Жоспары Мазмұны Кіріспе Аймақтың топырақ-климат жағдайына сипаттама Бақ алқабын құру Жеміс сорттарына сипаттама Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер тізімі Кіріспе
жүктеу/скачать 57,34 Kb.
|
1 2
Байланысты:ТАННУР КУРСОВАЯ РАБОТА
- Бұл бет үшін навигация:
- Квартал ауданы және саны.
- Бақты қорғайтын орман ағаштарының жолағының құрылымы және отырғызуға қажетті көшеттердің саны.
- Жеміс-жидек тұқымдарының отырғызуға қажетті көшеттері.
- Тұқымдар Телітуші түр Ауданы,га
- Жобаланған бақ ауданы Сақтық қоры Барлығы
- Қазақстандағы жеміс дақылдарының сорттық ерекшеліктері сипаттама.
- Наполеонның қызғылт шиесі
- Ірі өзбекстандық қарақат
| Ж-жалпы көлемі, га;
А-бақтың қорғайтын жолақтарға, салынған жолдарға, шаруашылық құрылыстарына бөлінген алқап көлемі, га. Есептеу нәтижесі 1-кестеге толтырады. 1-кесте. Бақтың пайдалы ауданы
Б.п.а=60-7=53га Бақтың пайдалы көлемі, облысы (аймақ) бойынша қабылданған тұқымдық-сорттың аудандастырылуға сүйене отырып, әр түрлі тұқымдастарға бөлінеді. Бақтың пайдалы көлемі 100 %-ке теңестіріліп алынады. Жеке тұқымдастардың көлемін есептеуде төмендегідей теңдестігі қолданылады; П-100% Х-М мұнда; П - пайдалы аудан, га; М - тұқымдық-сорттық аудандастырылуына қарай тұқымдастардың проценттік қатынасы (10-12 қосымша); Х - жекелеген тұқымдастардың анықталатын ауданы, га. Мұнан шыққан көрсеткіштер 2-кестеге енгізеді. 2-кесте Жеміс тұқымдарының ауданын есептеу.
Бақ алқабын ұйымдастыруда оны кварталдарға яғни бақтық жолдармен және бақ қорғайтын орман жолақтарымен шектелген шаршыларға дұрыс бөлудің өте маңызды мәні бар. Кварталдардың нақты саны отырғызылатын бақтың пайдалы ауданын қабылданған квартал ауданына бөлу арқылы табылады.Егер бөтін сандар шықпаса,онда жекелеген тұқымдар ауданын соған сійкес есептеп көбейтеді немесе азайтады. Қорытындыларын мына кестеде көрсетілген. Квартал ауданы және саны.
Бақ қорғайтын егістер үшін орман ағаштарын сол аймаққа арналған ұсыныстарға сүйене отырып таңдайды.Құрылымы жағынан бақ қорғайтын жолақ,орман ағаштары,жел өткізгіш,жел өткізбейтін жіне селдер болып келуі мүмкін.Бақ қорңайтын орман жолағының қатар аралықтары 2,5-3 м болады, бұл қатар аралықтарын күту жұмыстарын механикаландыруға мүмкіндік туғызады.Қатар ішіндегі арақашықтығы ағаш тұқымдастарында 1-1,5 м,ал бұталарында 0,6-0,7 м болады.Кварталдардың пайдалы ауданын жел қаққыш жолақтарға дейін ені 8-10 м болатын бос орын қалдырады.Бақ қорғайтын орман егістерін бақты отырғызуда 2-3 жыл бұрын 2-3 нақты жоба үшін қажетті көшеттерінің саны жалпы орман жолақтарының ұзыдығын ағаштардың арасындағы қашықтыққа бөлу арқылы анықтайды.Анықталған көрсеткіштер мына кестеде көрсетілген. Бақты қорғайтын орман ағаштарының жолағының құрылымы және отырғызуға қажетті көшеттердің саны.
