Лекция 2 Термодинамиканың 1 заңы, ПӘК 1 Лекция 3

Кез келген линзаның әр жағында екі бас фокусы болады. Линзаның екі жағына бірдей орта болса, она осы фокустар линзадан бірдей қашықтықта орналасады.

Линзаның оптикалық центрінен оның бас фокусына дейінгі қашықтық линзаның фокус орталығы деп аталып, фокус белгіленген әріппен белгіленеді: F-линзаның фокус орталығы.

Линзаның фокус орталығы оның бетінің қисықтығына байланысты болады. Беті дөңестеу линза жарықты бетінің дөңестігі нашар линзаға қарағанда күшті сындырады, және сол себепті фокус аралығы қысқа болады.

Жинағыш линзаның фокус аралығын анықтау үшін оған күн сәулесін бағыттау қажет. Линза артындағы экранда. Кұннің айқын кескінін алып линзадан экранға дейінгі қашықтықты µлшеу керек. Күн өте қашықта орналасқандықтан линзаға келіп түсетін сәулелер параллель шоқ болады, онда кескін линзаның дәл фокусында орналасады.

Фокус аралығына кері физикалық шама D әрпімен белгіленеді және де линзаның оптикалық күші деп аталады: D =1/Ғ Фокус аралығы неғұрлым аз болса, онда оптикалық күші соғұрлым көп болады, онда ол жарықты күшті сындырады. Оптикалық күштің СИ жүйесіндегі бірлігі метрдің минус бір (м ^–1) дәрежесі болады. Басқаша бұл бірлік диоптри (дптр) деп аталады.

Жинағыш және шашыратқыш линзалардың оптикалық күштері таңбаларымен ажыратылады. Жинағыш линзалық фокусы нақты, сол себепті оның фокус аралығы мен оптикалық күші оң деп есептелінеді (F > 0, D > 0). Шашыратқыш линзаның фокусы жалған, сондықтан оның фокус аралығы мен оптикалық күші теріс болып есептелінеді (F < 0, D < 0).