Көрсеткiштердiң туындыларының оның негiзiнде табылу мүмкiн
Қала Атмосфералық ауаның жоғарғы ластану деңгейін анықтайтын заттар
жүктеу/скачать 8,98 Mb.
|
экологиялық мониторинг каз (2)
Ескерту: Ф - формальдегид, ӨЗ – өлшенген заттар, ВП рбенз(а)пирен, ЭВ - этилбензол, N02 - диоксид азота, CS2 - сероугглерод, NO - оксид азота, HCL – хлорислы сутегі, NНз - аммиак, HF – фторлы сутегі Приоритеті қалалар ластану деңгейіне қарай тізімі сараланбайды. Бұл тізімге сонымен бірге: Балак, Барнаул, Благовещенск-на-Амур, Братск, Владимир, Волжск, Зима, Комсомольск-на-Амур, Краснотурьинск, Қорган, Магадан, Нерюнгри, Новочеркасск, Первоуральск, Петропавловск-Камчатск, Радуж, Югра Рязань, Селенгинск, Улан-Удэ, Уссурийск, Чебоксар, Чита, Шелех, Южно-Сахалинск. Мониторингтік бақылау нәтижесінде су нысандарының ластану деңгейін көрсетті. Жыл сайын судың беткі қабатына 50 кмЗ аса ағынды су тасталынады. 2003 жылы сунысандарының беткі қабатына 52 кмЗ ағынды су түскен (2002 ж. - 56 кмЗ, олардың ішінде 36 % ластанған күйде, 59 % - нормативті таза және тек 4 % - нормативті тазаланған ағынды сулар тасталынады). Ағынды сулармен ластану көлемі, мемлекетің су нысандарынан өндіріс және өнеркәсіп нысандарында түсетін сулар келесідей жолмен бөлінеді:тұрғын-үй коммуналдық шаруашылық (62 %); әртүрлі өнеркәсіп салаларында (31 %); ауыл шаруашылығында (6 %). Соңғы жылдары су нысандарына ластаушы заттардың төгілуі азайғандығы белгілі. 2000 жылға дейін өнеркәсіптердің жабылуымен, кейін – бірнеше (Ростов, Томск, Туль, Мурман, Астрахан) облыстарында су қорғау шаралары себебінен азайды. 2003 жылы ластанған су төгілу темпі максималді мәні - 5 %. ________________________ 6 (АЛИ) – АТМОСФЕРАНЫҢ ЛАСТАУШЫ ИНДЕКСІ – атмосфераның ластау деңгейінің кешенді көрсеткіші, сәйкес келетін ластаушы заттардың қауіпті класын есепке ала отырып ШРК бірлігіндегі орташа концентрация жиынтығы ретінде әдістемеге (РД 52.04 186-89) сәйкес есептелген Ресей Федерациясының территориясындағы жер үсті сулардың құрамында мұнай өнімдерінің, фенолдың, оңай қышқылданатын органикалық қосылыстардың, ауыр метал қосылыстарының, азоттың, сонымен қатар спецификалық ластаушы заттар - лигнин, ксантоген, формальдегид және т.б нормативтік көрсеткіштен жоғары екенін сапа анализі көрсетті. Топырақтың ластануы қара және түсті металургия, машина құрау метал өңдеу, химиялық, мұнай-химиялық өнеркәсібі, құрылыс материалдар өндірісі орналасқан территорияларда анықталған. Мысалы, 20 жылдан аса уақытта Примор қаласының жанындағы ауыз су зоналарының мониторингісі топырақтағы қорғасын автомобил жолдары орналасқан 200-500 м жерлерде 1,5-2 есе жоғары екенін көрсеткен. 1999-2003 жылдар аралығында өндіріс орталығы орналасқан топырақта ауыр металдар, мұнай өнімдері, фтор, сулфат және нитрат мөлшері артқан. Қорашаған ортаны меттал қосылыстарымен ластаушы көздері қара және түсті металургия өндірісі, фтор – алюмин зауыты, фосфор тыңайтқыштары мен тағы басқа заттарды өндіру өндірісі. 1999-2003 жылдар аралығында топырақта су еріткіш фтор қосылыстарының мөлшері Зима, Иркутск, Краснотурьинск, Каменск-Уральский, Михайловск, Новокузнецк, Первоуральск, Свирск, Черемхово, Шелехов қалаларында ШРК жоғарлауы тіркелген.Топырақтың мұнай өнімдерімен фондықтан 10-100 есе және оданда жоғары мөлшерде ластануы мұнайды өңдеу мен бөлу, оны өндіру, тасымалдау аудандарында байқалған. Барлық тексерілген өндіріс аудандан орталықтары мұнай өнімдерімен ластанған. Самара облысындағы Сызранск ауданы, Сормовск ауданында Нижний Новгород, Дзержинск қалаларының топырағы мұнай өнімдерімен ластанған. Ауыл шаруашылық жерлерінің 3,3-3,5 аумағындағы топырақтың пестицит көлемді қалдықтарымен ластанған. Төменде Мәскеу және Мәскеу облысының, Ростов және Ростов облысының экологиялық жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер берілген. жүктеу/скачать 8,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|