С=8+3+500+10+10+500+3+8=1042О=С Б=3+20+9+3+100+3+3+200+3+3+200+3=550 Б=Ш С+О+Б+Ш=3184 1592+48=1640 Отырғызуға қажетті көшеттердің жалпы санын анықтағанда 3-5 пайыз көлеміндегі сақтық қоры ескерілуі тиіс. Бақтағы жүктерді тасымалдау үшін магистьралді аймаққа квартал аралық және шаршы аралық жолдар салынады.Орталық жол әдетте біреу болады,ол барлық бақ арқылы өтеді және жемістерді жайластыру пунктері шаруашылық орлалықта байланыстырылады. Квартал аралық жолдар квартал шекараларында орналасады,ені 3м жол жағалаулары 1м-ден болады. Бақ қорғау жолақтарын және жол жүйелерін бақ жобасына енгізеді.Бригада қосы және басқа да шаруашылық құрылыстары бақ алқабының оларды пайдалануға ең ыңғайлы деген жерлеріне орналастырады. Қоректену алаңшасы және өсімдіктердің отырғызу үлгісі қолданылып жүрген нұсқауларңға сорттардың өсу күшіне телітушілерге отырғызылатын бақтың құрылымына қарай анықталынады. Қоректену алаңшасын қатар аралық қатардағы арақашықтыққа көбейту арқылы анықтайды.Бір өсімдіктің қоректену алаңшасын білгеннен кейін 1га-да орналасқан өсімдіктердің санын,10000 м кв. Сол қоректену алаңшасына бөлу арқылы анықтауға болады. Жеміс-жидек тұқымдарының отырғызуға қажетті көшеттері.
М/ы: Алма отырғызуға қажетті көшеттер 1га =10 000м² =250дана 40 250дана х 66га =16 500дана 16 500дана х 4% =660 дана 100%
Барлығы : 660дана + 16 500дана = 17160 дана Отырғызуға қажетті көшеттердің саны тұқымдардың ауданына және отырғызу тығыздығына 1га ағаштар санына қарай әрбір тұқымдарға және әрбір сорт бойынша жеке есептерге шығарылады. Қазақстандағы жеміс дақылдарының сорттық ерекшеліктері сипаттама. Жеміс өсіру шаруашылығында сорттың ерекше маңызы бар. В. И. Мичурин өзінің еңбектерінде «Әрбір ағаштың жылма-жыл жоғары өнім беру қабілеті — бағалы сорт сапаларының бірі» деп әлденеше рет атап көрсетті. Егер овощ шаруашылығында аз өнімді немесе төзімсіз сорттарды тез арада жақсы сорттармен алмастыруға мүмкіндік болса, ал бау шаруашылығында сортты іріктеп алған кездегі жіберілген қатені кейін тузеу қиынға соғады. Сондықтан бау ағаштарын еккенде сорттарды дұрыстап іріктеп алу мәселесіне ерекше назар аудару қажет.Жеміс-жидек ағаштарының сорттары өте көп. Әдебиеттерде мыңға жуық сорттарға сипаттама берілген, ал бұталардың ішінде шаруашылық жағынан өте қолайлы және биологиялық сапасы жақсы мыңнан астам сорттары өсіріледі. Мұнда аса маңызды сапалы қасиеттеріне: қысқа төзімділігі, жеміс беру кезеңі қолайлы, өнімділігі мен жемістері сапасының (ірілі-ұсақтығы, түсі, дәмі, тасуға жарамдылығы, сақталғыштығы) жақсылығы жатады.Өздерінің қасиеттері бойынша осы айтылғандарға сай келген сорттар облыстарға немесе аудандарға ұсынылатын стандартты сорттар тізіміне енгізіледі және өндірістік жағдайларда, сонымен бірге үй іргесіндегі учаскелерде, питомниктерде өсіріліп көбейтіледі. Болашағы зор жаңа сорттар өндірістік жағдайда кеңінен сынау үшін көбейтіледі.