Күрделі эфирлер

Күрделі эфирлер

Орындаған: Молдағазы Н.

Күрделі эфирлер

• Күрделі эфирлері- қышқыл мен спирт молекулаларының өзара әрекеттесіп, дегидратациялануынан түзілген күрделі заттарды айтады. Ал реакцияны эфирлендіру деп атайды. Қышқыл ретінді органикалық немесе бейорганикалық оттекті қышқылдарды қолдануға болады.

Күрделі эфирлердің номеклатурасы

• Тарихи номеклатурасы бойынша күрделі эфирлердің атауларына сәйкес спирт пен қышқыл атауларына эфир сөзі қосылады. Мысалы: сірке қышқылының этил эфирі.

Жүйелі (халықаралық) номеклатура бойынша атау спирт радикалының атауынан және карбон қышқылының жүйелі номеклатурасы бойынша атауына – оат дегенжалғау қосылады. Мысалы: этилэтаноат.
H - COOC2H5 - құмырсқа қышқылының этил эфирі (этилформиат немесе метилметаноат)
CH3 - COOC2H5 сірке қышқылының этил эфирі (этилацетат немесе этилэтаноат)

Күрделі эфирлердің алынуы:

• 1.Ең маңызды әдістердің бірі- Этерификация әдісі

2.Карбон қышқылдарының хлорангидтерін спиртермен немесе фенолдармен ацилдеу.

Күрделі эфирлердің физикалық қасиеттері

• Қарапайым карбон қышқылдарының күрделі эфирлері түссіз сұйықтықтар, суда ерімейді. Күрделі эфирлердің көбінің иістері жағымды. Күрделі эфирлердің қайнау температуралары төмен болады.

Эфирлер	Иісі
Этилформиат	Ромның
Бутилформиат	Шиенің
Амилформиат	Шиенің
Изоамилформиат	Өріктің
Этилацетат	Сергітетін
Изоамилацетат	Алмұрттың
Этилбутират	Өріктің

Карбон қышқылдарының химиялық қасиеттері

• 1.Гидролиз (сабындану) реакциясы

Эфирлер бастапқы алкоголь мен қышқылға гидролизденеді (сабындалған).

2. Гидрлеу (тотықсыздану) реакциясы
Эфирлердің сутегімен тотықсыздануы екі спирттің түзілуіне әкеледі:
3. Амид түзілу реакциясы
Аммиак әсерінен эфирлер қышқыл амидтер мен спирттерге айналады:
4. Жану реакциясы
Эфирлердің жануы көмірқышқыл газы мен судың пайда болуымен жүреді:

Қолданылуы

жүктеу/скачать 4,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: