а-транзит ( )
б-әкетім( )
в-әкетім( )
г-жергілікті жұмыс( )
1.3-сурет.Қатынас түрлерінің тиеулі вагон ағындарының диаграммасы
1.2-кестеде алынған қатынас түрлері бойынша тасымалдау көлемі:
Транзит, немесе басқа бөлімшелерге өткізу үшін қабылданған жүк вагондары,
=2535 вагон;
Әкелім, немесе басқа бөлімшелерден түсіруге келген вагондар,
=780 вагон;
Әкетім, немесе басқа бөлімшелерге тиелген вагондар,
=786 вагон;
Жергілікті қатынас (бөлімше шегіндегі) өзіне тиелген вагондар,
=603 вагон.
Сонымен қатар 1.2-кесте мәні арқылы бос вагондардың балансын жасап, оларды реттейді. Стансаның көлденең қатар арқылы тиеу мөлшерін, тік бағана арқылы - түсіру мөлшерін анықтайды. Олардың айырымы арқылы бос вагондардың «артығын» немесе «жетіспейтіндігін» анықтайды. Кестеде таратылған бос вагондар бөлшектің бөлімінде көрсетілген. 1.2-кесте балансы арқылы 1.4-суретте бос вагон ағындарының бағыты көрсетілген.
Жол бөлімшесінің жұмыс көлемі:
= + + + ,
=603+786+780+2535=4704,
Өйткені
= + , ал ,
=603+786=1389, ал =
Сондықтан
+ = (603+786)+(2535+780) = 4704 вагон,
Мұнда - бөлімшенің тиеу көлемі; - басқа бөлімшелерден қабылданған тиеулі вагондар.
1.5-сурет. Жол бөлімшесінің (полигонның) жұмыс көлемі
Екінші жағынан,
= + , ал ,
=603+780=1383, ал =
Мұнда - бөлімшенің түсіру көлемі; - басқа бөлімшелерге тиеулі вагондарды өткізу көлемі.
Олай болса
= =(603+780)+(2535+786)= 4704вагон.
Бөлімшенің жұмыс көлемі 1.5-суретте көрсетілген.
1.2 Жүк пойызының құрамын есептеу
Жүк пойызының құрамын төмендегі формуламен аныктайды
(1.1)
мұнда - құрам массасы, т; - бір физикалық вагонның орташа массасы, брутто, т.
Бос құрамның вагон санын төмендегі формуламен анықтайды
(1.2)
мұнда – станса жолдарының пайдалы ұзындығы, м; - локомотив ұзындығы, м (2ТЭ10 болса, = 34м); бір физикалық вагонның орташа ұзындығы, м (тапсырмадан қара); 10 - пойыздың нақты тоқтай алмауына қажетті ұзындық, м.
Станса жолдарының пайдалы ұзындығын толық пайдалануға сәйкес жүк пойызы құрамының массасын төмендегіше анықтайды
(1.3)
Онда
17=5170 m
Құрамның есепті салмағы 50 т дейін дөңгелектенеді. Олай болса, ауыр салмақты пойыз құрамының массасы = 5170 т, станса жолдарының пайдалы ұзындығына сыйуы тиіс.
Бұл станса жолдарының пайдалы ұзындығына сәйкес есептелген жоғары құрам массасы ауыр салмақты пойыздарды құрастыру үшін пайдалануға мүмкіндік береді.
Сонымен, (1.1 және 1.2) формулаға сандық мәнін қойып, жүк, ауыр салмақты жүк ( ) және бос пойыздар құрамындағы вагондар санын анықтаймыз:
2 ПОЛИГОН ТЕЛІМДЕРІНДЕ ЖЕРГІЛІКТІ ЖҰМЫСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
2.1 Жергілікті жұмыс және оның көлемін анықтау.
Телімдер мен бағыттағы жергілікті жұмыстарды ұйымдастыру дегеніміз-аралық стансаларда вагондармен жүйелі тиеу-түсіру операциялардың жүргізуді айтады. Жергілікті жұмыстың ең негізгі элементтеріне жергілікті жүктерді тиеу-түсіру,оларды жеткізу және тарату,бос вагондарды реттеу және басқалар жатады.Жергілікті жұмыс жалпы тасымалдау көлемінің негізгі бөлігін құрайды.
