Негізгі проблемалардың, тәуекелдердің, баяулататын факторлардың, бәсекеге артықшылықтары және орта мерзімдік болашақта аумақтың тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамуы мүмкіншіліктерінің кешенді мін
2.3 Негізгі проблемалардың, тәуекелдердің, баяулататын факторлардың, бәсекеге артықшылықтары және орта мерзімдік болашақта аумақтың тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамуы мүмкіншіліктерінің кешенді мінездемесі
Топырақ-климаттық жағдай ауыл шаруашылық дамуына қолайлы, дәнді дақылдардың өнімділігінің артуы 295 % және көкөністер 184 %, ішкі қамтамасыз ету азық өнімдерінің көптігі;
Пайдалы қазбаға бай жерлер және минералды ресурстардың, жергілікті құрылыс материалдары өндірісін дамытуға арналған шикізаттың, жеңіл және тамақ өнеркәсібінің болуы;
Биотехнология - аграрлық сектор - медицина және фармацевтика - экология және табиғатты орынды қолдану салаларындағы жоғары инновациялық әлеуеттілік;
Облыс тұрғындардың тууы көбеюінің өсу шегі негізінде өлім-жітім төмендеуі кезінде табиғи өсімнің тұрақты оң тенденциясы.
B Басымдылығы
Туризмнің дамуын ынталандыратын «Бурабай» арнайы экономикалық аймағының болуы.
Астана қаласы және Бурабай АЭА есебінен шағын кәсіпкерлікті дамыту және өткізу нарығын ұлғайту;
тіркелген МЕҰ санының оң динамикасы және олардың қызмет бағыттарының кең спектрі (2005 ж. 2009 ж. дейін 20 МЕҰ өсуі);
51 елді мекендерде ЖИТС ауруына шалдыққандар жоқ.
С Басымдылығы
Компьютерлермен, жаңа модификациялы кабинеттермен және кең жолақты Интернетпен жабдықтау негізінде мектептерді материалды - техникалық қамтамасыз ету деңгейі жоғарылауының тұрақты тенденциясы;
Орындардың саны өзгермейтін мәдениет объектілеріне қатынау деңгей 1,6 есе артуы;
А Басымдылығы
Өнеркәсіптерді әртараптандырудың төмен деңгейі және инновациялық жобаларды әрекетке енгізу динамикасы;
Мал шаруашылығының төмен өнімділігі (асыл тұқымды емес малдың басымдылығы, шаруалық мал сою қолданылуы, санитарлық бақылау нормаларының жасалмауы және әлсіз азық базамен байланысты) және өңдеуші кәсіпорындардың аймақтарында дайындау пунктілерінің санының аздығы;
Облыстағы 5 % елді мекендерде (54-нен) дәрігерлік кадр дефициті анықталған;
Аумақтық-кеңістік дамуының біргелкі болмауы: Бурабай АЭА және Астана қаласы маңында ғана өсу қарқыны жоғары;
Тұрғындардың туберкулез және жүрек-қантамырлары ауруларына шалдығуының жоғары деңгейі.
B Басымдылығы
Ауыл шаруашылығы, өнеркәсіптің инфрақұрылым объектілерінің тозығының жоғары деңгейі;
Тұрмыстық қалдықтарды қайта өңдеу, утилизация және көмуден өндіріс қуаттылығының болмауы, ҚТҚ және экологиялық жағдайдың төмендеуі;
Аудан бойынша мектепке дейінгі білім берумен қамтылмағандар 35%, ауылда әлеуметтік және инженерлік инфражүйе объектілерімен аз қамтамасыз етілуі: 40 жыл бұрын салынған мектептер (12 ЕМ 15 мектеп); соңғы 10 жыл ішінде күрделі жөндеу өткізілмеген мектептер (40 ЕМ 42 мектеп);
Денсаулық сақтау объектілері бейімделген ғимараттарда (30 АЕМ); денсаулықсақтау объектілері 40 жыл бұрын салынған (24 АЕМ); соңғы 10 жыл ішінде күрделі жөндеу өткізілмеген денсаулық сақтау объектілері (23 АЕМ); жалдамалы объектілердегі денсаулық сақтау объектілері (416 АЕМ);
Сумен қамту көздері орталықтандырылған (28 АЕМ); тасылмалы су (37 АЕМ);
Аудан орталығына дейінгі жолдары қанағатсыз жағдайда (42 АЕМ);
Жолдардың тығыздығы төмен және жақсы жағдайдағы жолдардың салыстырмалы үлесінің төмендігі.
С Басымдылығы
Инновациялық менеджмент, дәрігерлер, дәнекерлеушілер, электриктер, жүргізушілер, машинисттер, тракторшылар облысында мамандар ең тапшы келетін еңбек нарығындағы дисбаланс;
Тұрғындардың миграциясы, еңбек ақы төлеудің төмен деңгейі және кадрлардың қартаюлары себебінен педагогикалық кадрлардың үздіксіз тапшылығы;
Мәдениет саласында қолданылатын ғимараттар мен құрылыстар тозығының жоғары деңгейі – 92,3 %;
Электроэнергия тапшылығы, ауданда қажеттіліктің 14 % ғана атқарылады.
