Казахский язык “Биік” сөзінің тура мағынада қолданғанын белгілеңіз. A биік сезім. B биік тау. C биік ой. D биік тұлға. E биік сөз. Дұрыс жауап
жүктеу/скачать 1,55 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дұрыс жауап
| Дұрыс жауап: С
Көнерген сөзге жатпайтын қатарды анықтаңыз. А) Жарық жұлдыз, қызыл қайың. B) Ханша, ханшайым. С) Қызыл отау, кебеже. D) Дойыр қамшы, қалқан. E) Мауыты, батсайы.
Көнерген сөздің қанша топқа бөлінетінін анықтаңыз. А) 5. В) 6.
C) 4. D) 3.
E) 2. Дұрыс жауап: Е Көнерген сөзді сөйлемді көрсетіңіз. А) Төр бөлмеде шам жағылды. B) Кәдуілгі, ағаш арасына ықтай қыстаған ауыл. C) Қайсар Күреңтөбелді ерттей бастады. D) Күреңтөбел мен Көкдауылдан қасқыр құтылған емес. Е) Қасындағы бар жолдасына қоржын тола манат, мақпал, сәлемдеме берілді.
Көнерген сөзді қатарды анықтаңыз. А) Ұл-қызыңның игілігін көр, жақсы ана. B) Қолымнан домбырамды қалды тартып. С) Жанбота, өзің болыс, әкең Қарпық. D) Бұл екеуінің осы жолғы қонағы да өзгеше. E) Аттар ерттелгелі де бірталай уақыт болған еді.
Кірме сөздердің қай тілден енгенін анықтаңыз. Мектеп, тәрбие. А) Орыс.
В) Араб. C) Парсы. D) Моңғол. E) Түрік. Дұрыс жауап: В Моңғол тілінен енген сөзді табыңыз. А) Емле. B) Алматы. C) Бәтеңке. D) Жарлық. E) Қарқаралы.
Араб тілінен енген сөзді табыңыз. А) Мектеп. B) Қарындаш. C) Баспасөз. D) Сөмке. E) Оқулық.
«Жұмыртқа» сөзінің диалектілік баламасын табыңыз. А) Ас. B) Ауқат. C) Тағам. D) Өнім.
E) Тұқым. Дұрыс жауап: Е Орыс тілінен енген сөзді табыңыз. А) Сөмке. B) Пән. C) Жарлық. D) Емле. E) Табиғат. Дұрыс жауап: А Моңғол тілінен енген сөзді табыңыз. А) Кәмпит. B) Тұрба. C) Тарих. D) Нөкер. E) Ұшақ.
Белгілі бір жердегі тұрғындардың сөйлеу тілінде ғана қолданылатын сөздерді қалай атайтынын табыңыз. А) Кәсіби сөздер. B) Терминдер. C) Диалект сөздер. D) Кірме сөздер. E) Көнерген сөздер.
Кәсіби сөздерге қатысы жоқ саланы анықтаңыз. А) Қолөнершілік, зергерлік. B) Мақташылық, диқаншылық. C) Диқаншылық, ұсталық. D) Ағашшылық, суретшілік. E) Тоқымашылық, малшылық.
Қазақ тіліндегі терминдердің жасалу жолын анықтаңыз. А) 2. B) 3.
C) 4. D) 5.
Е) 6. Дұрыс жауап: А «Комплекс» сөзінің қазақша баламасын табыңыз. А) Құрылым. B) Кешен. C) Мекеме. D) Кеден. E) Құрылыс.
Термин сөзді қатарды табыңыз. А) Қасым ұста іске жарайды-ау деген мүйіздерді жинады. B) Төртінші баптың бірінші тармағында қаралады. C) Ініміздің пәтері төртінші қабатта. D) Сұрапыл дауылға төтеп беру қиын-ақ. E) Қарағым, қолыңнан келеді, зерттеушілікпен айналысқаның жөн.
Кәсіби сөзді анықтаңыз. А) Нарық. B) Әуежай. C) Кеден. D) Мамандық. E) Торлама.
Қазақша баламасы жоқ интернационалдық терминді көрсетіңіз. А) Глобус. B) Космос. C) Ракета. D) Комплекс. Е) Музей.
