Шаруашылық серіктестіктер

1. Шаруашылық серіктестіктер.

1. 
   Толық серіктестік. Оның мүшелері кәсіпорын қарыздары үшін бүкіл мүлігімен жауап беруге тиіс. Сондықтан да бұл ең сенімді ұйымның түрі. Әр серіктес ұйым атынан басқалардың келісімінсіз қызмет ете алады.
   
2. 
   Коммандитті серіктестіктер. Мұнда толық серіктестермен бірге жай салымшылар коммандитисттер бола алады. Коммандитисттер компанияны басқаруға қатыспайды, тек енгізген капиталдан процент түрінде пайда алады.
   

2. Шаруашылық қоғамдар.

1. 
   ЖШҚ – Жауапкершілігі шектелген қоғамдар: Мүшелердің жауапкершілігі олардың салымдар мөлшерімен ғана шектелген. Қатысушылар саны шектелмеген. Ең сенімсіз кәсіпорын формасы.
   
2. 
   Қосымша жауапкершілігі бар қоғам: мүшелері қоғам қарыздары бойынша бүкіл мүлігімен өз салым үлесіне пропорционалды жауап береді.
   
3. 
   АҚ: Жарғылық капитал бірдей үлестерге – акцияларға бөлінеді. Түрлері:
   

• 
  ЖАҚ: Акциялар акционерлердің көпшілігі берген рұқсатымен ғана сатылады. Қоғам мүшелері арасында ғана қолданылады.
  
• 
  ААҚ: акциялар еркін сатылады.
  

3. Өндірістік кооперативтер

4. Унитарлы кәсіпорын.

Екі түрі бар:

• 
  Шаруашылық жүргізу құқығы бар: кәсіпорын қарыздары бойынша мемлекет жауап береді.
  
• 
  Оперативты басқару құқығы бар: (қазыналық кәсіпорындар) тек мемлекет ие болады (мысалы қорғаныс өнеркәсібі).
  

Ұйымдардың келесі түрлері болады:

1. 
   Корпорация – акционерлік қоғам, жалпы мақсаттарға жету үшін бірнеше кәсіпорындардың бірігуі, кіретін кәсіпорын қарыздары үшін жауап береді.
   
2. 
   Концерн – келісімдік монополиялық бірлестік, шоғырландыру, кооперациялау, мамандану және интеграциялау артықшылықтарын қолданады. Ең ірі кәсіпорын түрі.
   
3. 
   Консорциум – ірі экономикалық бағдарламаны орындау үшін кәсіпорындардың уақытша бірігуі.
   
4. 
   Картель – нарықтарды бөлу, баға деңгейі, өнім өңдіру үлесі, төлем жасау мерзімдері және т.б. бойынша жасалынған келісім.
   
5. 
   Трест – кәсіпорындар өз дербестігінен толығымен айрылады, бір орталыққа бағынады.
   
6. 
   Синдикат – жабдықтау және өткізу сұрақтары бойынша қызметті жетілдіру мақсатымен ерікті түрде бірігу түрі.
   
7. 
   Холдинг – акционерлік қоғам түрі, өз капиталын басқа компаниялардың бақылау пакеттерін сатып алу үшін қолданады және оларға басқару жүргізеді.
   
8. 
   Қаржылы-өнеркәсіптік топтар – ірі инвестициялық бағдарламаларды іске асыру мақсатымен өз активтерін біріккен заңды тұлғалар жиынтығы.
   

1. 
   Негізгі өндірістік қорлар, түсінік беру және құрамы.
   
2. 
   Негізгі қорларға баға беру.
   
3. 
   Негізгі қорлардың тозуы, ұдайы өндірісі
   
4. 
   Негізгі қорлардың амортизациясы
   
5. 
   Негізгі қорларды пайдалануды сипаттайтын көрсеткіштер
   

1. 
   Дәрістер
   
2. 
   Сергеев И.В. Экономика предприятия. М.: «Финансы и статистика», 2000 г., 159-185 б.
   
3. 
   Грузинов В.П. Экономика предприятия. М.: «Банки и биржи», 1999 г., 150-167 б
   
4. 
   Экономика предприятия / под ред. О.И. Волкова, М.: «Инфра-М», 1997 г., 146-165 б.
   
1. 
   5. Бейсенова М., Садықбаева А. Кәсіпорын экономикасы (есептер жинағы), Алматы: «Ғылым», 2002 ж., 12-24 б
   

8. 
   6. «Кәсіпорын экономикасы» курсы бойынша практикалық сабаққа арналған есептер
   

Есеп жинағы бойынша өздік жұмысқа арналған есептер (№1, №2, №3, №4).