Алманың және алмұрттың сорттары — ерте пісетін, пісуі орташа және кеш пісетін болып бөлінеді. Сонымен бірге жемісінің пісуі мезгіліне қарай олардың күздік және қыстық сорттары болады. Жаздық сорттар еккеннен кейін 3—4 жылдан соң жеміс бере бастайды. Мұндай сорттың толық жеміс беру мезгілі 15—20 жылдан кейін болады. Ал, 30—35 жыл өткен соң мұндай сорттардың жеміс ағаштары құри бастайды.Қазақ жеміс және жүзім шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының-көп жыл бойы жүргізген стационарлық зерттеулері мен өндірістік екпелерге жасалған экспедициялық тексеру материалдарының негізінде алма мен алмұрттың сорттарының шаруашылық-биологиялық ерекшеліктеріне қысқаша сипаттама беріліп отыр. Апорт — алманың ірі, әрі құнды түрі. Салқындау, бірақ ұзақ емес қысы бар, ал жазы жылы немесе ыстық болатын оңтүстіктің орта белдеуінде (Солтүстік Кавказ, Іле Алатауы) кең тараған. Апорттың қабығы тығыз, сары немесе жасыл-сары қызыл-қоңыр мөрімен болады; ішкі жағы (еті) сусымалылығымен, нәзік дәмімен ерекшеленеді. Апорт — кеш пісетін түрге жатады, қыркүйек айларында ғана пісіп жетіледі. Кеш піскендіктен қыста жақсы сақталады. Ең танымал апорт бақтары Алматы сыртында орналасқан (мысалы, Бесқайнар ауылдық аймағы). КСРО кезінде Алматы қаласыныңрәмізінедеайналған.Бүгінгікүніапортнарықтанжоғалған, себебіапортөсірілгенжерлержекешендіріліпалмаағашорнынбасқанысандарауыстырған (құрылыст.б.), соныменқатарағаштарескіріпжаңаалма-ағашотырғызылмайды, Алматыоблысының әлсіз газдандырылғанын ескеалсақ, жергіліктітұрғындардаоныкесіпқыстанаманшығатынысөзсіз. 70-жылдарғы санақбойынша, Қазақстанда 3851193 түп апортағашыболса, оның 80 пайызынқұрайтын 3036346 түпАлматыдаөсiрiлгенекен. Бұданкейiнгiсанақтаркөңiлгекiрбiңұялатады.Мәселен, 1984 жылы Қазақстанда 1965795 түп апорталмаболып, Алматыдаоның 1418988-iөсiрiлiптi.Албұдансоңғымәлiметтертiптiмайдаланыпкеткен. Оливье де Серре-алмұрт сортының қыстық көшеттерінен алынған ағаш. Жемістері туберкулезбен жалтыраған доп сияқты көрінеді. Көрінуі өте сыпайы емес, бірақ дәмі керемет. Целлюлоза бадам дәмі өте тәтті, өте шырынды, бірақ ол жеткілікті тығыз. Жемістер жаңа тұтынуға, сондай-ақ сақтауға, тасымалдауға, сақтауға өте ыңғайлы.Оливье де Серренің алмұрт түрінің жемісі орташа мөлшерде, ал жеміс беру кезінде алмұртқа егілген ағаштар 6-7 жылға келеді. Өнімділігі қалыпты. Қыста жақсы сақталуын қамтамасыз ету үшін, ауа-райының жағдайын есепке ала отырып, жемісті мүмкіндігінше кеш жеу керек. Жемістер тасымалданады, салмағы 150 г-ге дейін болады.Сорттың артықшылықтары: жемістердің жоғары дәмдік қасиеттері, оларды сақтау ұзақтығы, жақсы қыстың беріктігі, қылқаламға төзімділігі. Кешіктірілген жемісті пісіп-жетілдіру доноры көбеюде қолданылады. Түрлі кемшіліктер: топырақ пен климаттық жағдайларға сұраныстың жоғарылығы, жемістің төмен шығымдылығы және жемістердің жеткіліксіз тартымдылығы. Анна Шепет алхоры сорты Германияда Л.Шеппенұсынылған . 1947 жылыСолтүстікКавказжәнеТөменгіЕділөңірлеріүшін Мемлекеттіктіркелімге енгізілген .