Терминдердің қандай ғылым саласына қатысты екенін табыңыз. Аммиак, азон. А) Физика. B) Химия. C) Математика. D) География. E) Биология. Дұрыс жауап: В Термин сөзді табыңыз. А) Қарлығаш. B) Бұлақ. C) Аспан. D) Жер серігі. E) Болашақ.
1929 жылы қай әліпбиге көшкенімізді табыңыз. B) Латын әліпбиі. C) Араб әліпбиі. D) Түрік әліпбиі. E) Қазақ әліпбиі. Дұрыс жауап: B Қазақ тіліне тән дыбыстардың санын анықтаңыз. А) 5. B) 6.
C) 7. D) 8.
E) 9. Дұрыс жауап: Е «Қоян» сөзінің құрамында қанша дыбыс, қанша әріп барын анықтаңыз. А) 5 дыбыс, 4 әріп. B) 5 дыбыс, 5 әріп. C) 4 дыбыс, 4 әріп. D) 4 дыбыс, 5 әріп. E) 6 дыбыс, 4 әріп.
Орыс әліпбиіне көшкен жылды көрсетіңіз. А) 1940. B) 1929.
C) 1924. D) 1939.
E) 1941. Дұрыс жауап: А Қазақ тіліне тән дыбыстар топтастырылған қатарды белгілеңіз. А) Ә, ғ, қ, к, ң, ө, ү, ұ, і. B) Ғ, қ, і, к, ә, ң, ө, ү, ұ.. C) һ,ә, ғ, қ, ң, ө, і, ұ, ү. D) Ы, ә, ғ, қ, ң, ө, ұ, і. E) Ә, ғ, ү, қ, ң, ы, ұ, і, у.
Дауысты дыбыстардың жақ қатысына қарай бөлінуін көрсетіңіз. А) Жуан, жіңішке. B) Жіңішке, ашық. C) Ашық, қысаң. D) Еріндік, езулік. E) Езулік, жуан.
«Ы» дыбысына тән сипаттаманы табыңыз. А) Жіңішке, еріндік, қысаң. B) Жуан, езулік, қысаң. C) Жуан, езулік, ашық. D) Жіңішке, езулік, қысаң. E) Жуан, еріндік, ашық.
Дауысты дыбыстың жасалу ерекшелігін көрсетіңіз. А) Дауыстап айтуға келетін дыбыстар. B) Ауа өкпеден кедергісіз шығып, үннен ғана тұратын дыбыстар. C) Ауа өкпеден кедергісіз шығып, үн мен қоса салдыры бар дыбыстар. D) Салдырдан жасалған дыбыстар. E) Өкпеден шыққан ауаның кедергіге ұшырап шығуынан жасалған дыбыстар.
Дауысты дыбыстардың тіл қатысына қарай бөлінуін көрсетіңіз. А) Жіңішке, ашық. B) Жуан, жіңішке. C) Ашық, қысаң. D) Жуан, ашық. E) Еріндік, езулік.
Құрамында үш дауысты дыбысы бар сөздер қатарын көрсетіңіз. А) Көмек, бақташылар. B) Барымташы, жақсылық. C) Келіссөз, жеңілдік. D) Сағыныш, аспан. E) Тапсырма, табалдырық.
Сөз соңында келмейтін дауыстылар қатарын табыңыз. А) А, ы, ө. B) Ы, і, о. C) Ә, о, и. D) Ү, ы, ә. E) Ө, ұ, ү.
Бірыңғай жуан дауыстылардан тұратын сөздерді табыңыз. А) Ынталы, қауесет, дауылпаз. B) Ойшыл, әулие, көлеңке. C) Ұлағат, байланыс, құнарлы. D) Талап, тілек, керуен. E) Тәжірибе, дүние, туынды.
Жуан және жіңішке дауыстылар араласып келген сөздерді табыңыз. А) Найзағай, қолтаңба, дәулет. B) Ұшқын, жасын, сәуле. C) Тәлімгер, түлек, талап. D) Ғарышкер, бапкер, Ақтөбе. E) Мөлдір, кәусәр, бұлақ.
