Лекция 2 Термодинамиканың 1 заңы, ПӘК 1 Лекция 3
жүктеу/скачать 2,99 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тақырыбы Сағат саны Ұйымдастыру формасы Күні
- Жылу құбылыстары 3
- Электр құбылыстары 4
- Электромагниттік құбылыстар 2
- Жарық құбылыстары 2
- Қозғалыс және денелердің өзара әсері 4
- Тербелістермен толқындар 2
- Механика 2
- Молекулалық физика және термодинамика 4
- Электродинамика 7
- Кванттық физика 4
- Қосымша сабақ жоспары төмендегі әдебиеттерден пайдаланып жасалды
- Ақмола облысы Жарқайын ауданы Тасөткел негізгі мектебінің физика пәнінен факультативтік сабақ жоспары
- Сабақтың әдіс-тәсілдері
Физика пәнінен факультатив сақтарының күнтізбелік жоспары
11 сынып (34 аптасына 1 сағаттан) Мақсаты: Оқушылар бойына физика пәніне шынайы сүйіспеншілікті дарыту, олардың танымдық және шығармашылық қабілетін дамыту. Пәнаралық байланысты арттыру. Физика есептерін математикалық тәсілдермен шешу әдістерін игеруге баулу. Міндеттері: Пәнге деген қызығушылық қабілетін, логикалық ойлауын қалыптастыру. Оқыту барысында болашақ еңбек қызметіне қажет екендігіне көз жеткізу. Негізгі мектепте қалыптасқан ақпараттарды кеңейту және жетілдіру. Күтілген нәтижелер: қолданбалы курсты оқытудың соңында оқушылар: - физикалық ұғымдар мен шамалардың мағынасын түсіне білу. - физика заңдарының практикалық қолданыстарын түсініп, игере білу; - есеп шығарған кезде сызбада берілген шамаларды (S, V, a, v, Т, Р т.б) олардың арасындағы тәуелділікті дұрыс тауып анықтай білу; - нақты мысалдар арқылы механикалық энергия туралы, жылу энергетикасы мен ядролық энергетиканың экологиялық проблемаларын түсіндіре алу; - электроэнергетика элементтерімен (түрлері, сызбасы, құрылысы) танысып,оны өмірде дұрыс пайдалана білу; - тарихи материалдар негізінде физиканың электротехника дамуындағы алатын орнын түсіне білу; - зерттеу әдістерін (эксперимент жүргізу, әдебиетке шолу жасау, мәліметтерді талдау) жоспарлай білу, эксперименттік фактілер және сәйкес кестелер мен статистикалық мәліметтер негізінде қорытындылар жасау, іздену және зерттеу жұмыстарының нәтижелерін дайындай білу; - физика пәнінен меңгерген білім, іскерлік, дағдыларын басқа пәндерден алған білімдерімен ұштастыра білу; Қосымша сабақ жоспары төмендегі әдебиеттерден пайдаланып жасалды: Б. Кронгарт В. Кем «Физика 10 сынып». Алматы 2006ж. «Физика 11 сынып». Алматы 2006ж. Р. Башарұлы «физика 9 сынып». Алматы 2009ж. Б. Дүйсембаева «физика 8 сынып». Алматы 2008ж. Оқушы анықтамасы (7-11 сыныптар). «Арман-ПВ» баспасы, 2005ж. Р. Рымкевич «Физика есептер жинағы». Ақмола облысы Жарқайын ауданы Тасөткел негізгі мектебінің физика пәнінен факультативтік сабақ жоспары 2014 – 2015 оқу жылы Мұғалім: С.К. Бектемисова 11 сынып 2 сабақ Сабақтың тақырыбы: Термодинамиканың бірінші заны. Газ бен будың ұлғаюындағы жұмысы. Сабақтың мақсаты: МКТ тұрғысынан ішкі энергия ұғымын беру және газбен будың ұлғайғандағы жұмысы ұғымын енгізу, жүйенің ішкі эиергиясы, жұмыс және жүйеге берілген жылу мөлшері арасындағы байланысты тағайындау; Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау. Сабақтың әдіс-тәсілдері: лекция, кітаппен жұмыс. Жаңа материалды меңгерту: МКТ тұрғысынан ішкі энергия ұғымын енгізу. МКТ тұргысынан ішкі энергия-денені (жүйені) құрайтын микробөлшектердің қозғалыс және өзара әсерлесу энергиясы. Нақтырақ айтсақ, ішкі энергия дегеніміз: а) молекулалар мен атомдардың қозгалысының