Лекция 30 сағат Практикалық (семинар) сабақ 15 сағат СӨЖ 45 сағат обсөЖ 45 сағат Барлық сағат саны 135 сағат
жүктеу/скачать 7,26 Mb.
|
|
Қорықта қанаттылардан кекілік, ұлар, шіл, бөдене, кептер секілді кәсіптік маңызы бар құстар тіршілік етеді. Кекілік көбіне орманды-дала, субальпі белдеулерінде қоныстанған, қыс айларында таудың төменгі етегіне қарай қоныс аударып отырады. Ақсу-Жабағылы қорығында мекендейтін құстар туралы әңгімелегенде үнді қара ала торғайына (майна) тоқталмай кетуге болмайды. Ол негізінен Индия, Бирма, Пакистан, Ауғанстанда мекендейтін құс. Үстіміздегі ғасырдың бас кезінде Ауғанстаннан бұл қара ала торғай әуелі Амудария өзені бойына, одан кейін Сырдария жағалауына дейін қоңысын кейтті. Қазірде Самарқанд, Ташкент маңында көптеп кездеседі. Осы маңнан Қазақстан территориясына еніп отыр. Бірінші рет қорық территориясында бұл құс 1962 жылы байқалған. Соңғы жылдары үнді қара торғайы Оңтүстік Қазақстанда өзінің таралу аймағын одан әрі кеңейтіп келеді. 1962 жылы бұл сәнді құс тіпті Алматыға жерсіндірілді. Қала төңірегінде ол өзінің мекендейтін қоныстарын жылдан-жылға үлкейтіп келеді. Ақсу-Жабағылы қорығының, әсіресе, кәсіптік маңызы бар сүтқоректілерді қорғауда рөлі зор. Бұлар-арқар, таутеке, елік, марал, жабайы шошқа, барыс, мәлін, тас сусары, ақкіс, түлкі, борсық, ұзын құйрықты суыр және мензбир суыры. Сонда таудың күнгей беткейіне жайылып шығып, көктемде қорыққа оралады. Сол кезде арқардың біразы бракьонерлердің оңай олжасы да болады. Рас, бұл тұяқты аңның аздаған бөлігі Жабағылы өзенінің оң жағалауындағы қыста қары аз болатын тау беткейінтебіндепшығады. Арқарға қарағанда қорық жері таутекенің мекенднеуіне қолайлы. 
 жүктеу/скачать 7,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|