Лекция №1 Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың технологиялары пәніне кіріспе Лекция жоспары
Лекция №2 Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың даму тарихы
жүктеу/скачать 194,91 Kb.
|
ӘПЖТ Лекция
Ғылыми-зерттеу әдістері және академиялық хат пәні, 2-ДӘРІС ОРТА БІЛІМ БЕРУДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ СТАНДАРТЫ
- Бұл бет үшін навигация:
- Лекция мәтіні: 1.Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың даму тарихы.
- 2.Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың технологиясының пәні мен міндеттері, басқа ғылым салаларымен байланысы.
| Лекция №2
Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың даму тарихы Лекция жоспары: 1.Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың даму тарихы 2.Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың технологиясының пәні мен міндеттері, басқа ғылым салаларымен байланысы Лекция мәтіні: 1.Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың даму тарихы. Шетелдік ғылыми дәстүрде әлеуметтік жұмысты теориялық тұрғыдан зерттеудің тарихы біршама уақытты қамтиды. Осы тақырыпқа арналған еңбектер жеткілікті. Ал Ресейде әлеуметтік жұмысқа қатысы бар қайырымдылық дәстүрін тарихи-биографиялық тұрғыдан зерттеуге бағышталған бірнеше еңбек кездеседі. Бұл ретте бір-бірімен әлеуметтік жұмыс туралы ғылымдағы өзара байланысты екі құбылысты бөліп алуға болады. Біріншісі, жалпы әлеуметтік даму барысындағы әлеуметтік жұмыстың орнын анықтау, жалпы қоғам тарихын зерттеу, ал екіншісі әлеуметтік жұмысты ғылыми зерттеу, әлеуметтік жұмыс теориясының эволюциясы, оның адам мен қоғам туралы басқа да ғылымдармен ара қатынасы тұрғысындағы зерттеулер. Ғылыми әдебиеттерге жүргізілген зерттеулер әлеуметтік жұмысты ғылыми пайымдау тарихындағы теориялық дәстүрлер қоғам өміріндегі қайырымдылық секілді құбылыстың әлеуметтік орны мен мәнін зерттеуге, сондай-ақ әлеуметтік көмекті әр түрлі психологиялық, социологиялық, психотерапевтикалық доктриналармен салыстыра тексеру талпыныстарын қарастыруға орай қалыптасқанын көрсетеді. 90-жылдардың басында ғылыми әдебиетте әлеуметтік жұмысты теориялық негіздеудің бірнеше үлгісі белгіленді. Оны қоғамдық құбылыстың ерекше әлеуметтік қызметі ретінде түсіну өрістеді. Бұлар қазіргі заманғы қоғамдағы әлеуметтік қорғау проблемаларын теориялық пайымдауға бағытталған әр түрлі мектептердің ірі ғалымдарының ғылыми ізденістерінің ғана нәтижесі емес, сонымен бірге әлеуметтік жұмыстың мазмұны мен формаларының өзіндегі эволюция, өзгерістер. 2.Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың технологиясының пәні мен міндеттері, басқа ғылым салаларымен байланысы. Әлеуметтік жұмысты психодинамикалық жүргізу контексінде психоәлеуметтік ықпал ету бірнеше дербес кезеңдерді қамтиды: 1) клиенттің проблемасын зерттеу; 2) клиенттің әлеуметтік жағдайы мен психологиялық жай-күйінің, сезімдерінің ерекшеліктерін талдау; 3) әлеуметтік қызметкер мен клиенттің жақындасуы, тығыз байланыс орнатуы; 4) клиенттің өміріне әсер еткен басты оқиғаларды пайымдау; 5) әлеуметтік қызметкер мен клиенттің сенім негізінде келісілген іс-әрекет етуін жоспарлау, 6) соционом мен клиенттің оның проблемасын шешу бойынша қазіргі әрекеті. Осындай тәсілдің құндылығы қазіргі заманғы адам мен қоғамның даму проблемаларын тұтастай, жүйелі түрде көре алғанда арта түседі. Әлеуметтік-бағдарлы теория Әлеуметтік жұмыс теориясының бірқатар әлеуметтік-бағдарлы үлгілеріне көшелік. Олардың ішінде әсіресе қоғамның құрылуы мен дамуы туралы жүйелі түсінікке сүйенетін әлеуметтік жұмысты теориялық тұрғыдан негіздеу үлгісі пайдалы. Бастапқы нұсқасында бұл теория биологиялық негізде әзірленген және ол бүкіл организм шағын жүйелерден құралған жүйелер екендігін көрсетті. Бұл теория әлеуметтік топтар мен қоғамдық институттарды, отбасын, шағын қауымдарды, ұжымдарды қамтитын әлеуметтік жүйені талдауда кеңінен қолданылды. 70-жылдары бұл тәсіл әлеуметтік жұмысты талдауда шетелдік ғалымдар тарапынан қызу қолдау тапты. Осы түсініктің аясында адамдарға мынадай үш түрлі жүйе көмек бере алады деген көзқарас кең таралды: бірінші, отбасы, достар, қызығушылықтары бойынша құрылған бірлестіктер; екіншіден, қауымдық топтар, кәсіподақтар, қоғамдық-саяси ұйымдар және с.с.; үшіншіден, қоғамда мекеме,функционалды бағытталған ұйымдар (ауруханалар, кітапханалар, мектептер және т.б.) жүйелер. Осы контексте әлеуметтік қызметкердің міндеті екі топқа дифференцияцияланады: бір жағынан, олар адамдарға олардың проблемаларын шешуге қабілетті мекемелердің, ұйымдар мен ведомостволардың қызметін оңтайландырумен байланысты, екінші жағынан, әңгіме мұқтаж жандардың әлеуметтік жұмыс мекемелерін өз қажеттіліктерін қанағаттандыру, адамның өзін өзі реттейтін жүйе ретіндегі өзін өзі қорғау потенциясын жандандыру үшін пайдалануына қолдау көрсетуі туралы болып отыр. Қазіргі кезде әлеуметтік жұмыста жүйелер теориясын қолданудың дәстүрлі екі формасы бөлінеді: а) жалпы жүйе теориясын пайдалану; б) экологиялық жүйелер теориясын әзірлеу және пайдалану. Әлеуметтік жұмыстың экологиялық теориясының басты түсінігі «өмір моделі» ұғымы болды. Өмір моделі адамдарды тіршіліктің жүйелі ұйымдасқан субъектілері ретінде қарайды. Бұл адамның өзгерістер барысында дамитытына орай қалыптасқан. Әлеуметтік проблемалар (кедейшілік, табиғаттың ластануы, қанау және т.б.) адамзат тіршілігін ауырлатады, яғни өзара бейімделу мүмкіндігін азайтады. Тіршілік жүйелері (адамдар, олардың бірлестіктері) экожүйе теориясына сәйкес бүкіл қоршаған ортамен жақсы теңбе-теңдікті сақтауы тиіс. Әлеуметтік-бағдарлы моделдің әлеуметтік жұмысты теориялық негіздеуші басым факторларына шешуші модель жатады. Ол мынадай мақсаттарға қол жеткізуді көздейді: 1) клиентке өзін орын алған проблемаларды шешуге қабілетті ретінде көруіне және пайымдауына көмек көрсету; 2) клиенттің әлеуметтік қызметкерді өзіне пайдасы тиетіндей білімі мен икемі бар жан ретінде қабылдауына қолдау көрсету; 3) клиенттің әлеуметтік қызметкерді бірқатар проблемаларды шешудегі серіктес ретінде қарауына қолдау көрсету. жүктеу/скачать 194,91 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|