Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 31 мин (35%)

•Бактериялардың генетикалық рекомбинациясының трансформация, трандукция тәжрибиелерiн зерттеу.

11. Жаңа тақырыпты бекіту 9 мин (10%)

Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б)

1. 
   Транспонирлеушi генетикалық элементтер, олардың класстары: элементтер, транспозондар және эписомалар.
   
2. 
   Бактериялардың хромосомдар кестесi, геномдардың ұйымдасуын зерттеу.
   
3. 
   Плазмидтердің таралуы, олардың бактерия клеткаларының арасында тасымалдаушының генетикалық механизмдерi.
   

Инфекция туралы ілім. Инфекцияның таралу жолдары.Иммунды алдын алу және емдеу шаралары. Аллергиялық зерттеу әдістері

Оқыту:

1. 
   Жануарларды иммунизациялау және экспериментальды залалдай бiлу.
   
2. 
   Жануарлар мәйiтiнің бактериологиялық зерттеуiн жүргiзу.
   
3. 
   Бактериялардың вируленттiлiгiн және патогендiлiк факторын зерттеу.
   
4. 
   Биобайқаудағы бактерия токсиндерiнің активтiлiгiн анықтау.
   

1.Медициналық микробиология: оқулық Б.А. Рамазанова(ж.б.).-Алматы: «Print-S», 2010..

2.Шоқанов Н. Микробиология: оқулық /Н.Шоқанов.-Алматы, 1997

3.Алекшукина А.В. Медицинская микробиология: учеб.пособие.-Ростов н/Д,2003. Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб.-2-е изд., доп.и перераб.-М., 2001.

4.Борисов Л.Б. Руководства к лабораторным занятиям по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии: учеб. пособие.-М., 1993

5.Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб.-4-е изд., доп. и перераб.-М.,2005

6.Коротяев А.И. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология: учеб.-3-е изд., испр. и доп.-СПб.,2000

7.Коротяев А.И. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология: учеб.-2-е изд., испр.-СПб., 2000

8.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб./ред. А.А. Воробьев. 2-е изд., испр. И доп.-М., 2006.

9.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб./Под ред. Л.Б. Борисов.-М., 1995

1.Микробиология саласына еңбегі сіңген ғалымдар: қысқаша анықтама.-Астана,2000

2.Микробиологияда қолданылатын орыс-латын-қазақ тіліндегі медициналық терминдер: словарь.-Қарағанды,1992.

3.Рыс-ұлы М.Микробиология: оқулық.-Алматы,1998

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  

1. 
   ‘’Инфекция’’, ‘’инфекциялық процесс’’, ''Инфекциялық аурулар’’ аурулар терминдерге анықтама беріңiз.
   
2. 
   Полидетерминантты сипаттама-микроорганизмдер патогендiлiгi ретiнде.
   
3. 
   Вируленттiлiк патогендiлiк өлшемi. өлшем бiрлiгi.
   
4. 
   Бактериялардың вируленттiлiк факторын атаңыз және сипаттама беріңiз. /адгезия, колонизация, пенетратция, инвазия/.
   
5. 
   Микроорганизмдер агрессияның факторлары, олардың сипаттамасы.
   
6. 
   Экзотоксиндер химиялық табиғаты, негiзгi қасиеттерi.
   
7. 
   Анатоксиндердi алу әдiстерi, олардың практикалық маңызы, қолданылуы.
   
8. 
   Эндотоксиндер химиялық табиғаты, негiзгi қасиеттерi.
   
9. 
   Қоздырғышқа байланысты инфекциялар формалары, макроорганизмдегi таралуы, олардың сипаттамасы.
   
10. 
    Жергiлiктi және жалпы бактериемия, септицемия, сепсис, септикопиемия инфекция. Түрлерiне анықтама беріңiз.
    
11. 
    Қоздырғыш санына байланысты инфекциялар формасы /моноинфекция, полимикробты, аралас және микст-инфекция/.
    
12. 
    Инфекциялар формаларына сипаттама беріңiз /жедел, созылмалы, латенттi, манифесттi/.
    
13. 
    Симптомсыз формалы инфекциялардың бактериотасымалдаушылықты ерекшелiгi.
    
14. 
    Вирустардың инфекциялық қасиеттiн сипаттап атаңыз.
    
15. 
    Инфекциялық аурулар периодтарын сипаттап атаңыз.
    
16. 
    Лабораториялық жануарларды экспериментальды залалдануының мақсаты мен әдiстерi.
    
17. 
    Лабораториялық жануарларды экспериметальды жолмен жарақаттау әдiстерi, тәсiлдерi, мақсаты.
    
18. 
    Иммунитет. Иммунитет түрлерiне анықтама беріңiз.
    
19. 
    Макроорганизмнің спецификалық емес қорғаныс механизмi және факторлары.
    
20. 
    Макроорганизмнің қорғаныс механизмiн атап шығыңыз, механикалық, физико-химиялық, иммуно-биологиялық.
    
21. 
    “Фагоцитоз” ұғымына анықтама беріңiз.
    
22. 
    Қандай клеткалар макрофагқа және микрофагқа жатады.
    
23. 
    Фагоцитоздың негiзгi стадияларын атап шығыңыз, мiнездеме беріңiз.
    
24. 
    Аяқталған және аяқталмаған фагоцитоздың айырмашылықтарын атаңыз, мiнездеме беріңiз.
    
25. 
    Фагоцитарлық көрсеткiштер қалай аяқталады? Опсонин және опсонизация реакциясы дегенiмiз не?
    
26. 
    Талғампаз емес иммунитеттің гуморальдық факторларын атаңыз.
    
27. 
    Лизоцим дегенiмiз не? Антибактериальды әсердің механизмi қандай?
    
28. 
    Адамның иммундық жүйесi немен ерекшеленедi?
    
29. 
    Интерферон, вирусқа қарсы, iсiкке қарсы әсер қорғаныс иммунитетi, оның маңызы.
    

• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті. Сабақты өткен сабақпен, күнделікті өмірмен байланыстырып көптеген ойындар арқылы өткізу.
  

• 
  оқушылардың білімін жан – жақты тексеру.
  

• 
  сұрақтарды дұрыс және мазмұнды құрастыруға мән беру.
  

• 
  Тақырыпты жоспармен таныстыру.
  
• 
  Түсіндірілетін материалдық негізділігімен жеткізілуінің ғылымилығы.
  
• 
  Жаңа сабақты сапалы игеу үшін жаңа оқу әдістерін қолдану.
  

1. 
   Экспериментальды залалданған ақ тышқан мәйiтiне биологиялық зерттеу жүргiзу. Жануар органдарынан боялған жұқпаны микроскопирлеу. Капсуласын, организмдердегi және қандардағы қоздырғыштағыларды анықтау. Жануар өлiмiне себепшi болған инфекция формасын анықтау.
   
2. 
   Стафилококктардың патогендiлiк факторларын /гемолизин, плазмокоагулаза, гиалуронидаза/ анықтауға бағытталған, қойылған тәжiрибиенің нәтижесiн бағалап протоколға енгiзу.
   
3. 
   Бактериальды экзотоксиннің 10 стрептолизин /гемолитикалық активтiлiгiн титрлеуiнің нәтижесiн бағалап протоколға енгiзу.
   

1. 
   Iшек таяқшасымен залалданған ақ тышқанның iшiн ашқанда: тамырлар “суретi” көріңдi, бауыр, жүрек, бүйрек үстi бездерi, өкпеде қан таласуы “перитонит”, бауыр абсцесi көрiндi. Бауыр, қарабауыр, қаннан алынған жұқпада iшек таяқшасы табылған. Экспериментальды жануарлардағы инфекциялар формасын түсiндiрiңiз.
   
2. 
   Пiшiн алтынды стафилококпен залалданған ақ тышқанның iшкi органдарын ашып еккенде көптеген стафилококпен залалданған iшкi органдары айқындалды /абцесстер/. Iшкi органдардың iрiндi процесстерi стафилококтардың қандай қаиетiне байланысты?
   
3. 
   Зерттеушi стафилококк дақылын қанды агарда гемолиз зонасын берген, тұзды сарыуыз агарындағы кемпiрқосақтағы зонасы плазманы коагуляция жасалған. Стафилококк дақылының осы қасиетiн түсiндiріңiз.
   

