Компьтерге тергенде қателері бар. Тексеріп барып, шығару керек. Махамбет өлеңдеріндегі «Қара нар керек біздің бұл іске»

 

17.Сал серілердің (əәнші-ақындар) өлеңдеріндегі қыз сипатын жазыңыз. 

Сал-серілер өлеңдерінде ару қызды, көрікті келіншекті аялау, жақсыларды дəәріптеу негізінде 

жырға қосқан. Өлеңге жыр ете отырып табиғи сұлулықты жарастыра білген. Ол кезде көптеген 

ақындар теңеу образы ретінде аркды-аққу, лашын, бұлбұл құсқа теңеген. Олардың өзіндік 

ерекшіліктері бар. Теңеу образындағы құс атаулары адам бойындағы ерекшеліктерді таныта білді. 

Қазақ елінде ежелден сал-серілер өлеңдерінде қазақ қызының инабаттылығын ерекше бейнелеген. 

Оның əәр жүрісінен тəәрбиелігін аңғарған. Сондай-ақ ежелден қазақ қызын тыйым салып өсірген. 

Мұның барлық қыздың өз орны бар екендігін айқын көрсетеді. Оларға: ақша маңдай, перизат, аймақ 

ауыз, сүмбіл шаш, қарақат көз,жазық маңдай, алқызыл гүл деген тəәрізді көптеген эпитеттер 

жазған. Ақындардың осындай өлеңдері əәсерлі əәдемілікті осылайша айқындайды. Ақындар 

шығармаларында əәйел затын ерекше бейнелейді. Мұнда бас бостандығы жоқ қазақ қыздарының 

мұңы мен мүддесін негізге ала отырып жырлайды. Ақындарымыз қазақ қыздарын өз заманынан-ақ 

жоғары бағалаған. 

Жаяу Мұса өзінің "ƏӘйелдер сипаты" өлеңдерінде əәйелдердің қаіретін, қайғы-мұңын термелей келе, 

ең жақсы деген əәйел жұртына назар аударады, əәйелдерді сыйлауға,бағалауға үндейді. 

Кім мінер ел көшкенде тауып атын, 

Адам көп танитұғын адам затын. 

Дүниенің тұрақтайтын тұрағы екен, 

Гүл жүзді, сырлы қөзді жақсы қатын 

ƏӘйелді сыйлау керек ескеріп біз, 

Оларға айту керек орынды сөз 

Жақсы əәйелге көз салып бір қарасаң... 

Шығып кете жаздайды бойыңнан жан-деп əәйел затының қасиеттерін тізіп көрсетеді. 

Сал-серілердің бір айырмашылығы, олар ақын да, əәнші де болған. Сол əәндерін де, өлеңдерін де 

қазақтың қыздарына арнағанын көремін. Өйткені қазақ қыздары осы өмірдің пəәк, таза гүлі. Оны 

біз: 

Мен қазақ қыздарына қайран қалам, 

Жанары,жаны жаздай жайраңдаған 

"Қыз өссе елдің көркі..." деген сөзді. 

Қапысыз қалай айтқан, қайран бабам?-деген өлең жолдарынан түсінеміз. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

жүктеу/скачать 1,07 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: