ЖҰмыс бағдарламасы пән: Анестезиология және реаниматологиядағы мейірбике ісі. Пән коды

• 
  Микроциркуляция және орталық гемодинамика көрсеткіштерін, қан айналым физиологиясын;
  
• 
  Факторға әсер ететін циркуляцияланатын қанның көлемін;
  
• 
  Шок, жіктелінуі,патогенезі,клиникасын;
  
• 
  Геморрагиялық шоктың патофизиологиясы, клиникасы,диагностикасын;
  
• 
  Макро- жәнемикроциркуляцияжәне олардың организмдегі мәнін;
  
• 
  Метаболизм және су электролитті балансы, олардың естен тану жағдайындағы өзгерістерін;
  
• 
  Инфузионды – трансфузионды терапияның заманауи жолдарын;
  
• 
  Қан алмастырғыштар, жіктелуі, әрекет механизмін;
  
• 
  Вазопрессорлер және инотропты дәрілерді.
  

• 
  Қан тамыр жетіспеушілігінің диагностикасын жүргізуді (естен тану, коллапс, талма);
  
• 
  Жүрек жетіспеушілігінің диагностикасын жүргізуді;
  
• 
  Естен танудың кезеңдерін анықтауды;
  
• 
  Естен тану индексін анықтауды;
  
• 
  Естен тану жағдайларында жедел жәрдем көрсетуді;
  
• 
  Естен тану жағдайларында инфузионды – трафузионды терапияның көлемі, есебі;
  
• 
  Вазопрессорлерді және инотропты препараттады енгізу әдістерін және есептеуді.
  

1. Жүрек жетіспеушілігі, патофизиологиясы, клиникасы, емдеу

2. Шок, түрлері, патогенезі, клиникасы және жедел жәрдем

3. Геморрагиялық шок, патогенезі, клиникасы жедел жәрдем

4. Қан алмастырғыштар, жіктелуі, әрекет механизмі, қолданылуы

5. Су - электролитті балансы және олардың шок кезіндегі өзгерістері

6. Инфузионды-трансфузионды терапияның заманауи жолдары

7. Вазопрессорлер және инотропты препараттар, әсерету механизмі, оларды енгізу әдістері.

• 
  Тақырып бойынша сұрақтарды колдана отырып отырып, тур әдісі арқылы тақырыпты талдау
  
• 
  Ситуациялық есептерді шешу
  
• 
  Кіші топтармен жұмыс істеу (2-3 адамнан құралған топ аудиторияда жүрек – қан тамыр жеткіліксіздігін, оның клиникалық ағымынталқылайды және диагностикалайды, манекенде шұғыл көмекті көрсетеді, интенсивті терапия палатасында жұмыс істейді)
  
• 
  ОТҚ-дан қолдану ( ПК, мултимедиалық проектор) сабақ тақырыбын презентациялау
  
• 
  Тақырып бойынша тестерді шешу
  

10. 
    Дж.Эдвард Морган-мл., МэгидС.Михаил. Клиническая анестезиология. Т.1, 2, 3. Москва «Бином», С.-Петербург «Невский диалект», 1998,2001, 2003.
    
11. 
    Ф.МайклФерранте, Тимоти Р.ВейдБонкора (ред.), пер. с англ. Послеоперационная боль. М., Медицина, 1998.
    
12. 
    К.М. Лебединский. Анестезия и системная гемодинамика. Оценка и коррекция системной гемодинамики во время операции и анестезии. Санкт-Петербург, «Человек», 2000.
    
13. 
    Интенсивная терапия угрожающих состояний. Ред. В.А.Корячкин, В.И.Страшнов. С.-Петербург, 2002.
    
14. 
    Зильбер А.П. Клиническая физиология в анестезиологии и реаниматологии. М.Мед.,1984г.
    

1. 
   Сафар П. Сердечно-легочная и церебральная реанимация / Пер.сангл.М.: Медицина,1981.240с.
   
2. 
   Ремизов И.В. Основы реаниматологии для медицинских сестер: учеб.пособие. – Ростов н/Д: 2005г.
   
3. 
   А.И. Левшанков, А.Г.Климов Сестринское дело в анестезиологии и реаниматологии.Санкт-Петербург. СпецЛит. 2003
   
4. 
   А.А. Бунятян Руководство по анестезиологии. М.: Медицина, 1994.
   