ілгерілемелі, айналмалы және тербелмелі қозғалыстарының кинетикалық энергиясы; б) молекулалар мен атомдардың өзара әсерлесуінің потенциальдық энергиясы; в)атомдардың электрондық қабаттарының энергиясы; г) ядроның ішкі энергиясы. Аса жоғары емес температураларда ішкі энергиясын өзгеруі молекулалар (немесе атомдардың) кинетикалық және потенциальдық энергияларының өзгеруі есебінен болады. U-дененін ішкі энергиясы физикалық шама. U -дененің ішкі энергиясынын өзгеруі жылу берілу және жұмыс істеу нәтижесінде жүзеге асатыны белгілі. Газ бен будың ұлғайғандағы жұмысы. Тұрақты қысымда газдың немесе будың көлемі өзгергенде жұмыс атқарылады, Жүйенің күйін сипаттайтын физикалық шамалар макроскопиялық параметрлер деп аталады, және оларға қысым көлем температура және масса жатады. Макроскопиялык параметрлердің біреуі тұрақгы , қалған екеуі бір-біріне байланысты өзгеретін процестер изопроцестер деп аталады. 1 .Изобаралык процес p=const, 
Изотермиялық процес T=const, рV=const, Изохоралық процес V=const 
3) Изобаралық процесс үшін газ жұмысының формуласын қорытып шығару. А=рV Жұмыстың геометриялық түсініктемесі. ТД-ның 1-заңы жылу құбылыстары үшін энергиянын сақталу және айналу заңы. Q=U+A ТД-ның 1-заңынан шығатын салдарлар: Егер дене энергия (жылу) алмаса, онда ол механикалық жұмысты тек өзінің ішкі энергиясын азайту есебінен жүргізеді, яғни Q= 0 болса, А=-U Ал, егер дененің немесе денелер жүйесінің ішкі энергиясы өзгермесе U = 0 болса, ешқандай механикалық жұмыс атқарылмайды, А=0. Сол себепті ешқандай энергия жұмсамай жұмыс істейтін құрылғы, яғни мэңгі қозғалтқыш жасау мүмкін емес. Жылу алмасусыз жүретін процесті адиабаталық деп атайды. Атмосфераның жоғары, тығыз емес қабаттарында жылдам көтерілген ауа қабаттарының салқындап, бұлттарға айналуы адиабаталық процестерге жатады. Айнымалы жұлдыздар (цефеидтер) жарқылының периодты өзгеруі олардың сыртқы кабықтарындағы адиабаталық ұлғаюы мен сығылуы процестеріне байланысты. Жылу козғалытқыштарының жұмыс істеуінің негізгі ерекшеліктері. 1  ) Отын энергиясы - механикалық энергия.
Осы кезде отынның энергиясы жоғары температураға дейін қыздырылған газдың немесе будың ішкі энергиясына айналады; 2)Температурасы әртүрлі екі дененің болуы; Олар қыздырғыш және салқындатқыш деп аталады. Сонымен қатар жұмыстық дене (газ немесе бу) қажет. Жылу қозғалтқышының жұмыс істеу процесінде жұмыстық дене қыздьгрғыштан қаңдай да бір Q1 жылуды алады жэне біраз бөлігін механикалық А жұмысқа айналдырады, жылудың Q2 қалған бөлігін салқындатқышқа береді. Энергияның сақталу заңына сәйкес Q1= Q2+А 3)Кез-келген жылу қозғалтқышынын жұмысы циклді. Әрбір цикл турлі процестерден тұрады: қыздырғыштан энергияны алу; жұмыстық жүріс (жұмыстык дененің ртаюы және алынған энергияның бөлігІн механикалық энергияға айналдыру); -пайдаланылмаған энергияның бөлігін суыткышқа беру; Қыздырғыштың, жұмыстық дененің жэне салкындаткыштын болуы кез-келген жылу қозғалтқышының уздіксіз циклді жұмыс істеуінің принципті қажетті шарты болыл табылады Отынның ішкі энергиясын механикалық энергияға айналдыратын машиналар жылу машиналары деп аталады.
Жылу машиналарының тарихынан. 1698ж-анг.Т.Севери 1707 ж-фр.Д.Папен. Бу машиналары 1763ж-орыс И.И.Ползунов. 1774ж.-анг.Дж.Уатт 1860ж.-фр.Ленуар. 1876ж.-неміс Н.Отто. 1889ж.-швед К.Лаваль- бу турбинасы. жүктеу/скачать 2,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||