Ағашыберік. Тұрақты (12 жасқадейін) өсіпкележатқаншыршасыбаркеңпирамидалыққалыңтәжінқұрады. Орташаөлшемі, тегіс, тегісорта, орташа өлшемді-4 см, қарқындылығытөмен,қоңыртүсті - желісіорташа. Жапырағыұзын-сопақ, ұшыбасылған, базаныңнысаны ағаштанжасалған . Жапырақплитасыорташаөлшемнентөмен, орташаұзындығы 7,3 см, тарпластинасы 3,8 см, алаңы 27,8 см, ашық-жасыл, жазық, консистенциясыбос, жұқа, Беті кілемшісіз, үстіңгібетінен, түбіненшықпайды бұлорталықжәнежанамавеналардаәлсіз. Серрация екі-бұрышты ,орташаөлшемді.Жемістер жаңа тұтынуға және консервілеудің кейбір түрлеріне жақсы. Кептірілген жемістер мен мұздатылған өнімдерді өндіруге жарамсыз өмір сүру. Бағаланған жемістер: мұздатылған жемістер - 3,8 балл, құрғақ жемістер - 3,9 балл, компот - 4,2 балл, шоколады - 3,8 балл la, тұздық - 4.1 ұпай. Жемістер ылғалды салмақта: құрғақ заттар - 15,7%, қант - 9,9%, қышқылдар - 0,73%, қант индексі 13,56, пектин тамырлары 0,80%, полифенолы - 384 мг / 100 г болады.Артықшылықтары сорттар: жоғары өнімділік, жемістердің кейіннен пісуі.Кемшіліктері : жеміс-жидектердің төмен деңгейде консервілеу қасиеттері бар. Любская шие –шие сортының бір түрі, ұлттық таңдаудың отандық түрлілігі. Өзінің құнды қасиеттерінің сирек кездесетін жиынтығы бар: тез қуыру, жоғары сапалы және керемет жемістердің керемет технологиялық артықшылықтары бар. Бақшаға отырғызғаннан кейінгі 2-3-ші жылы жеміс-жидекке кіргенде, Любская 8-10 жасында толық жеміс әкеледі. Кеш кезеңде гүлдейді, ал жеміс шілденің соңында немесе тамыздың басында піседі. Ауа-райы жағдайларына байланысты, шие соңғы 5-8 күнде гүлдейді. Ағаштар 2,5 метр биіктікке жетеді, кең таралған, сирек кездесетін тәжі бар. Наполеонның қызғылт шиесіНаполеон қызғылт , оның ерекше қасиеттеріне қарамастан , тәтті шие әртүрлілігі кең таралмайды . Өйткені, ол өсу жағдайында өте талапшыл. Ол суық және дымқыл топырақты жылытуды талап етпейді. Мүмкін, бұл әртүрлілік атымен шатасуға ұқсайды - бұл барлық дерлік көздерден оны сары (кілегей) қызыл шелектей деп сипаттайды. Ұзақ пісіп-жетілудің соңғы түрі. Ұрықтың түсі тығыз қызғылт, қара тері астындағы нүктелер. Толық жетілу кезінде қара-қызыл. Жеміс дәмді, тәтті және үлкен - 9 - 10 гр. Ұрықтың пішіні кең жүрек тәрізді. Терісі жұқа, жылтыр. Тас шағын. Жемістің еті тығыз және түсті. Дәнді дақылға ұзақ уақыт бойы іліп қоюға болады. Жемістер тасымалдауға және сақтауға жақсы әсер етеді. Ерекше десерт. Орташа күшіне ие күшті ағаш. Егіндіктен кейінгі 3-тен 4 жасқа дейінгі жемістер. Өнімділік жоғары. Үздік қор антипка деп саналады . Бөлу жақсы деп санауға болады. Шие ұшағы іс жүзінде зақымданбаған, ол саңырауқұлақ ауруларына төзімді. Красношчукөрік шілде айының екінші онкүндігінде алға басады. Ол біркелкі пісетін уақыты атап өткен жөн және қашан жақсы егін жинау осы Әсіресе, уақыт өте ұзақ мерзімге кейінге қалдырылуы мүмкін. Сондықтан бірнеше тағамдарда жеміс жинау ұсынылады. Толық жетілгенге дейін өрік оңай құлап кетуі мүмкін. Жемістен кейін жемістер сақталып, 10 күнге дейін тасымалданады.