Неврастения. Балаларда неврастения шаршап-шалдығу, жеткіліксіз тамақтану, организмнің жалпы физикалық әлсіреуі, улану, бастан кешірген үрей мен қобалжулар нәтижесінде жүйке жүйесінің таусылуы немесе қалжырауымен сипатталады. Мұндай балалардың сыртқы бейнесі азыңқы, тері түсі бозарған болады. Көздері шүңірейген, көздерінің айналасы көгерген, кейде көздерінің ерекше жалтырауы байқалады. Дене бітімінің дұрыс еместігімен, қимылдарының сенімсіздігімен қатар қозғалысындағы шыдамсыздық, шұғыл екпінділік анықталады. Осындай балаларға тітіркенгіштік, ашуланшақтық, көңіл-күйінің тұрақсыздығы тән. Әдетте мұндай балалар таңертең әрең оянады, кейде мектепке барар алдында біраз қырсығып, жылап алады. Кешке керісінше оларды жатқызу қиын, олар қозып, көңілденеді. Ұйқысы тынышсыз. Үрейленеді, ұйықтап жатып айқайлауы, дір ете түсуі мүмкін. Мектепте олар тез шаршайды, ойлану жүктемесі тез зарықтырады. Зейіні тұрақсыз, есте сақтауы нашарлаған. Көбіне үлгерімі нашар болады. Кейде сөйлеу бұзылыстары байқалады, көбінесе асығып сөйлеу және кекештену түрінде. Вегетативтік жүйке жүйесі тарапынан бірқатар өзгерістер анықталады, ол тершеңдік, қантамыр тонусының тұрақсыздығы (спазмға бейімділік) түрінде білінеді. Осыдан жиі бас ауыруына, іш ауыруына (шаншу), жүрегіндегі жағымсыз сезімдерге (жүрек соғысы тоқтап қалғандай болуы және т.с.с.), тәбетінің төмендеуіне, кейде себепсіз лоқсу мен құсуына шағымданады. Кейбір кезде энурез түріндегі өте ұнамсыз асқыну дамиды, ол кейде тұрақты түрге ауысып, ұзақ емдеуді қажет етеді. Бұл жағдайда энурездің шынайы себебін анықтау қажет болады, өйткені ол тек неврозға ғана байланысты болуы мүмкін. Кейде неврастения кезінде қабақтың, езуінің, басының оқтын-оқтын тартылуы түріндегі кейбір қозғалыс бұзылыстары анықталады. Бұл симптомдар орталық жүйке жүйесінің органикалық зақымдануына да тән болғандықтан (менингоэнцефалиттер, хорея), мұндай балаларды маман-дәрігер егжей-тегжейлі тексеруі қажет. Ата-аналар кейде осындай бұлшық ет тартылуын жаман әдет, тентектік деп санап, баланы жазалап жатады, ал бұл әрине осы симптомдарды әлсіретпей, қайта күшейтуі ықтимал.