Моноклоналдық антиденелер. Әрбір В-лимфоцит және оның өсіуінен пайда болған ұрпағы тек қана өзіне тән касиеттері бар антиденелерді синтездейді. Ондай антиденелер моноклоналды деп аталды. Табиғи жағдайда микроорганизмдерге карсы моноклоналдык антиденелерді алу мумкін емес. Өйткені, микроорганизмнің әрбір антигендік детерминантына В-лимфоцитгердің әртурлі қасиеттері бар 100-ден артық түрлері жауап береді. Сондықтан бip турлі антигендік детерминантпен иммунизация жасаганда да әркашан антиденелердің көптеген түрлеpi, яғни поликлоналды антиденелер пайда болады. Егерде В-лимфоциттің бip турінің таза дақылын лабораториялық жағдайда өcipce моноклоналдық антиденелерді алуға болады, бірақ В-лимфоциттедің организмнен тыс жағдайда өмір сүрі уақыты өте шектi. Бул мәселені шешкен Д.Келер мен Ц. Мильштейн (1975) еді. Олар В-лимфоциттерді қатерлі ісіктің (миелома) жасушаларымен байланыстырып гибридомдык жасушалар деп аталатын косындыны алған. Ондай жасушалар антидене синтездейтін жасушалардың спецификалығын сақтап, катерлі iciк жасушаларының «өлместігіне» ие болған. Гибридомды жасушалар агзадан тыс жағдайда, жасанды қорек ортада ұзақ уакытқа дейін өмір сүріп, шексіз санды антиденелер синтездей алады. Kaзipri уақытта гибридомдардың жоғарғы сапалы турлері алынған. Гибридомды жасушалар диагностикалық, емдік препаратарды дайындауға колданылады.