Жемістер өте үлкен - 40-тан 60 грамға дейін, пішіндегі ұзартылған дөңгелек пен ашық қызғылт түсті. Атауы жемістердің «щеткалары» үстіндегі қызғылт реңкке байланысты баға алды. Ащы өрік тәтті, кейбір қышқыл дәмі,бар.Жаңа піскен тұтыну қоспағанда өрік джемдер, компоты, джемдер, кептірілген жемістер қайта өңдеу үшін пайдалануға болады. Шабдалы Эльберта - күшті ағаш, жыртылған тәжі бар.Парсы Эльберттің жемістері 150 грамға дейін, кең сопақ болып табылады. Барқыттай шашты жұмсақ, орташа тығыздығы бар сарғыш-қызғылт сары шашты. Целлюлоза - апельсин-сары, орташа талшық, тәтті және қышқыл дәмі бар. Жемістер тамыздың үшінші онкүндігінде піседі. Жемістер тасымалданады, 6-8 күн сақталады. Шығымдылығы жоғары. Саңырауқұлақ ауруларына төзімділігі жақсы. Түрлі аймақ орналасқан. Әртүрлілік жоғары температуралы, температураның күрт өзгеруіне төзімді. Фертильділігі мол. Ыстықтыру жаздың соңында басталады . Жиналған жемістер тасымалдауға жақсы әсер етеді. Үш аптаға дейін сақталады. Зенга-Зенган-бүлдіргеннің бір сорты.1954 жылы Германияда Ziger сортты мен атаусыз көшеттерді қиып, өсіріледі. Көгалдандырушылар арасында да, тәжірибелі фермерлер арасында құлпынайдың өте таралған түрі. Көбінесе арнайы мақсаттағы плантацияларда коммерциялық мақсатта өсіріледі.Шырын қара қызыл, әдемі хош иісті. Жидектер джем және шырындар үшін жақсы. Жидектер құрамында қант -6-7,6%, қышқылдар - 0,8%, С дәрумені - 47,3 мг. Жыртқыштың алғашқы екі жылында 80-200 г / га-дан бастап кірістілігі өте жоғары, содан кейін бұталардың қатты құлауы байқалады, кірістілік азаяды. Жидек мамыр айының екінші онкүндігінде кеш болады. Коллекция мерзімі 25-30 күн. Жидек тасымалданатын, түрлі жапырақтардың ақ дақтары таңқалдырады. Өзбекістан КСР ауданы. Кузьмина-таңқурай сортының бір түрі.Таңқурай «Кузьмина жаңалықтары» - ескірген және уақытылы тексерілген жартылай римонанттардың бірі. Танымал сортты Уфа селекционер-эксперименталисті Никанор Вонифатович Кузьмин алды. Өсімдіктердің ата-анасы ретінде, «Смоленск» американдық әртүрлілігі «Катберт» және таңқурайдың отандық түрлеріне қиылысқан. 1880 жылы Нижегород облысының Ветлуга қаласында көптеп өсірілді. Жидектер дәнді қызыл түсті қарапайым таңқурай үшін стандартты болып табылады. Хош иіс өте әсерлі емес. Орташа және кішкентай өлшемі, салмағы екі-төрт грамм. Жидектердің пішіні ұзын, күрделі. Целлюлоза өте жағымды қышқыл-тәтті дәмді тағаммен өте шырынды. Саңырауқұлақтар тығыз және дөңес, олар құлап қалмайды. Жемістер педункумнан өте жақсы бөлінеді, бірақ көзге көрінетін болса, құлап қалмаңыз. Жидектер дерлік тасымалданбайды. Көптеген джем, компот немесе шырын жасау үшін қолданылады.Кузьминаның жаңалықтары - орташа өтеу кезеңі өзіндік құнарлылығының жоғары деңгейіне ие . Шығымдылық орташа: 50-60 ц / га.