| Эпизоотологиялық белгілері. Хабертиоз барлық жерде тараған, бiрақ ол қой шаруашылығы өркеңдеген өлкелерде жиi тiркеледi. Хабертиоз көбнесе Қазақстанның оңтүстiк және солтүстiк-шығыс өңiрлерiнде жиi кездеседi. Гельминтоз қойдың жасына қарамай, барлығын зақымдайды, бiрақ клиникалық түрi көбiнесе жас малда байқалады. Қой, ешкi, әсiресе олардың төлi бұл ауруға жаппай шалдығып, шығынға ұшырауы ықтимал. Хабертиоз ауруының белгiлерi көбiнесе қыс айларында байқалады, ал оның таралуы көктем шығысымен басталады. Осы кезде төл шығыны көп болуы ықтимал. Мамырдан бастап паразиттің интенсивтілігі төмендеп, оның жұғу деңгейi де төмендей бередi. Малға ауру өрiсте жұғады. Жаңбырлы жылдар, сулы, ойпатты және сазды жайылымдар парзиттің белсенділігін арттырып, оның малға жұғуын үдетеді. Балаңқұрттар суыққа өте төзiмдi, клиникалыққы ортада бiр жылдай тiршілігін сақтауы мүмкiн.
Қой құмалағымен клиникалыққы ортаға таралған жұмыртқалардан бір тәулікте балаңқұрт пайда болады және олар инвазиялық сатыға 5 күн ішінде дамиды. Ақтық иесі организмінде балаңқұрттар 32 – 60 күн аралығында ересек құрттарға айналады.
Аурудың дамуы Ересек құрттар, өзiнiң ауыз қуысымен бүйен мен тоқ iшектiң кiлегей қабығын жарақаттайды. Жарадан аққан қанмен паразит қоректенедi, iшек қуысына қан құйылады. Ағзаның зақымданған бөлiктерiне зиянды бактериялар жиналып, көбейе бастайды. Микроб және нематодалардың тiршiлiгiнен пайда болған улы заттар iшекке сiңiп, қан тамырларына енiп, бүкiл денеге жайылады, малды уландырып, шығынға ұшыратуы мүмкiн.
Достарыңызбен бөлісу: |
