Латын сессия жауаптары 23. Араб графикасына негізделген қазақ жазуы: қадим жүйесі



бет9/13
Дата21.12.2023
өлшемі35,14 Kb.
#198233
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Байланысты:
Латын сессия жауаптары
Мақала Юм21-1к6 Амзабекова, 5
38. Силлабографиялық жазу
Силлабографиялық жазу (силлабограмма) - бұл әр белгі белгілі бір буын немесе силлабаны білдіретін жазу жүйесі. Әр белгі бір дыбыстық бірлікті (фонеманы) білдіретін алфавиттік жазудан айырмашылығы, силлабографиялық жазуда буындарды білдіретін белгілер қолданылады, бұл оны күрделі буын құрылымы бар белгілі бір тілдерге ыңғайлы етеді.
Силлабографиялық жазу жапон және Корей сияқты Азиялық тілдерге арналған жазу жүйелерінде жиі қолданылады. Бұл тілдерде буындар сөздің негізін құрайды, ал белгілер белгілі бір дыбыстық мағынаны білдіретін буындарға жатады. Сондықтан силлабограмманы қолдану осы тілдерді жазуды және оқуды жеңілдетеді.
Силлабографиялық жазуды әр белгі жеке сөзді немесе тұжырымдаманы білдіретін логографиялық жазу жүйелерінде де қолдануға болады. Бұл жағдайда силлабограммаларды сөздердің ішіндегі силлабикалық құрылымдарды немесе дыбыстық мәндерді көрсету үшін пайдалануға болады.
Дегенмен, іс жүзінде қазіргі заманғы жазу жүйелерінің көпшілігі әртүрлі тілдерді жазу және оқу үшін әмбебап және тиімдірек алфавиттік жазуды пайдаланады. Силлабографиялық жазудың белгілі бір контексте және белгілі бір тілдерде артықшылықтары бар, бірақ оны қолдану шектеулі және алфавиттік жазу сияқты кең таралмаған. (100% антиплагият)
39. Төте жазуды силлабографиялық жазуға жатқызуға бола ма?
Төте жазу – араб әліпбиі негізінде, қазақ тіліне ыңғайластырып Ахмет байтұрсынұлының жасаған ұлттық әліпбиі. Байтұрсынұлы «жәдид» жүйесін жетілдіріп, 1924 жылы қолданысқа ресми түрде енген «төте жазуды» жасап шықты. Бұл жазу ел арасында тез тарап, халық қолдана бастады. Себебі жазу араб әліпбиінің тұлғасын сақтады, әрі тіліміздің емлесіне сай келді. Әліпбиде жиырма төрт таңба және дәйекше болды.
Силлабографиялық жазу - бұл әр белгі белгілі бір буын немесе силлабаны білдіретін жазу жүйесі. Силлабографиялық жазуда буындарды білдіретін белгілер қолданылады, бұл оны күрделі буын құрылымы бар белгілі бір тілдерге ыңғайлы етеді.
Ал төте жазуды силлабографиялық жазу түріне жатқызуға бола ма деген сұраққа тоқталсақ. Төте жазу мүлде силлабографиялық жазу түріне келмейді. Себебі: силлабографиялық жазу жапон және Корей сияқты Азиялық тілдерге арналған жазу жүйелерінде жиі қолданылады. Бұл тілдерде буындар сөздің негізін құрайды, ал белгілер белгілі бір дыбыстық мағынаны білдіретін буындарға жатады. Ал төте жазу араб графикасына негізделген. Төте жазуда таңбалар буынды емес, әр таңба жеке дыбысты білдірді. Сөздер дәйекшелер арқылы беріліп, сөздің жіңішке не жуандығы анықталды. Сондықтан да төте жазуды силлабографиялық жазуға жатқыза алмаймыз. Төте жазу консонантты жазу түріне көбірек келеді. (100% антиплагият)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет