағдайда көлемдері бірдей газдардың массалары тең болады.
|
|
|
Қалыпты жағдайда 1 моль оттектің көлемі 1 моль көмірқышқыл газының көлеміне тең.
|
|
|
[1]
4. Төменде берілген заттардың мәндері мен көлемдері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.
Заттардың мәні
|
Көлем
|
1) 0,5 моль азот
|
A) 11,2 л
|
2) 32 г метан (СН4)
|
B) 33,6 л
|
3) 1,5 моль аммиак (NH3)
|
C) 44,8 л
|
1)________ 2) _____________ 3) __________ [3]
5. Күнделікті тұрмыста әртүрлі заттардың жануын байқайсыңдар. Төменде берілген жану реакциялары тұжырымдарының бос орындарын қажетті сөздермен толықтырыңыз.
Жану ________ реакция болып табылады, себебі реакция нәтижесінде жылу мен жарық бөлінеді. Жану реакциясының негізгі белгісі – реагент ретінде жануды қолдайтын ____________ болуы және реакция нәтижесінде _____________ _______, су және жылудың бөлінуі. Жану реакциясының өнімі ___________ деп аталады. Отын толық жанғанда ___________ _____ бөлінеді, шала жану кезінде ___ _____ және ______ бөлінеді, олар улы газдар.
Қажетті сөздер: көмірқышқыл газы, оттегі, иіс газы, оксид, күйе, химиялық, көмірқышқыл газы
[2]
Химия. Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық / М.Қ.Оспанова, Қ.С.Аухадиева, Т.Г.Белоуосова. – Алматы: Мектеп, 2018
6. Сутегі – ХХІ ғасырдың отыны. Оны суды айыру арқылы зертханада алуға болады. 4 г сутегін алу үшін қажет судың массасы мен зат мөлшерін анықтаңыз.
[2]
7. Берілген эндотермиялық және экзотермиялық реакцияға байланысты тұжырымдардың бос орындарын қажетті сөздермен толықтырыңыз.
Найзағай кезінде озонның түзілуінде энергия __________. Табиғи газ жанғанда энергия ________. Жылу бөле жүретін реакцияларда кинетикалық энергия ________. _____________ рeaкцияда температура төмендейді. Экзотермиялық реакцияда зат бөлшектері ______ жылдамдықпен қозғалады.
Қажетті сөздер: эндотермиялық, жоғарылайды, жоғары, бөлінеді, сіңіріледі
[2]
Химия. Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық / М.Қ.Оспанова, Қ.С.Аухадиева, Т.Г.Белоуосова. – Алматы: Мектеп, 2018
8. Сутегі – ең кең тараған элемент, тіпті Күн массасының 75%-н құрайды.
a) Сутектің қолданылу салаларына екі мысал келтіріңіз:
1)____________________________________________________________
2)____________________________________________________________
[1]
b) Төменде берілген айналымдарды іске асыруға мүмкін реакция теңдеулерін жазыңыз.
1 2
С → H2 → NH3
↓ 3
NaH
1)_________________________________________________________________2)_________________________________________________________________3)________________________________________________________________
[3]
9. Оттегі адамдардың есте сақтау, назар аудару және физикалық қасиеттерін арттырады. Организмге түскен оттектің 20%-ы мидың жұмысына жұмсалады. Оттегінің химиялық белсенділігі де жоғары.
а) Оттектің берілген заттармен әрекеттесуінің реакция теңдеулерін жазыңыз:
1) Al
2) Са
_________________________________________________________________________________________________________________________________
[2]
b) Оттектің қолданылатын салаларын анықтаңыз.
A) метил спиртін алуда
B) тұз қышқылын алуда
C) су астында тыныс алуға
D) мұнай өнімдерін өңдеуде
E) қатты майларды алуда
[1]
с) Оттекті күрделі заттарды қыздырып, айыру арқылы алады. Өршіткі марганец (ІV) оксидінің қатысында сутек пероксиді (Н2О2) шабытты реакцияға түсіп, оттек газын түзеді. Реакция теңдеуін жазыңыз.
[1]
10. Адам тіршілігінің нәтижесінде озон қабаты жұқарады. Озон қабатының жұқаруына суретте көрсетілген факторлар әсер етеді.
https://www.syl.ru/article/188050/new_chto-takoe-ozonovyiy-sloy-zemli-problemyi-ozonovogo-sloya
а) Осы факторлардың біреуінің озон қабатына қалай әсер ететінін жазыңыз.
_______________________________________________________________
[1]
b) Озон қабатының жұқаруының бір салдарын көрсетіңіз.
_____________________________________________________________
[1]
11. CaCO3 → CaO + CO2 реакциясында энергия өзгереді.
а) Жылудың бөлінуі немесе сіңірілуіне байланысты реакцияның типін анықтаңыз.
______________________________________________________________[1]
b) Энергия өзгерісін бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан түсіндіріңіз.
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
________________________________________________________________
[1]
Балл қою кестесі
Достарыңызбен бөлісу: |