5. 
   Актуальные вопросы сестринской практики в анестезиологии и реаниматологии / Под ред. А.И. Левшанкова. Вып.2.СПб.: «Агентство «РДК-принт»,2000
   

1.Қан жоғалтудың көлемі 3 литрге тең, бұл қан кетудің ... деңгейіне сәйкес.

А) ауыр

Б) аз мөлшерде

Г) жеңіл

2.Геморрагиялық шокта:

А) тамыр соғысы жиілейді, артериальды қан қысымы төмендейді.

Б) тамыр соғысы қалыпты, артериальды қан қысымы жоғары;

В) тамыр соғысы жиілейді, артериальды қан қысымы жоғары;

Г) тамыр соғысы және артериальды қан қысымы қалыпты;

Д) тамыр соғысы және артериальды қан қысымы жоғарылайды;

3.Гемотрансфузиялық шок кезінде тамыр соғысы мен артериальды қан қысымы өзгерісі:

А) тахикардия, артериальды қан қысымы төмендейді ;

Б) тахикардия, артериальды қан қысымы жоғарылайды;

В) брадикардия, артериальды қан қысымы төмендейді;

Г) брадикардия, артериальды қан қысымы жоғарылайды;

Д) тахикардия, артериальды қан қысымы жоғарылайды;

4.Кардиогенді шок кезінде қолданылатын таңдаулы препарат:

А) допамин;

Б) мезатон;

В) нитроглицерин;

Г) лазикс;

Д) преднизолон.

5.Шокты дәлелдейтін белгілер:

А) артериальды қан қысымы төмендейді ;

Б) естің жойылуы;

В)қан кету;

Г) тері қабатының бозаруы.

Д) артериальды қан қысымы жоғарылауы;

6.нормоволемия кезінде Альговершок индексы ...тең болады.

А) 0,1;

Б) 1,0;

Г) 0,5;

7. Үлкен кісілердегі жалпы су көлемі дене салмағының.... пайызын құрайды:

1. 
   40;
   
2. 
   50;
   
3. 
   60;
   
4. 
   80;
   

А) 1;

В) 3;

8.Үлкен кісілердегі айналымдағы қан көлемі қалыпты жағдайда ... құрайды (мл/кг дене салмағына).

А) 1;

В) 3;

9. Инфузиялық – трансфузиялық терапияны (ИТТ) ... мақсатпен жүргізеді.

1) айналмалы қан көлемін қалыпқа келтіру

2) қанның реологиялық қасиетін коррекциялау

3) дезинтоксикациялау

4) парентеральды қоректендіру

5) қанның биохимиялық қасиетін коррекциялау

6) ұлпаларға оттегі тасымалдау

А) 1,2,3

В) 3,4,5

1) гемодинамикалық

2) дезинтоксикациялық

3) қышқыл сілті жағдайын коррекциялайтын

4) қоректенуге арналған препараттар

5) синтетикалық қан алмастырғыштар

А) 1

В) 3

Д) 5

11. Инфузиялық-трансфузиялық терапияның көлемін есептейді:

1) 1 мл дене беткейіне

2) 1 мл дене салмағына

3) гематокритқа сүйенеді

4) патологиялық жоғалтулардың көлеміне байланысты

А) 1

В) 3

Д) барлық жауабы дұрыс.

12. Малышев В.Д-ның деректеріне байланысты, келесі инфузиялық заттарды бөледі:

1) коллоидтар

2) кристаллоидтар

3) дезинтоксикациялық сұйықтықтар

4) газды тасымалдайтын сұйықтықтар

Жауап:

А) 1

В) 3

Д) барлық жауабы дұрыс.

13. Полиглюкинды қанға құюдың негізгі көрсеткіші:

1) геморрагиялық шок

2) өкпе ісінуі

3) жіті бүйрек жетіспеушілігі

4) гипокоагуляция

Жауап:

А) 1

В) 3

Кафедра мәжілісінде талқыланды.