Бірыңғай жуан дауыстылардың қатарын табыңыз. А) А, ы, ұ, ө, о. B) О,ө, ы, і, у. C) Ұ, ы, а, ә, ү. D) О, а, ы, у, ұ. E) У, и, а, ы, і.
Бірыңғай жіңішке дауыстылардан құралған сөздерді табыңыз. А) Сабыр, салмақ, сәлем. B) Көмек, кітап, бағбан. C) Қауіп, қатер, күнә. D) Сезім, төзім, білім. E) Кеңшілік, дәурен, қадір.
Ашық дауысты дыбыстар қатарын табыңыз. А) А, ә, о, ө, е, э. B) А, ә, ұ, ү, у. C) Ы, і, и, ұ, ү, у. D) О. ө, а, ә, е, у. E) А, ә, е, о, ө, ұ, ү.
Қысаң дауысты дыбыстан құралған қатарды табыңыз. А) Күшік, кешік. B) Ыстық, қапырық. C) Қыран, тұлпар. D) Дәстүр, мүлік. E) Түлкі, күлкі.
Ашық және қысаң дауыстылар араласып келген сөздер қатарын табыңыз. А) Көгілдір, бозша. B) Масаты, төзім. C) Күлкі, түлік. D) Ырыс, құдірет. E) Уақыт, тұрмыс.
Бірыңғай еріндік дауыстылардан құралған сөздерді табыңыз. А) Отан, ел. B) Бұлбұл, құс. C) Ұрпақ, жәдігер. D) Төзім, молшылық. E) Уақиға, толқын.
Еріндік және езулік дауыстылар араласып келген сөздерді анықтаңыз. А) Құштарлық, құлаш. B) Жарық, жаңалық. C) Тән, жан. D) Жазылым, айтылым. E) Береке, бірлік.
А) О, ө, у, ұ, ү. B) А, ә, о, ө, ұ, ү. C) Ұ, ү, ы, і, о, ө. D) У, ұ, ү, а, ә. E) У, о, ө, ы, і. Дұрыс жауап: А Бірінші буыны езулік дауыстыдан тұратын сөзді анықтаңыз. А) Өмір. B) Қарақұм. C) Ұстаз. D) Мұздақ. E) Ошаған.
Дауыссыз дыбыстар санын анықтаңыз. А) 24. B) 25.
C) 26. D) 27.
E) 30. Дұрыс жауап: С Дауыссыздар жасауға қажетті қатарды анықтаңыз. А) Салдыр мен дыбыс. B) Үн мен салдыр. C) Дыбыс пен үн. D) Салдыр мен дауыс. E) Дауыс пен үн.
Дауыссыз дыбыстардың түрін анықтаңыз. А) 4. B) 2.
C) 6. D) 5.
E) 3. Дұрыс жауап: Е Үнді дауыссыздардың жасалуын көрсетіңіз. А) Салдыр мен үннен жасалып, үні басым болады. B) Үн мен салдырдан жасалып, салдыры басым болады. C) Үн мен дыбыстан жасалып, үні басым болады. D) Салдыр мен дауыстан жасалып, салдыры басым болады. E) Дыбыс пен үннен жасалып, дыбысы басым болады.
Бірыңғай үнді дауыссыз қатысқан сөздер қатарын табыңыз. А) Раушан, келбет. B) Оспан, өмірлік. C) Ұсыныс, ынтымақ. D) Лағыл, дүние. E) Лаула, өнер.
Үнді дауыссыздардың қатарын көрсетіңіз. А) Р, л. й, у, м, н, ң. B) П, ф, к, қ, т, с, ш, щ, х, ц, ч, һ. C) Б, в, г, ғ, д, з, ж. D) Т, с, ш, щ, х, ц, ч, һ, р, л, м, н. E) У, м, н, ң, б, в, г, ғ, д, з, ж.
Мақал құрамындағы үнді дауыссыздардың санын анықтаңыз. Күшіңе сенбе, ісіңе сен. А) 4.
B) 6. C) 3.
D) 2. E) 5.