Жұмыс жасау және есептеу сипатына қарай жергілікті вагондар былайша жіктеледі:
-көрші жол бөлімшесіне және осы жол қарамағындағы басқа жол бөлімшесіне түсіруге жіберілетін;
-жол бөлімшесіне тарату және осында түсірілетін.
Жергілікті вагондармен жұмыс істеу реттілігіне: жергілікті жүктерді өткізу және тарату; стансадағы вагондарды түсіретін орындарына беру және қажетті жағдайда босаған вагондарды тазарту жатады.
2.2 Аралық стансаларда вагондарды тиеу және түсіру мөлшерін анықтау
Телімнің жергілікті жұмыс көлемі тасымалдау жоспарына,әр стансаға қажетті вагондарды тиеу-түсіруге жеткізу және түсірілетін бос вагондарды реттеп жөнелту жұмыстарымен анықталады.
Жергілікті жұмыс көлемін белгілеу мақсатымен телімінің барлық стансаларыңдағы тиелген және бос вагон ағындарын және түрлеріне қарай бос вагондардың артығын немесе жетіспегендігін анықтау қажет.
Аралық стансалардағы тиеу,түсіру және бос вагондардың балансын аралық стансалардың ағыту және тіркеу жұмыстарын және әр бағыттағы вагон ағындарының жалпы көлемін көрсетеді (3.1-кесте).Бұл вагон ағындарын 3.2-кесте жасау арқылы анықтау ыңғайлы болып табылады.
Курстық жобалауда дара жолды N-Д теліміндегі құрама пойыздардың жұмыс қаралады (тапсырманы қара).
Берілген телімге (тапсырманың 15-тармағы) 1.1-кесте бойынша тақ және жұп бағыттағы тиелген вагондардың жалпы саны мен тақ және жұп бағыттан түсірілуге келген вагондардың саны анықталады.Осыдан кейін жергілікті вагондарды N-Д телімінің аралық стансаларына тарату үшін 3.1-кестенің (тапсырманы қара) мәліметтері пайдаланылып 3.2-кесте жасалады.Осы 3.2-кесте мәліметтері негізінде N-Д телімінің жергілікті вагон ағындарының диаграммасы жасалады.
2.1-кесте. N-Д телімінде аралық стансаларда тиелетін және түсірілетін вагондарды бөліп тарату (бастапқы мәліметтер).
Аралық стансалар
|
Тиеу , %
|
Түсіру , %
|
Тақ бағытқа
|
Жұп бағытқа
|
Тақ пойызбен
|
Жұп пойызбен
|
а
|
15 10
|
20 14
|
35 24
|
25 17
|
б
|
20 14
|
30 20
|
15 10
|
25 17
|
в
|
35 24
|
15 10
|
30 20
|
25 17
|
г
|
30 20
|
35 24
|
20 14
|
25 17
|
Барлығы
|
100 68
|
100 68
|
100 68
|
100 68
|
2.2-кесте. N-Д телімінде вагон ағындарын бөліп тарату
-дан/-ға
|
N
|
Д
|
е
|
ж
|
з
|
Д
|
жиынтығы
|
N
|
X
|
21
|
9
|
18
|
12
|
X
|
60
|
д
|
12
|
X
|
|
|
|
9
|
21
|
е
|
18
|
|
X
|
|
|
12
|
30
|
ж
|
9
|
|
|
X
|
|
21
|
30
|
з
|
21
|
|
|
|
X
|
18
|
39
|
Д
|
X
|
15
|
15
|
15
|
15
|
X
|
60
|
Жиынтығы
|
60
|
36
|
24
|
33
|
27
|
60
|
240
|
2.1-сурет. N-Д теліміндегі жергілікті вагон ағындардының диаграммасы
2.3 Құрама пойыздардың санын анықтау
Телімнің әр аралығындағы вагон ағындары өзгеріп тұратындықтан құрама пойыздардың саны да осы пойыздардың телімдегі салмақ нормасы мен ұзындығына байланысты жеке-жеке белгіленеді.Әр аралықтағы құрама пойыздың вагон саны жергілікті вагон ағындарына қарай анықталады.Бағыттағы құрама пойыздың санын диаграмма (3.1-сурет) арқылы әр аралық үшін жеке анықтайды.