Жеке микробиология. Іріңді қабыну ауруларының қоздырғыштары

1. 
   Микробиологиялық зерттеуге арналған материалды дұрыс таңдап алу және тасымалдау.
   
2. 
   Зерттеу тәсiлдерi мен бағытын таңдау.
   
3. 
   Микробиологиялық диагностикалау тәсiлдерi, олардың маңызы мен орындалу мерзiмi, артықшылығы мен кемшiлiгiне байланысты қолдана бiлу.
   
4. 
   Құжаттарды дайындау ережесi.
   
5. 
   Лабораториялық зерттеулердiң қорытындысын анализдеу.
   
6. 
   Iрiң және қанды кокк флорасына егу.
   
7. 
   Стафилококк және стрептококкты аурулардың микробиологиялық диагностикалық схемасын қолдана бiлу.
   
8. 
   Диагностикалық, профилактикалық және емдiк препараттарды қолдана бiлу.
   

1.Медициналық микробиология: оқулық Б.А. Рамазанова(ж.б.).-Алматы: «Print-S», 2010..

2.Шоқанов Н. Микробиология: оқулық /Н.Шоқанов.-Алматы, 1997

3.Алекшукина А.В. Медицинская микробиология: учеб.пособие.-Ростов н/Д,2003. Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб.-2-е изд., доп.и перераб.-М., 2001.

4.Борисов Л.Б. Руководства к лабораторным занятиям по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии: учеб. пособие.-М., 1993

5.Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб.-4-е изд., доп. и перераб.-М.,2005

6.Коротяев А.И. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология: учеб.-3-е изд., испр. и доп.-СПб.,2000

7.Коротяев А.И. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология: учеб.-2-е изд., испр.-СПб., 2000

8.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб./ред. А.А. Воробьев. 2-е изд., испр. И доп.-М., 2006.

9.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб./Под ред. Л.Б. Борисов.-М., 1995

1.микробиология саласына еңбегі сіңген ғалымдар: қысқаша анықтама.-Астана,2000

2.Микробиологияда қолданылатын орыс-латын-қазақ тіліндегі медициналық терминдер: словарь.-Қарағанды,1992.

3.Рыс-ұлы М.Микробиология: оқулық.-Алматы,1998

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  

1. 
   Зерттеуге арналған материалды алу тәртiбi және тасымалдау.
   
2. 
   Материалды лабораторияға зерттеуге жiберу үшiн арналған документтердi толтыру ережесi.
   
3. 
   Клинико-диагностикалық, микробиологиялық зерттеу тәсiлдерi.
   
4. 
   Лабораториялық диагностика тәсiлдерiнiң өзiндiк артықшылығы мен кемшiлiктерi, беретiн нәтижелерiнiң дұрыстығы, орындау мерзiмдерi және орындау реттерi.
   
5. 
   Клинико-диагностикалық, микробиологиялық зерттеу нәтижелерiн бағалау.
   
6. 
   Стафилококтың морфологиясы, дақылдық қасиеттерi.
   
7. 
   Стафилококтардың биохимиялық активтiлiгi және антигендiк қасиеттерi.
   
8. 
   Стафилококтардың патогендiк факторлары.
   
9. 
   Стафилококты инфекциялардың резистенттiлiгi, эпидемиологиясы және иммунитетi.
   
10. 
    Стафилококты инфекцияның лабораториялық диагностикасы.
    
11. 
    Стафилококты инфекцияның емдеуi мен профилактикасы.
    
12. 
    Стрептококтардың морфологиялық және дақылдық қасиеттерi.
    
13. 
    Стрептококтардың биохимиялық активтiлiгi және антигендiк қасиеттерi.
    
14. 
    Стрептококтардың патогендiк факторлары.
    
15. 
    Стрептококты инфекцияның резистенттiлiгi, эпидемиологиясы және иммунитетi.
    
16. 
    Скарлатинозды стрептококтардың биологиялық қасиеттерi.
    
17. 
    Пневмококтардың биологиялық қасиеттерi.
    
18. 
    Энтерококтардың биологиялық қасиеттерi.
    
19. 
    Стрептококты инфекцияның лабораториялық диагностикасы.
    
20. 
    Сепсистi микробиологиялық зерттеу.
    