Дұрыс жауап: А Қатаңдардың жасалу жолын көрсетіңіз. А) Тек қана үннен тұрады. B) Салдырдан жасалады. C) Үннен салдыры басым болады. D) Салдырдан үні басым болады. E) Үнге қоса дыбысы болады.
Қатаң дауыссыздан басталған тұрақты тіркесті табыңыз. А) Жаны мұрнының ұшына келу. B) Аузын майлау. C) Көзінен таса қылмау. D) Беті бүлк етпеу. E) Мұрнына исі бармау.
Өзара жұп құраған қатаңдар қатарының дұрысын белгілеңіз. А) С, ш. B) Қ, ғ.
C) Т, с. D) Ц, щ.
E) Т, ж. Дұрыс жауап: В Сөз соңында келген қатаң дауыссызды қатарды табыңыз. А) Ұшақ, анар, арық. B) Шама, нарық, ысырап. C) Тулақ, бейбітшілік, атырап. D) Орыс, көмір, өркеш. E) Уақыт, таңғыш, ұран. {Правильный С Ортаңғы буында ұяң дауыссыз келген қатарды табыңыз. А) Аңсарым. B) Жартыкеш. C) Бұрынғы. D) Зымыра. E) Қажырлы. Дұрыс жауап: Е Ұяңнан басталып, ұяңға аяқталған сөзді көрсетіңіз. А) Жауын. B) Дарқан. C) Дарбыз. D) Болат. E) Ғасыр.
Ұяң дауыссыздан басталған қатарды табыңыз. А) Түйменің инесіз күні жоқ. B) Ерінген екі істейді. C) Шам жарығы түбіне түспейді. D) Жол азабы – көр азабы. E) Әділдікке жығылмайтын адам жоқ.
Құрамында ұяң дауыссызы бар сөзді көрсетіңіз. А) Қырсық. B) Мәлімет. С) Намыс. D) Ықылас. E) Тағдыр.
Сөз басында келмейтін дауыссызды көрсетіңіз. А) Ж. B) Ф.
C) Т. D) У.
E) Ң. Дұрыс жауап: Е Сөз соңында келмейтін дауыссызды көрсетіңіз. А) У. B) Һ.
C) Ғ. D) Ң.
E) Й. Дұрыс жауап: С. «У» дыбысы дауыссыздың қызметін атқаратын жауапты таңдаңыз. А) Қуаныш. B) Жауын. C) Туырлық. D) Ару.
E) Бұзу. Дұрыс жауап: В Сөз басында келмейтін дауыссызды көрсетіңіз. А) Ғ. B) Ф.
C) Х. D) Ң.
E) У. Дұрыс жауап: D Буынның неден құралатынын табыңыз. А) Әріптен. B) Фонемадан. C) Түбірден. D) Қосымшадан. E) Сөзден.
Буынға бөлінбейтін сөзді табыңыз. А) Тарс. B) Мұра.
C) Бұлақ. D) Ана.
E) Тілек. Дұрыс жауап: А Буынға бөлінбейтін сөзді табыңыз. А) Қарт. B) Жарты. C) Ұнау. D) Оңай.
E) Ата. Дұрыс жауап: А Төрт буынды сөзді табыңыз. А) Құмырсқа.. B) Қарапайым. C) Адамгершілік. D) Арбакеш. E) Таңертеңгілік.
Ашық буынды қатарды көрсетіңіз. А) Жаңбыр, алақан, сенім. B) Кесте, ерулік, жаңа. C) Дала, жылы, орама. D) Тапсырма, дәулет, балық. E) Лағыл, кәусар, уақыт.
Мақал-мәтелдің ішінен ашық буынды қатарды анықтаңыз. А) Алтын алма, ақыл ал. B) Сөз тапқанға қолқа жоқ. C) Семіздікті қой көтерер. D) Ажалды киік адырға қашады. E) Бала ісі шала.
Ашық буынның ережесін белгілеңіз. А) Жалғыз дауыстыдан құралған немесе дауыссыздан басталып, дауыстыға аяқталатын буын. B) Дауыстыдан басталып, дауыссызға аяқталатын буын. C) Дауыстыдан басталып, дауыстыға аяқталатын буын. D) Дауыссыздан басталып, дауыссызға аяқталатын буын. E) Дауысты дыбыстардан ғана тұратын буын.