Әр бағыттағы пойыз саны:
локомотивтің тартым күшіне байланысты
(3.1)
станса жолдарының ұзындығына байланысты
(3.2)
мұнда - әр аралықтағы тиеулі және бос вагондар саны; - тиеулі вагонның орташа брутто салмағы, т; -бос вагонның тара салмағы, т; - локомотивтің тартым күшіне байланысты пойыздың брутто салмағы, т; - станса жолдарының пайдалы ұзындығы, м; - пойыз локомотивінің есепті ұзындығы, м; 10-10м пойыздың дұрыс тоқмауына байланысты қажетті ұзындық.
2.4 Құрама пойыздың жұмысын ұйымдастыру
Аралық стансаларға қызмет жасайтын құрама пойыздар осы телімді шектейтін сұрыптау немесе телімдік стансаларда құрастырылады. Құрама пойыздың вагондары телімдегі аралық стансалардың географиялык орнала- суына байланысты топталып құрастырылады. Құрама пойыздар белгіленген график бойынша жүк операциялары осы пойыздар келгенге дейін аяқ- талатындай уақытта айналып отырады. Аралық стансада жүк жұмыстары анағұрлым және тұрақты болатын жағдайда оларға қызмет жасау үшін пойыздар жүріс графигінде осы аралық станса мен телімдік немесе сұрыптау сгансасының арасында айналып отыратын “жақынаралық” пойыз белгіленеді.
Аралық стансада құрама пойызбен келесі операциялар жасалады: пойызды қабылдау, топталған вагондарды ағытып жүк тиеу-түсіру орындарына беру, бойынша вагондарды пойызға тіркеу, жүк құжаттарын алмастыру, тежеу-іштерді сынау және пойызды жөнелту. Пойыздың кұрамында құрама-таратқыш вагон болса, вагонды пойыздан ағытпай майда және телімдерді түсіріп-тиеу жұмыстары орындалады.
Аралық стансаларда кұрама пойыздың тақ және жұп бағьгтта жұмыс жасау уакыты 30-40 мин шамасында алынады (тапсырма бойынша).
Вагондардың аралық стансаларда тұру уакытты қарсы бағыттас құрама пойыздардын өзара орналасуына байланысты,ал бір бағыттағы құрама пойыздың саны екі немесе одан көп жағдайда осы пойыздардың аралық интервалына байланысты болады.
Құрама пойыздар бір пар болса, олардың озара орналасуы графикте негізді екі түрлі сызбада орналасуы мүмкін. Бірінші сызбада әрбір аралык стансаға тақ пойыздың келуі мен жұп пойыздың кету интервалы осы стансаларға жұп пойыздың келуі мен тақ пойыздың кету интервалынан аз болуымен сипатталады. Екінші сызбада жұп пен тақ интервалының,тақ пен жұп интервалынан аз болуымен сипатталады.
Мысалда құрама пойыздардың графикке салынған екі нұсқасы көрсетілген. График нұсқа бойынша компьютерлік сызықтар торына 0-ден бастап салынады (2.2-сурет). Графикте құрама пойыздың әр стансаға келуі мен кетуі, ағьггылған (-) және тіркелген (+) вагон саны көрсетілген.
Берілген телімде әрбір нұсқада жергілікгі вагонның бір жүк операциясында тұру уақытын есептеу үшін кестелер жасалады. Құрама пойыздардың графигі пайдалана отырып, 2.2-суреттегі 1-нұсқа бойынша 2.3-кесте, ал 2.2-суреттегі 2-нұсқа бойынша 2.4-кесте толтырылады.
Вагондардың аралық стансаларда тұру вагон-сағат уақытын әрбір нұсқа үшін және телім бойынша толығымен есептеледі.