Мүмкіншіліктер
Қауіп-қатер
А Басымдылығы
Астана қ. агломерация аймағында ауылшаруашылық өнімдерді сақтауға және тасымалдауға арналған транспорттық-логистикалық терминал құрылысы;
Облыс тұрғындарын азықпен қамтамасыз ету бағдарламалары шеңберінде ірі инвестициялық жобаларды орындау және агроөнеркәсіптік кешен салаларының дамуына қолайлы әсер ететін Астана қаласы мыңында азықтық белдік жасау;
Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің белсенді рөлімен экономиканың кластерлі үлгісінің дамуының салдарынан, селекциялы - асыл тұқымды жұмыс малдың асыл тұқымды сапаларын жақсару бойынша мақсатқа бағытталған, соның ішінде, шетелдік геноқор есебінен импорттық селекция тұқымдарының жеткізу және берік азықтық база құру, СДО тәжірибелілерін кеңейту;
Өнеркәсіпті жылдамдатылған дамыту бағдарламалары мен Жол картасы 2020 шеңберінде инновациялық жобаларды орындау негізінде экономиканың диверсификациясы.
B Басымдылығы
АӨК қажеттілігіне жоғары білікті кадр даярлау;
Туристтік қызметтерге сұраныстың өсуі және облыста туризм тартымдылығын жоғарылату, заманауи туристтік инфражүйені дамыту, соның ішінде, экотуризм, аңшылық туризмді;
Жұмыс істейтін дәрігерлік кадрларға ұзақ тұрақталуына арналған жүйелік шаралар әзірлеу және білім саласындағы мамандардың жұмыс орынына және жас мамандарды тарту, соның ішінде, ауылдық елді мекендерге;
Щучинск қ. және Бурабай к. әлеуметтік-экономикалық әлеуеттілігін дамыту;
Өнеркәсіп, құрылыс, ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеу, транспорт саласындағы шағын және орта бизнесті дамыту
С Басымдылығы
Облыстың жоғары транзиттік әлеуеттілігін, халықаралық транспорттық коридорларға кіру мүмкіншіліктерін қолдану.
Мектепке дейінгі жас балаларыды мектепке дейінгі біліммен 100 % қамтуды жеткізу мақсатында заманауи мектепке дейінгі мекемелердің құрылыстарын бюджеттік қаржыландыруды және жеке (МЖӘ) ынталандыруды кеңейту;
Бюджеттік ресурстарды жіті қаржыландырумен тұрғындар өмірінің спасын арттыру;
Өндірістік кәсіпорындармен ластау көлемдерін бақылауды арттыру
А Басымдылығы
Ұсақтауарлық-өндірістің басымдылығы (мал шаруашылығында үлкен деңгейде) жаңа технологияларды енгізуіне, өңдеу деңгейі артуына кедергі болады, соның салдарынан шығарылушы өнімнің бәсекеге қабілеттілігін төмендетеді;
Өңдеуші сектор кәсіпорындардың технологиялық артта қалғандығы ет-сүтті өнімнің бәсеке қабілеттілігін төмендетеді және саланың жалпы дамуына теріс әсер етеді;
Облыстың экономикалық кеңістік сапасы нашарлауы және ауылдық аудандардың жылу және электр жабдықтау инфрақұрылымы дамуының дәрежесі бойынша, энергия тұтыну көлемдері бойынша күрт артта қалушылығы.
B Басымдылығы
Ресей мен ТМД шеңберінде тұрар орын алмастыруға қол жетушілік және азаматтық қабылдау тәртіптері оңайлатылған, бұл өңірдің ең білікті, жас және мобильді тұрғындарын тұрақты өзіне тартуын анықтайды;
Ішкі нарықтың импорттық тәуелділігінің артуы, соның ішінде, Кедендік одақ шеңберінде түсетін тауарлардың есебінен;
Ауылдық жер және шағын қалаларда өмірінің төмен деңгей және сапалары кадрлардың, әлеуметтік саладан айрықша кетуіне жағдай жасайды.
С Басымдылығы
Ресурстардың ұтымсыз қолданылуынан облыстық минералды-шикізаттық базаның таусылуы, уран кенін өндіру мен өңдеу нәтижесінде пайда болған қоймалар мен су тұндырғыштар экологиялық қауіп тудырады;
Денсаулық сақтау және білім беру саласын жеткіліксіз қаржыландыру, жұмыс істейтін және заманауи жабдықтар сол сияқты ғимараттардың маңызды физикалық және моральдық тозуына әкеледі, бұл көрсетілетін қызметтердің сапасын төмендетеді;
Ішкі және сыртқы нарық импортты тауар пайдасына жоғалды, импорт артты;
Инвестиция көлемінде көрініс табатын инвестициялық тартымдылықтың төмендеуі.
* Әлді, әлсіз жақтары, іске асырудың әлеуеттілігімен мүмкіншілігіне қарай мүмкіншіліктер мен қауіп А, В, С үш топқа бөлінген.