Тіркестердің ішінен ашық буыны бар қатарды анықтаңыз. А) Аспандап кеткен. B) Айтылған сыр. C) Көлгір жан. D) Тас жүрек. E) Көп арман.
Тұйық буынды сөзден басталатын қатарды анықтаңыз. А) Жұртпен жүрген жүдемес. B) Ұрыс болса, ырыс қашады. C) Құс қанатымен, ер атымен. D) Досыңның асын қсыңдай іш. E) Ас адамның арқауы.
Бірыңғай ашық буынды қатарды көрсетіңіз. А) Ерлік пен бірлік. B) Толған ел. C) Құлқынның құлы. D) Ел намысы. E) Тілегіне жету.
Тұйық буыны жоқ қатарды анықтаңыз. А) Көңіл, тамақ, сайра. B) Орындық, ардақты, бостандық. C) Ұрпақ, ертең, ырым. D) Сынақ, ірге, күнделік. E) Уайым, ождан, ізгілік.
Тұйық буынды еліктеуіш сөздер қатарын көрсетіңіз. А) Тарс ету, елп ету. B) Кегжең ету, саңқ ету. C) Пыс ету, шаңқ ету. D) Арс ету, ыңқ ету. E) Мырс ету, ірк ету.
Бітеу буынды сөздер қатарын көрсетіңіз. А) Шаңғы, қайқаң, торпақ. B) Бақбақ, шындық, маңғаз. C) Дәлдік, батылдық, маңай. D) Растау, уылдырық, сақтық. E) Жорамал, қасқыр, рет.
Бітеу буынды қатарды көрсетіңіз. А) Топқа түсу. B) Баппен сөйлеу. С) Әдемі қала. D) Арлы кісі. E) Шамалы ас.
Бітеу буынды қатарды көрсетіңіз. А) Ынтымақтың түбі – игілік. B) Бірлік болмай, тірлік болмас. С) Тісі ауырғанның көңілін сұрамайды. D) Баланың бас ұстазы – ата-ана. E) Жұмыла көтерген жүк жеңіл.
Төрт рет тасымалданатын сөзді көрсетіңіз. А) Аударыспақ. B) Шапағатты. С) Көкжиек. D) Оңтайландыру. E) Көңілдірек.
Тасымалдауға келмейтін сөзді анықтаңыз. А) Ирелең. B) Көлденең. С) Әрең. D) Тұлға. E) Ойпат.
Тасымалдауға келмейтін жауапты табыңыз. А) Еңбегі жану. B) Қуанышқа ортақтасу. С) Дұрыстап айту. D) Сылқ ету. E) Шаттыққа толы.
Тасымалдауға келмейтін сөзді анықтаңыз. А) Жырақ. B) Орақ.
С) Құрақ. D) Пырақ. E) Орта.
Үндестік заңына сай қазақ тілінің байырғы сөздерінің жазылуын белгілеңіз. А) Ережеге сай жазылады. B) Түбірі сақталып жазылады. С) Бірыңғай жуан немесе бірыңғай жіңішке жазылады. D) Дыбыс үндестігіне бағынып жазылады. E) Қосымша қосуға лайықталып жазылады.
Буын үндестігіне сай келмейтін қосымшаны табыңыз. А) Самалды. B) Кітаптар. С) Өңір. D) Дәлдікке. E) Күнәлар.
Буын үндестігінің ережесін анықтаңыз. А) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың не бірыңғай жуан, не бірыңғай жіңішке болып үндесуі. B) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың бірыңғай жуан болып үндесуі. С) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың бірыңғай жіңішке болып үндесуі. D) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың бірыңғай ашық болып үндесуі. E) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың бірыңғай қысаң болып үндесуі.
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар қатарын анықтаңыз. А) -тар, -лер, -паз. B) -қой, -мен, -лық. С) -дық, -дік, -хана. D) -нікі, -ов, -тал. E) -пен, -лы,-қой.