2.3-кесте. Құрама пойыздың аралық стансаларда тұру вагон-сағаты (1-нұсқа)
Стансалар
|
Пой-
ыз
нөмірі
|
Келу
уакыты
|
Ағытылған вагон саны
|
Пой-
ыз
нөмірі
|
Кету
уақыты
|
Тіркелген вагон саны
|
Вагонның тұруы уакыты
|
Вагон- сағат
|
д
|
3401
3402
|
09-16
17-47
|
21
15
|
3402
3401
|
18-17
09-46
|
12
9/12
|
9,01
15,98
|
108,12
335,52
|
е
|
3401
3402
|
10-04
16-58
|
9/3
15
|
3402
3401
|
17-28
10-34
|
18
12
|
7,4
18,4
|
133,2
220,8
|
ж
|
3401
3402
|
8-15
15-55
|
5
9
|
3402
3401
|
16-37
11-23
|
9
21
|
6,26
19,26
|
56,34
404,46
|
з
|
3401
3402
|
7-13
16-58
|
0/5
6
|
3402
3401
|
15-47
12-17
|
21
18
|
4,0
21
|
84
378
|
|
Барлығы
|
п, =120/12
|
|
|
n, =120/12
|
101,31
|
1720,5
|
2.4-кесте. Құрама пойыздың аралық стансаларда тұру вагон-сағаты (2-нұсқа)
Стансалар
|
Пой-
ыз
нөмірі
|
Келу
уакыты
|
Ағытылған вагон саны
|
Пой-
ыз
нөмірі
|
Кету
уақыты
|
Тіркелген вагон саны
|
Вагонның тұруы уакыты
|
Вагон- сағат
|
д
|
3404
3405
|
12-13
15-43
|
15
21
|
3405
3404
|
16-13
12-43
|
9/12
12
|
4,0
21,0
|
84
252
|
е
|
3404
3405
|
11-24
16-31
|
15
9/3
|
3405
3404
|
17-01
11-54
|
12
18
|
5,61
19,38
|
67,32
348,84
|
ж
|
3404
3405
|
10-33
17-20
|
15
18/3
|
3405
3404
|
17-50
11-03
|
21
9
|
7,28
17,71
|
152,88
159,39
|
з
|
3404
3405
|
9-43
18-14
|
15
12/6
|
3405
3404
|
18-44
10-13
|
18
21
|
9,01
15,98
|
162,12
335,58
|
|
Барлығы
|
п, =120/12
|
|
|
n, =120/12
|
99,97
|
1562,58
|
Тиімді нұсқа ретінде жалпы вагон-сағатының жиынтығы ең аз нұсқа қабылданады.
Қабылданған нұсқа үшін жергілікті жұмыстын негізгі көрсеткіштері есептеледі:
• тиелген Um жөне Uб түсірілген вагон саны;
• вагондардың жалпы тұру уақыты вагон-сағат.
Жергілікті вагондардың телімде орташа тұру уақыты tж төмендегі формуламен анықталады:
tж = (3.3)
Вагонның бір жүк операциясында орташа тұру уақыты
(3.4)
сағ
сағ
Қосарлы операцияның коэффеценті:
К = (3.5)
Мұнда Uжо – жүк операциясына қатысты жергілікті вагондардың саны
(Uжо= Uт = 150 вагон
N-Д телімінде жергілікті вагондардың екі нұсқадағы орташа тұру уақыты
= = 10,31 сағ = = 16,93 сағ.
Вагонның тиімді нұсқадағы бір жүк операциясында орташа тұру уақыты:
К = сағ
яғни 1-сызба тиімді болып шықты.
2.2- сурет N-Д телімінде құрама пойыздарды салу нұсқалары
2.3- сурет А-N телімінде құрама пойыздарды салу нұсқалары
Телімде бір пар құрама пойыз жүретін болса, олардың графикке тиімді салынуын телімдегі n1 + n4 және n2 + n3 вагон ағындарын салыстыра отырып анықтайды (2.4-сурет). Егер болса n1 + n4 > n2 + n3 1-сызба қабылданады, ал - болса 2-сызба қабылданады.
Осы салыстыруды тексеріп көрейік. Есептеу қорытындысының жиынтығы бойынша бірінші нұсқа тиімді болып шықты. Осы N-Д телімінің вагон ағындарын өзара салыстырсақ:
n
Достарыңызбен бөлісу: |