2. Аз тоннажды өндіріс жоғары физиологиялық активтілікке ие (витамин, ферменттер) күрделі құрылымды заттар мен бактериялық препараттар алумен байланысты микробиологиялық синтез. Аз тоннажды өндірісте микроорганизмдерді терең дақылдау әдісі пайдаланады, сондықтан қолданылатын қоректік орталарды, қоспаларды, аэрацияланатын ауаны заласыздандыру, жұмыс орындарының гермитизациялануы жоғары талаптарға сай орындалуы қажет: Соңғы өнімді бөліп алу және тазалау бірнеше күрделі операциялардан тұрады.
Микробиологиялық синтездің өнімдерін 3 түрге бөледі:
Негізгі активті компоненті ретінде тіршілік етуге қабілетті, тірі микроорганизмдерден тұратын биологиялық препараттар (өсімдіктерді қорғайтын заттар, бактериялық тыңайтқыштар, ұйытқылар т.б.).
Инактивирленген клеткалар және олардың өңделген өнімдерінен құрылған биологиялық препараттар (азықтық ашытқылар, саңырауқұлақтың мицелиялары).
3.Микроорганизмдер метаболизмінің тазаланған өнімдері негізіндегі биологиялық препараттар (витаминдер, аминқышқылдар, ферменттер, антибиотиктер т.б.).
Бұл өнімдерді химиялық табиғатына және өндіруші (продуцент) микробтық клеткалар үшін мәніне байланысты 3 топқа бөледі:
молекулалық массасы 10000-нан бірнеше миллионға дейін үлкен молекулалы заттар (ферменттер, полисахаридтер және т.б.).
бірінші реттік метаболиттер, яғни микроорганизмдер өсуі үшін қажетті қосылыстар (аминқышқылдар, витаминдер, пуринді және пиримидинді нуклеотидтер және т.б.).
екінші реттік метаболиттер, яғни микроорганизмдердің өсуіне қажетсіз қосылыстар (антибиотиктер, токсиндер, алкалоидтар).
Бірінші және екінші реттік метаболиттердің молекулалық массасы 1500 дальтоннан аспайды.
Микробиологиялық өндірістің технологиялық процестері келесі сатылардан тұрады:
егінді материалды дайындау,
қоректік орталарды дайындау және залалсыздандыру,
микроорганизмдерді дақылдау (микроб синтезі),
қажетті (соңғы, құнды) өнімді бөліп алу,
препараттардың тауарлы өнімдерін алу (кептіру, ұнтақтау, стандарттау және қаптау).
Достарыңызбен бөлісу: |