Буын үндестігіне бағынбайтын күрделі сөздерді көрсетіңіз. А) Алатау, ала-құла, ырың-жырың. B) Қалғып-шұлғып, шым-шытырық, қолқанат. С) Сап-сары, іс-міс, жігіт-желең. D) Аққұтан, азық-түлік, кәріқыз. E) Атамекен, ауыл-үй, жай-күй.
Септік жалғауы дәнекер «і» дыбысы арқылы жалғанатын сөзді көрсетіңіз. А) Парашют. B) Парк.
С) Томск. D) Хирург. E) Тарих.
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны көрсетіңіз. А) Далалық. B) Әкетай. С) Жұмысшы. D) Орындаушылар. E) Көркемірек.
Кісі аттарындағы кейінді ықпалды табыңыз. А) Болатқожа, Алшағыр. B) Таңшолпан, Дәмежан. С) Ханшайым, Зәмзагүл. D) Сәрсенбек, Ауданбай. E) Айдархан, Әубәкір.
Қатаңға аяқталған сөздердің соңғы дыбысын өзгертетін қосымшаны табыңыз. А) Жіктік жалғауы. B) Тәуелдік жалғауы. С) Септік жалғауы. D) Көптік жалғауы. E) Сөз тудыратын жұрнақтар.
Сөз ішіндегі кейінді ықпалды табыңыз. А) Тамшыдан тама-тама дария болар. B) Терең құдықтың суы тәтті. С) Көптің құрығы ұзын. D) Көп жүрген жер көңілді. E) Сараңдық пен арамдық ағайындас.
Қосымша қосылғанда кейінді ықпалдың әсерінен өзгеретін түбірді табыңыз. А) Зыт, қаш. B) Тарт, жар. С) Ор, құлат. D) Кеп, жап. E) Жат, сат.
Тұтастай ілгерінді ықпалға бағынған мақал-мәтелді табыңыз. А) Арықтың жілігі татымас. B) Тату үйдің тамағы тәтті. С) Қымызы бар үйдің қызығы бар. D) Жұмысы бағу еді. E) Піл көтермегенді тіл көтереді.
Айтылуында өзгешелік байқалатын қатарды анықтаңыз. А) Ала-құла, іске қосу. B) Асқан сұлу, келген еді. С) Орамжапырақ, қылшық-қыбыр. D) Қақ төрі, алып кет. E) Қосымшасы бар, жазғы леп.
Орфоэпияның негізгі нормасын көрсетіңіз. А) Ережеге сай айтылу. B) Түбір мен қосымшаның үндестігі. С) Дыбыс үндестігі. D) Буын үндестігі. E) Орфографиялық норма.
Дұрыс жазылған қатарды көрсетіңіз. А) Алағ-жұлақ, бөлтірік, бір тектес. B) Бірыңғай, ата тек, шаң сорғыш. С) Тауқымет, төрттаған,сүт қоректі. D) Қараөзек, қара шымшық, шай қурай. E) Бойтұмар, айы-күні, алакөз.
Айтылуында өзгешелік байқалатын қатарды анықтаңыз. А) Көл жағасынан құдық қазба. B) Үйінде озған – түбінде озар. С) Ақыл – бастан, асыл – тастан. D) Ақыл айтсаң – батыл айт. E) Егінші – мәрт, жер – жомарт.
Түбір сөзді табыңыз. А) Ақтау. B) Дидар. С) Орманшы. D) Қосымша. E) Бөлгіш.
Түбірдің ережесін анықтаңыз. А) Негізгі ойды білдіретін бөлшек. B) Сөздің бастапқы мағыналы бөлшегі. С) Жаңа мағына тудырушы бөлшек. D) Қосымша жалғанған бөлшек. E) Қосымша қосуға болмайтын бөлшек.
Туынды түбірлерді көрсетіңіз. А) Қасиеттер, парасат. B) Сөздік, малақай. С) Әділет, дәреже. D) Шұңқыр, домалақ. E) Бөлшек, жақсылық.
Сөз түрлендіруші жұрнақты көрсетіңіз. А) - лық, -лік. B) - -гер, -паз. С) - сыз, -сіз. D) - ырақ, -ірек. E) - шы, -ші.
жүктеу/скачать 1,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|