• 
  Жаппай зақымдану кезіндегі реаниматологиялық көмекті ұйымдастырудың ерекшеліктері;
  
• 
  Медициналық эвакуацияның 3-дәрежелі жүйесін;
  
• 
  Жаппай зақымдану ошағында алғашқы медициналық көмек көрсетудің ерекшеліктерін;
  
• 
  Жарақат және жарақаттық шок кезіндегі реаниматологиялық көмектің қағидаларын;
  
• 
  Жеке таңғыш және химияға қарсы пакеттің және дәрілік қобдишаның құрамын;
  
• 
  Өрт және жарылыстар кезіндегі реаниматологиялық көмектің қағидаларын;
  
• 
  Санитарлы – гигиеналық іс – шаралар, эпидемиологиялық жағдайдың ерекшеліктерін;
  
• 
  Коматоздық күйдің сипаттамасын;
  
• 
  Зардап шеккендерді іріктеудің жалпы принциптері;
  

• 
  Жарақаттың кез келген түрінде жедел реаниматологиялық көмекті ұйымдастыруды;
  
• 
  Реаниматологиялық көмекті бағалаудың анализін жүргізуді;
  
• 
  Зардап шеккендерді 4 іріктеу топтарына іріктеуді;
  
• 
  Жүрек – өкпе реанимациясын жүргізуді;
  
• 
  Кез келген емдік – диагностикалық манипуляцияларда дәрігерге көмектесуді;
  
• 
  Клиникалық көрсеткіштердің мониторингін жүргізуді және осы көрсеткіштерді бағалауды;
  
• 
  Оттегілік және ингаляциялық терапияны жүргізуді;
  
• 
  Инъекция және инфузияның барлық түрлерін жүргізуді;
  
• 
  Көрсеттілген реаниматологиялық көмекті тіркеу құжаттарын құрастыру.
  

• 
  Табиғи, тұрмыстық және өндірістік апаттар кезіндегі травмалық зақымдалудың ерекшеліктері қандай?
  
• 
  Әскери уақыттағы травмалардың ерекшеліктері қандай?
  
• 
  Апат аймағындағы жедел медициналық көмек көрметудің ерекшеліктері қандай?
  
• 
  Жаппай зақымдану ошағындағы реаниматологиялық көмектің көлеміне не кіреді?
  
• 
  Жарақаттық шоктың өту ерекшеліктері қандай?
  
• 
  Апат аймағында реаниамтологиялық көмек көрсету кезінде қандай жеке қауіпсіздік тосқауылдарын сақтау қажет?
  
• 
  Реанимациялық бригаданың жұмыс істеу орнын дайындауда мейірбике- анестезистің міндеті.
  

• 
  Тур әдісі;
  
• 
  Рольдік ойындар түріндегі кіші топтарда(5-6 адам) жұмыс істеу;
  
• 
  АРИТБ бөлімшелерінде жұмыс істеу;
  
• 
  Сабақты презентациямен ҚЕТҚ (ТСО) (ДК, мультимедиялық проектор) өткізу;
  
• 
  Жағдайлық сұрақтарды шешу;
  
• 
  Тесттік сұрақтарды шешу;
  

19. 
    А.И. Левшанков, А.Г.Климов Сестринское дело в анестезиологии и реаниматологии.Санкт-Петербург. СпецЛит. 2003
    
20. 
    А.А. Бунятян Руководство по анестезиологии. М.: Медицина, 1994.
    
21. 
    Актуальные вопросы сестринской практики в анестезиологии и реаниматологии/ Под ред. А.И. Левшанкова. Вып.2.СПб.: «Агентство «РДК-принт»,2000.
    
22. 
    Левитэ Е.М., Введение в анестезиологию-реаниматологию, уч. Пособие под ред. И.Г. Бобринской – М., 2007г.
    
23. 
    Е.Д. Лобанова, Реаниматология и интенсивная терапия. М., Медицина, 2000.
    
24. 
    Справочник главной (старшей) медицинской сестры. (Изд-е 3-е, дополненное, переработанное).М.:Издательство Грантъ,2001.880 с.
    

40. 
    Иванова В.И., Матвейчик Т.В., Организация сестринского дела, Миннск, 2006г.
    
41. 
    Манипуляции в сестринском деле: учеб.пособие/под ред.А.Г.Чижа.-Ростов н/Д: 2008г.
    
42. 
    Островская И.В. Основы сестринского дела: учебник для мед. училищ и колледжей.- М., 2008г.
    
43. 
    Ремизов И.В. Основы реаниматологии для медицинских сестер: учеб.пособие. – Ростов н/Д: 2005г.
    
44. 
    Справочник медицинской сестры: справ.изд./под ред. Ю.Ю.Елисеева.- М.,2004г.
    
