Лекция 30 сағат Практикалық (семинар) сабақ 15 сағат СӨЖ 45 сағат обсөЖ 45 сағат Барлық сағат саны 135 сағат
жүктеу/скачать 7,26 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кептертәрізділер отряды
Қаз тәрізділер Бұл отрядқа ірі және орта үлкендікте болатын, ұзын мойынды, қысқа аяқты құстар жатады. Олардың саусақтары төртеу, оның үш саусағы денесінің алдына бағытталып, оларды тері жарғақтарымен қосылған. Әдетте олардың тұмсығын жалпақ, үстіңгі жағынан төмен қарай қысыңқы келеді. Тұмсығының сырты жұқа терімен қапталған, тұмсығының ұшында мүйізді бөлімі болады, оны «тырнақша» деп атайды. Тұмсығының үстіңгі бөлімінің ішкі жағында мүйізді пластинкалары бар. Кейбір түрлерінде (крохалдарда) жақтарының жиектерінде мүйізді тісшелері болады. Жамылғы қауырсыны тығыз, қатты, шеткі қауырсындары болады. Құйымшақ безі жақсы дамыған.Еркектерінің шағылыс оргындары болады. Жылына бір рет жұмыртқа салады. Жұмыртқадан шыққан балапандары ширақ болады. Қаз тәрізділердің бүкіл дүние жүзінде 200 – дей түрі бар. Бізде олардың елуге тарта түрі кездеседі. Кәсіптік құстардың көпшілігі осы отрядқа жатады. Бұлардан үй құстарының көптеген түрлері шығарылған. Кептертәрізділер отряды – Columbiformes. Майда және орташа денелі (3 кг-ға дейін), жақсы үшатын, тіршілігі орман тоғаймен байланысты қүстар. Қызылшақа балапанды және шөпқоректілер, түмсығының түбінде балсірі болуы мүмкін. Аяғында 4 саусағы бар, артқы саусақ жетілген. Жемсауы жақсы дамыған және етті қарны күшті. Тропика мен қоңыржай аймақта көп кездеседі. Үшуы шапшаң, жерде жақсы жүреді. Отряд екі отряд тармағына: бүлдырықтар мен кептерлерге бөлінеді. Кептертәрізділерге 310 түр (49 туыс) жатады. ТМД елдерінде 16 түр (5 туыс) бар, оның 14 үялайды. Қазақстанда 13 түрі кездеседі, көпшілігі республикамызда үя салып, балапан үшырады. Қорегі аралас өсімдік - жануартектес (түқым, насекомдар) азықтар. Түқымдастардың 16 түр (2 туыс) бар. ТМД елдерінде 4 түр - 2 түр бүлдырық және 2 түр қылқүйрық үялайды. Қазақстанда ақбауыр (Pterocles alchata), қарабауыр (P. orientalis) булдырықтар және қылқұйрық не қылаңтөс (Syrrhaptes paradoxus) мекендейді. Үшеуі де Қазақстанның Қызыл кітабына (1996) тіркелген. 
жүктеу/скачать 7,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|