21. 
    Стрептококты инфекцияны емдеу және алдын алу.
    

• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті. Сабақты өткен сабақпен, күнделікті өмірмен байланыстырып көптеген ойындар арқылы өткізу.
  

• 
  оқушылардың білімін жан – жақты тексеру.
  

• 
  сұрақтарды дұрыс және мазмұнды құрастыруға мән беру.
  

• 
  Тақырыпты жоспармен таныстыру.
  
• 
  Түсіндірілетін материалдық негізділігімен жеткізілуінің ғылымилығы.
  
• 
  Жаңа сабақты сапалы игеу үшін жаңа оқу әдістерін қолдану.
  

-мұрын жұтқыншақтан алып, жасалынған жұғындыны микроскоппен көрiп суретiн салу.

-уретрадан, жатыр мойнынан, тiк iшектен дайын жұғындыны микроскопирлеп, қорытынды жасайды.

-менингиттi диагностикалау үшiн бактериологиялық және серологиялық зерттеулерден алынған нәтижелердi салыстырып отырып, қорытынды жасап, хаттама толтыру.

11. Жаңа тақырыпты бекіту 9 мин (10%)

Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б)

1. 
   Урологке Н деген 22 жасар науқас келдi. Ол зәр шығарғанда ауырсынатын, жыныс жолдарынан iрiңдi бөлiну бар екендiгiн айтып шағымданды. Ауырғанына он күндей болды. Соңғы аптада пенициллин қабылдаған.Қандай ауруға күдiктенуге болады? Қандай зерттеу әдiсiн ұсынасыз? Қандай жағдайда бактериоскопия арқылы дұрыс нақтылай жауап беруi мүмкiн? Зерттеу үшiн қандай материал алынуы керек? Материалды лабораторияға тез арада жеткiзудiң қажеттiлiгi неде? Нелiктен соңғы жылдары көбiнесе бактериологиялық зерттеудi қолданып жүр? Контактi де болғандарға қандай алдын алу шараларын жүргiзу қажет?
   

2. 
   Ауруханаға мынадай клиникалық симптомдармен науқас түстi. Т-39°С, қатты басы ауырады, қимылында тынышсыздық байқалады. Аурудан бiрiншi күнiнен бiрнеше қайтара құсқан. Жалпы гиперестезия (жарыққа, қатты дауысқа) байқалады. Аурудың 2-шi күнiнде желке бұлшық етiнiң тартылуы болады. Мынадай жанама диагноз қойылады. Менингококты менингит. Зерттеу материалы ретiнде ликвор, мұрын мен ауыздан сiлекей, қан алынды. Жұлын сұйықтығынан жұғынды жасап, микроскоппен қарағанда лейкоциттердiң iшiнде орналасқан диплококктарды көремiз. Материалды алған соң тез арада, этиотропты терапиядан бұрын еккен.
   

Бактериалық ішек инфекция қоздырғыштары-эшерихиоз, іш сүзегі, паратиф А, Б, дизентерия, сальмонеллез, тырысқақ.

1. 
   Зерттелiнетiн материалды дұрыс ала бiлу.
   
2. 
   Нәжiстi дифдиагностикалық ортаға егу.
   
3. 
   Iшек инфекцияларының микробиологиялық диагностикасының схемасын қолдана бiлу.
   
4. 
   Iшек инфекцияларының бактериологиялық және серологиялық диагностикасын жүргiзе бiлу.
   

1.Медициналық микробиология: оқулық Б.А. Рамазанова(ж.б.).-Алматы: «Print-S», 2010..

2.Шоқанов Н. Микробиология: оқулық /Н.Шоқанов.-Алматы, 1997

3.Алекшукина А.В. Медицинская микробиология: учеб.пособие.-Ростов н/Д,2003. Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб.-2-е изд., доп.и перераб.-М., 2001.

4.Борисов Л.Б. Руководства к лабораторным занятиям по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии: учеб. пособие.-М., 1993

5.Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб.-4-е изд., доп. и перераб.-М.,2005

6.Коротяев А.И. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология: учеб.-3-е изд., испр. и доп.-СПб.,2000

7.Коротяев А.И. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология: учеб.-2-е изд., испр.-СПб., 2000

8.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб./ред. А.А. Воробьев. 2-е изд., испр. И доп.-М., 2006.