45. 
    Ю.Ю. Елисеева. Справочник медицинской сестры. Изд-во Эксмо, 2003г.
    
46. 
    Тоблер Рита. Основные медсестринские процедуры: пер.с англ.- М., 2004г
    
47. 
    А.К. Белоусова, Л.А. Сербина. Практические навыки и умения медсестры инфекционного профиля. Ростов –на –Дону, 2003г.
    
48. 
    СанПиН № 8-01-013-03 «Стерилизация и дезинфекция изделий медицинского назначения. Методы, средства, режимы»;
    
49. 
    Рекомендация УМЦ Казахстанской республиканской СЭС от 3.06.2001 «Профилактика внутрибольничных инфекций в лечебно-профилактических учреждениях» (приложение к приказу № 476);
    
50. 
    СанПиН № 8-01-011-2001 от 6.03.2001 «Организация и проведение мероприятий по профилактике гнойных послеоперационных осложнений»;
    
51. 
    Инструкция ВОЗ, серия СПИД, №2, 1989 г. «Рекомендации по методикам стерилизации и дезинфекции, эффективным в борьбе с вирусом иммунодефицита человека (ВИЧ)».
    
52. 
    Зильбер А.П. Этика и закон в медицине критических состояний.Петрозаводск, 1998.
    

1. Жедел жәрдем бригадасы автоапат орнына келді. Тактикасын анықтаңыз:

1. 
   Ең ауыр жараланғандарды госпитализациялау;
   
2. 
   Ең ауыр жараланғандарды госпитализациялауды, аға дәрігерге баяндау;
   
3. 
   Апаттың масштабын орнату, аға дәрігерге баяндау, сұрыптауды ұйымдастыру және өмір үшін қауіпті жағдайларда көмек көрсету;
   
4. 
   Бірден реанимациялық іс – шараларды бастау;
   
5. 
   Зардап шеккендерді тасымалдауды бастау.
   

6. 
   Транспорт түрі мен эвакуация кезегін;
   
7. 
   Жағдайының ауырлығы мен қозғалу әрекеттігі;
   
8. 
   Ең ауыр зардап шеккендердің эвакуциясы;
   
9. 
   Зардап шеккендерді тасымалдаудың ерекшелігі;
   
10. 
    Өз бетінше қозғалу әрекеттігі.
    

6. 
   аммиакпен дем алғаннан кейін бірденен
   
7. 
   1 сағаттан кейін
   
8. 
   15 минуттан соң
   
9. 
   2 сағаттан кейін
   
10. 
    1 тәулік ішінде.
    

6. 
   жарақаттар, қысым, күйiктер
   
7. 
   ағзаға бөгде заттардың енуі
   
8. 
   сыртқы немесе iшкi қан кету
   
9. 
   тобы және қанның резус-факторы бойынша сәйкес емес қанның құюлуы
   
10. 
    сепсис, өт және несеп жолдарының хирургиялық инфекциясы
    

1. 
   0,9% натрий хлорид ерітіндісінен;
   

1. 
   гемодезден;
   
2. 
   полиглюкиннен;
   
3. 
   жаңа мұздатылған плазмадан;
   
4. 
   эритроцитарлы массадан.
   

1. 
   Шеткі веноздық қысым;
   
2. 
   АҚ;
   
3. 
   пульс;
   
4. 
   ОВҚ;
   
5. 
   орта артериалық қысым.
   

1. 
   Қан ағуды уақытша тоқтату.
   
2. 
   Жансыздандыру.
   
3. 
   Асфиксияны жою.
   
4. 
   Қан құю.
   
5. 
   АРИТБ тасымалдау.
   

1. 
   Артериалық гипотензиямен;
   
2. 
   Артериалық гипотензиямен және веноздық гипертензиямен;
   
3. 
   Артериалық және веноздық гипотензияменжәне тахикардиямен;
   
4. 
   Артериалық гипотензияменжәне брадикардиямен;
   
5. 
   Артериалық гипертензиямен және брадикардиямен.
   

1. 
   Локальды зақымның қарауы, тыныс бағасы, гемодинамика бағасы, неврологиялық дәреже бағасы.
   