Бұталар өте ұзын, 2,5 метрге дейін өседі, бірнеше ұрпақтары бар, тұрып қалады, сабақтарының бір-бірімен қиылысуы. Жаз мезгілі ылғалды болса, жас бұтақтар 2,5-3 метр биіктікке дейін жетуі мүмкін, бірақ ішінара қайтадан қолданылады. Буш өте алмастырылмайды, ауыстырудың орташа саны бар. Жыл сайынғы қашу қисық, түсі сұр түсті, толығымен балауызбен жабылған. Шпек саны орташа. Қалың негізі бар, ұзын және жіңішке түйрегіштері күлгін болады. Мысовский-37 - А.В. Петровтан алынған әртүрлілік, орташа мерзімді пісіп-жетілуі. Бұта биік, орташа мускулистая, нашар көрінеді. Жапырақтары мөлшері орташа, аздап мыжылған. Жидектер кішкентай, дөңгелек, қабыршақты, қаныққан балауызбен қапталған, терісі қалың, дәмі жағымды. Әртүрлілік аязға төзімді, өзін-өзі тыңайтқыш, ұнтақты зеңге өте төзімді.Орташа өлшемдегі гүлдер. Жапырақтары ашық жасыл, шіріксіз . Сепселер кең, ашық-жасыл, сәл піскен. Астыңғы жағында қызыл жолақтар бар. Сепселер жоғары қарай бүгілгенде. Үлкен, жартысы ашық. Қылқалам - бір, үш гүл . Қалың, қысқа, қара-жасыл палуба. Жидектер мөлшері орташа, салмағы 3 г, дөңгелек нысаны, түсі қара-қызыл, таза венация және балауыз жабыны бар. Негізгі шаштан жеңіл, сәл тармақталған шаштар. Тері тығыз, алшақтық жеңіл. Тұқым саны аз, 19 дана. Дәмі тәтті және қышқыл, жидектер техникалық өңдеу үшін қолайлы. Химиялық құрамы: еритін қатты заттар - 11,1%, қант мөлшері - 7,8%, титрленген қышқылдығы - 2,9%, аскорбин қышқылы -40 мг / 100 г, антоцианиндер - 90 мг / 100 г. артықшылықтар: қайта өңдеу өнімдерінің басқа аяз, құрғақшылық, жоғары жылдық кірістілігі Технологиялық молайту, жоғары төзімділігі - целлюлоза бар шырын, джем, шарап, мұздатқыш. Ірі өзбекстандық қарақат-Ол жеміс-көкөніс және жеміс-жидек институтында Крandola Michurin көшеттерінің іріктеу дақылдары шығарылады. Р.Р. Шредер, С. И. Ягудин. Биіктігі ұзындығы - бұтақ. Жыл сайын лигаланған қашу ашық қоңыр, алтын, шөлейт, көпжылдық қашу сұр болып табылады.Үлкен, үш немесе бес лобалды, ашық-жасыл, жылтыр, симметриялы спиральда орналасады. Парақтың негізі түзу немесе дерлік түзу, жапырақты жүздердің тістері үлкен, орташа өлшемді.Тозаңданудың төзімділігі - 20%, бұл бұтадан 3-5 кг жидекті алуды қамтамасыз етеді. Жидектер маусым айының бірінші онкүндігінде піседі. Алайда, олар тамыз айының соңына дейін құлап қалмай, іліп қалады. Осы кезеңде 2-4 жинақ жасалады. Дәмі тәтті және қышқыл.Ылғал жылдарда, көктемде жапырақтары жапырақтардан сәл зақымдалған, жекелеген бұтақтары сәл зақымдалған.Кесінділермен таратылады. Бір бұтадан 50 шламды дайындай аласыз.Питомниктегі күтімі қалыпты жағдай. Мамыр айында филиалдардың ұштарын кесіп өтуі бүйір бұтақтардың пайда болуына ықпал етеді. Күзгі отырғызу кезінде питомниктегі отырғызу материалының өнімділігі 70% дейін.1,42-1,9% су - - 79,76-82,76%, күл - 0,677%, пектин - 0,895-1,705%, С дәрумені - 77,70 мг жидек, қант 8.16% қышқылы қамтылған %, провитамин А - 1,29 мг%. Дәмдердің және шырындардың сапасы жақсы. Әртүрлілік Орталық Азия республикалары мен басқа да оңтүстік өңірлер үшін перспективалы, икемді, мол және сұранысқа ие. жүктеу/скачать 57,34 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 2