9.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология: учеб./Под ред. Л.Б. Борисов.-М., 1995

1.Микробиология саласына еңбегі сіңген ғалымдар: қысқаша анықтама.-Астана,2000

2.Микробиологияда қолданылатын орыс-латын-қазақ тіліндегі медициналық терминдер: словарь.-Қарағанды,1992.

3.Рыс-ұлы М.Микробиология: оқулық.-Алматы,1998

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  

1. 
   Энтеробактериоз туыстығының жалпы сипаттамасы.
   
2. 
   Iшек таяқшасының морфологиялық және дақылдық қасиеттерi.
   
3. 
   Iшек таяқшасының биохимиялық қасиеттерi және антигендiк құрылымы.
   
4. 
   Ішек таяқшасының патогендiк факторлары.
   
5. 
   Эшерихиоздың иммунитетiнiң ерекшелiктерi.
   
6. 
   Колиэнтериттердiң және дизентерияға ұқсас эшерихиоз ауруларының микробиологиялық диагностикасы.
   
7. 
   Эшерихиоздың емдеуi мен профилактикасы.
   
8. 
   Шигеллалардың морфологиясы мен дақылдық қасиеттерi.
   
9. 
   Шигеллалардың биохимиялық қасиетi мен антигендiк құрылымы.
   
10. 
    Дизентерияның резистенттiлiгi мен эпидемиологиясы.
    
11. 
    Шигеллалардың патогендiлiк факторлары, инфекциядан кейiнгi иммунитетi және патогенезi мен клиникасы.
    
12. 
    Дизентерияның микробиологиялық диагностикасы, емдеуi мен профилактикасы.
    

• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті. Сабақты өткен сабақпен, күнделікті өмірмен байланыстырып көптеген ойындар арқылы өткізу.
  

• 
  оқушылардың білімін жан – жақты тексеру.
  

• 
  сұрақтарды дұрыс және мазмұнды құрастыруға мән беру.
  

• 
  Тақырыпты жоспармен таныстыру.
  
• 
  Түсіндірілетін материалдық негізділігімен жеткізілуінің ғылымилығы.
  
• 
  Жаңа сабақты сапалы игеу үшін жаңа оқу әдістерін қолдану.
  

А) Плоскирев және Эндо ортасында өскен колонияны суреттеу.

Б) Плоскирев ортасында өскен түссiз колонияны Рессель ортасына қайта егемiз.

В) Эндоортасында өскен колонияны серологиялық идентификациялау мақсатында диагностикалық сарысумен шынында реакция агглютинация жасаймыз қорытындылаймыз.

11. Жаңа тақырыпты бекіту 9 мин (10%)

Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б)

1. 
   Балмұздақ жегеннің нәтижесінде ішек инфекциясы пайда болады. Клиникалық бағыты кең диапозонды формалармен сипатталған. Балмұздақты және материалды лабораториялық зерттеу нәтижесінде Грам теріс капсула түзбейтін жылжымалы таяқшалар бөлінген. Дақылдау температурасы 20-26⁰С.
   
2. 
   Бөлiнген таза дақыл тырысқақ вибрионына күдiк туғызып, колониялары түссiз, пептон суында жасуша түзедi. Дақыл “0”тырысқақ сарысуымен агглютинденедi. Тырысқақ вибриондарының - тәжiрибиелiк жолмен тұжырымдау үшiн, тағы да қандай қосымша әдiстер жасау керек.
   

Шартты патогенді энтеробактерияларға жалпы сипаттама. Ауа-тамшылы және анаэробты инфекцияларының қоздырғыштары

1.Ауа-тамшылылы және анаэробты инфекция қоздырғыштарының микробиологиялық диагностикалау схемасы және экспресс диагностикасы.

2.Ауа-тамшылылы және анаэробты инфекция қоздырғыштарында қолданатын диагностикалық, профилактикалық және емдеу препараттары.
тәрбиелік:білімділікке, тазалыққа,еңбексүйгіштіккетәрбиелеу.

дамыту:жаңа қосымша иновациялық ақпараттармен хабардар етіп түрлі оқу әдістерін қолдану.