2. 
   Гемодинамика бағасы,тыныс бағасы, неврологиялық дәреже бағасы, локальды зақымның қарауы;
   
3. 
   Тыныс жолдарының тексеру, гемодинамика бағасы, неврологиялық дәреже бағасы, локальды зақымның қарауы;
   

6. 
   есеңгiреу
   
7. 
   тамырдың соқпауы
   
8. 
   қарашықтың ұлғаюы
   
9. 
   диффузиялық цианоз
   
10. 
    тыныстың жоқтығы
    

6. 
   кеуде қуысының енетiн жарақаттанулары
   
7. 
   массивті әуе эмболиясы
   
8. 
   пневмоторакс
   
9. 
   жүректiң кенет тоқтауы
   
10. 
    жүрек тампонадасы
    

1. 
   артериялық қанау кезінде;
   
2. 
   капиллярлы қанау кезінде;
   
3. 
   веноздық қанау кезінде;
   
4. 
   паренхималы қанау кезінде;
   
5. 
   қанаудың кез келген түрінде.
   

1. 
   терминалдық күйді оқытатын клиникалық медицинаның бөлімі;
   
2. 
   көпсалалы аурухананың бөлімшесі;
   
3. 
   тіршілікті қайта қалпына келтіруге бағытталған тәжірибелік әрекеттер;
   
4. 
   жүрекке жанама массаж жүргізу;
   
5. 
   критикалық күйдің диагностикасы.
   

1. 
   тек реанимация бөлімшесінің дәрігері;
   
2. 
   тек реанимация бөлімшесінің мейірбикесі;
   
3. 
   кез келген маман – дәрігер;
   
4. 
   ҚР әрбір азаматы;
   
5. 
   мединалық білімі бар кез келген маман.
   

1. 
   10-15 мин
   
2. 
   7 – 8 мин
   
3. 
   2-3 мин
   
4. 
   5-6 мин
   
5. 
   1-2 мин
   

1. 
   Ішінің жабық жарақаты бар зардап шеккенде бірдегеннен тахикардия көрінді, тері қабаты боз, АҚ және ОВҚ төмен. Бұндай жағдайдың тууының ең мүмкін себебі қандай? Тактикасын анықтаңыз.
   
2. 
   Травма кезінде қан жоғалтудың дәрежесі туралы болжамды дәлелдеу үшін «шоктық индекс» түсінігі енгізілген. Ол нені білдіреді және қалай есептеледі?
   
3. 
   Сирағы сынған кезде зардап шегушіге шина тобық буынынан бастап сан сүйегінің жоғарғы үшінші бөлігіне дейін қойылды. Аяқ иммобилизациясы дұрыс жүргізілген бе? Жауабын түсіндіріңіз.
   
4. 
   Зардап шеккенге сан сынығы кезінде саусақ ұышнан бастап сан – жамбас буынына шина салынды. Аяқ иммобилизациясы дұрыс жүргізілген бе? Жауабын түсіндіріңіз.
   
5. 
   Қабырғасы сынған зардап шеккенді отыру жағдайында тасымалдады. Көрсетілген травма түрімен тасымалдау дұрыс жасалған ба?
   

• 
  балалардағы ағзалардың және жүйелердің функционалды жағдайының ерекшеліктерін;
  
• 
  педиатриядағы реанимация және интенсивті терапияның ерекшеліктерін;
  
• 
  жаңа туылған сәбимен балалардағы ӨЖЖ асқынуларын;
  
• 
  акушерліктегі қан ктудің ерекшеліктерін;
  
• 
  геморрагиялық шок кезіндегі және туу кезіндегі қан кету барысындағы реанимациялық көмек көрсетудің принциптерін;
  
• 
  екіқабаттардың кеш жеріктігінің дамуының механизмін;
  
• 
  преэклампсии және эклампсии кезіндегі интенсивті терапия принциптерін;
  
• 
  сепсистің өту кезеңдері, интенсивной терапия принциптерін.
  

• 
  баладағы тыныс жолдарының өткізгіштігін қалыптастыру;
  
• 
  «ауыздан ауызға» әдісімен ӨЖЖ жүргізуді;
  
• 
  «Амбу» бет – пердесі мен қабы, респиратор және бет перде көмегімен мұрын катетері арқылы оттегі терапиясын жүргізуді;
  
• 
  жаңа туылған сәбилерге және кіші жастағы балаларға жүрекке жанама массаж жасауды;
  
• 
  шеткі венаға катетеризация жүргізуді;
  
• 
  қан кету кезінде инфузиондық терапияны жүргізуді;
  
• 
  құрысу синдромы кезінде алғашқы медициналық көмек көрсетуді.
  

