Күтілетін экономикалық әсер:
- жеміс-жидек дақылдары мен тұқымдық картоптың отырғызу материалының импортына тәуелділікті 30% - ға төмендетуде;
- ауыл шаруашылығы дақылдарының карантиндік зиянкестері мен ауруларын әкелу қаупін төмендетуде;
- сертификаттау жүйесін енгізу питомник пен картоптың тұқым шаруашылығын дамытуға серпін беріп, әлемдік деңгейге шығаруға мүмкіндік береді;
- жеміс-жидек дақылдары мен картоп тұқымдарының отырғызу материалдарының сапасын әлемдік деңгейге дейін арттыру.
Тұқымдық картопты және жеміс дақылдарының отырғызу материалын сертификаттауды енгізудің әлеуметтік әсері питомник пен тұқымдық картоп өндірісінде жаңа жұмыс орындарын құру, нәтижесінде салада жұмыс істейтіндердің жалақысының өсуі, озық технологияларды қолдану, сондай-ақ дағдылары бар жас ғалымдардың ядросын құру болып табылады
Картоп пен жеміс дақылдарының отандық сорттарын танымал ету арқылы елдің көшеттер мен тұқымдық картоптың импортына тәуелділігі төмендейді және халықтың жоғары сапалы материалға деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға ықпал етеді.
Экологиялық әсер. Жоғары сапалы сертификатталған отырғызуды өсіру мен жеміс дақылдары мен тұқымдық картоптың материалдары аккредиттелген питомник шаруашылықтары мен элиталық тұқым шаруашылықтарына мониторинг жүргізуге мүмкіндік береді, өсімдіктерді қорғау жүйесінің ресурс үнемдеуіне және экологияландырылуына ықпал етеді.
|
2021-2023 жылдарға арналған бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде «Жеміс, көкөніс, дәнді дақылдар, жемшөп, бұршақ дақылдары мен өсімдіктер карантинін қорғаудың интеграцияланған жүйелерін әзірлеу және жетілдіру» ғылыми-зерттеу жұмысына № 1 Техникалық тапсырма
1. Жалпы мәліметтер:
1.1. Ғылыми, ғылыми-техникалық бағдарламаға (бұдан әрі – бағдарлама) арналған мамандандырылған бағыттың атауы: Фитосанитариялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
2. Бағдарлама мақсаты мен міндеттері
2.1. Бағдарлама мақсаты: Қазақстан Республикасының АӨК-інде фитосанитариялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында карантиндік және аса қауіпті зиянды организмдерге қарсы күресте прогрессивті агротехнологияларды бейімдеу
2.1.1. Алға қойылған мақсатқа жету үшін мынадай міндеттер орындалуы тиіс:
2.1.1.1. Қазақстан Республикасының аумағында қауіпті, аса қауіпті карантиндік зиянды организмдердің таралуын болжау әдістемесін әзірлеу.
2.1.1.2. Әртараптандырылған және жеміс-көкөніс дақылдары егісіне фитосанитариялық мониторинг жүргізу.
2.1.1.3. Зиянды организмдердің зақымдануынан қорғау шараларының түрлі жүйелерінде ауыл шаруашылығы дақылдарын бағдарламалау әдістерін жетілдіру.
2.1.1.4. Өсіру аймағына байланысты жеміс-көкөніс дақылдарын зиянды организмдерден қорғаудың әртараптандырылған және экологияландырылған жүйелерін әзірлеу.
3. Стратегиялық және бағдарламалық құжаттардың қандай тармақтарын шешеді:
ҒЗТКЖ жүргізу АӨК дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының негізгі мақсаттары мен міндеттеріне бағдарлануға тиіс.
Қазақстан Республикасының Президенті Қ.Тоқаевтың 2019 жылғы 2 қыркүйектегі Жолдауы.
"Сындарлы қоғамдық диалог-Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі" 2030 жылға қарай суармалы жер көлемін 3 млн.гектарға дейін ұлғайту және ауыл шаруашылығы өнімдері көлемінің 4,5 есе өсуін қамтамасыз ету.
Мемлекет Басшысының 2018 жылғы 10 қаңтардағы «Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері» атты Қазақстан халқына Жолдауы.
Мемлекет Басшысының 2012 жылғы 14 желтоқсандағы «Стратегия» атты Қазақстан халқына Жолдауы.
«Қазақстан-2050»: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты.
2018-2022 жылдарға арналған «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 12 желтоқсандағы № 827 қаулысы.
4. Күтілетін нәтижелер
4.1. Тікелей нәтижелер:
4.1.1.1. Қазақстан Республикасының аумағында 4 шектеулі таралған карантиндік зиянды организмдердің (жеміс дақылдарының бактериялық күйігі, Оңтүстік америкалық қызанақ күйесі (ашық және жабық топырақта), картоптың алтын түстес жұмырқұрты, жатаған қызғылт укекіре), 7 аса қауіпті (гессен шыбыны, өрмекші кене, зиянды бақашық, астық қоңыздары, колорадо қоңызы, мақта көбелегі, септориоз) және 5 зиянды организмдердің (шыртылдақтар, қара қоңыздар, қырыққабат көбелегі) таралуын болжау әдістемесі (қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді) және моли, жүгері көбелегі және емен тау-кен үгіндісі).
4.1.1.2. Әртараптандырылған және жеміс-көкөніс дақылдары егісіне фитосанитариялық мониторинг жүргізілуі тиіс.
4.1.1.3. Зиянды организмдердің зақымдануынан қорғау шараларының әртүрлі жүйелерін қолдануға байланысты ауыл шаруашылығы дақылдарының (бидай мен арпа) өнімділігін бағдарламалау әдістері жетілдірілуі тиіс.
4.1.1.4. Өсіру аймағына байланысты әртараптандырылған және жеміс-көкөніс дақылдарын зиянды организмдерден қорғаудың экологиялық жүйесі әзірленуі тиіс.
Жүргізілген зерттеулердің нәтижелері бойынша Web of Science және Scopus-та индекстелетін басылымдарда 2 мақала, БҒССҚК ұсынған басылымдарда 2 мақала жарияланады. ҒЗТКЖ-ға 2 PhD докторанты және 3 магистрант тартылатын болады.
4.2. Соңғы нәтиже
Достарыңызбен бөлісу: |