• 
  балалардағы ағзалардың және жүйелердің функционалды жағдайының ерекшеліктері қандай?
  
• 
  педиатриядағы реанимация және интенсивті терапияның ерекшеліктері қандай?
  
• 
  бронхиалды астма, жалған круп,өкпенің ісінуі және балалардағы анафилактикалық шок кезіндегі емнің ерекшеліктері қандай?
  
• 
  акушерліктегі және гинекологиядағы интенсивті терапия және реанимацияның ерекшеліктері қандай?
  
• 
  «орталық қан айналым» түсінігі нені білдіреді?
  
• 
  акушерлік қан кету кезіндегі интенсивті терапия принциптері қандай?
  
• 
  екіқабаттардың кеш гестозасының даму негізінде не жатыр?
  

• 
  Тур әдісі;
  
• 
  Рольдік ойындар түріндегі кіші топтарда(5-6 адам) жұмыс істеу;
  
• 
  АРИТБ бөлімшелерінде жұмыс істеу;
  
• 
  Сабақты презентациямен ҚЕТҚ (ТСО) (ДК, мультимедиялық проектор) өткізу;
  
• 
  Жағдайлық сұрақтарды шешу;
  
• 
  Тесттік сұрақтарды шешу;
  

25. 
    А.И. Левшанков, А.Г.Климов Сестринское дело в анестезиологии и реаниматологии.Санкт-Петербург. СпецЛит. 2003
    
26. 
    А.А. Бунятян Руководство по анестезиологии. М.: Медицина, 1994.
    
27. 
    Актуальные вопросы сестринской практики в анестезиологии и реаниматологии/ Под ред. А.И. Левшанкова. Вып.2.СПб.: «Агентство «РДК-принт»,2000.
    
28. 
    Левитэ Е.М., Введение в анестезиологию-реаниматологию, уч. Пособие под ред. И.Г. Бобринской – М., 2007г.
    
29. 
    Е.Д. Лобанова, Реаниматология и интенсивная терапия. М., Медицина, 2000.
    
30. 
    Справочник главной (старшей) медицинской сестры. (Изд-е 3-е, дополненное, переработанное).М.:Издательство Грантъ,2001.880 с.
    

53. 
    Иванова В.И., Матвейчик Т.В., Организация сестринского дела, Миннск, 2006г.
    
54. 
    Манипуляции в сестринском деле: учеб.пособие/под ред.А.Г.Чижа.-Ростов н/Д: 2008г.
    
55. 
    Островская И.В. Основы сестринского дела: учебник для мед. училищ и колледжей.- М., 2008г.
    
56. 
    Ремизов И.В. Основы реаниматологии для медицинских сестер: учеб.пособие. – Ростов н/Д: 2005г.
    
57. 
    Справочник медицинской сестры: справ.изд./под ред. Ю.Ю.Елисеева.- М.,2004г.
    
58. 
    Ю.Ю. Елисеева. Справочник медицинской сестры. Изд-во Эксмо, 2003г.
    
59. 
    Тоблер Рита. Основные медсестринские процедуры: пер.с англ.- М., 2004г
    
60. 
    А.К. Белоусова, Л.А. Сербина. Практические навыки и умения медсестры инфекционного профиля. Ростов –на –Дону, 2003г.
    
61. 
    СанПиН № 8-01-013-03 «Стерилизация и дезинфекция изделий медицинского назначения. Методы, средства, режимы»;
    
62. 
    Рекомендация УМЦ Казахстанской республиканской СЭС от 3.06.2001 «Профилактика внутрибольничных инфекций в лечебно-профилактических учреждениях» (приложение к приказу № 476);
    
63. 
    СанПиН № 8-01-011-2001 от 6.03.2001 «Организация и проведение мероприятий по профилактике гнойных послеоперационных осложнений»;
    
64. 
    Инструкция ВОЗ, серия СПИД, №2, 1989 г. «Рекомендации по методикам стерилизации и дезинфекции, эффективным в борьбе с вирусом иммунодефицита человека (ВИЧ)».
    
65. 
    Зильбер А.П. Этика и закон в медицине критических состояний.Петрозаводск, 1998.