Лекция 30cағат Практикалық сабақ 15 сағат ожсөж- 45 сағат CӨЖ 45 сағат Емтихан 4 семестрде



жүктеу/скачать 1,92 Mb.
бет9/9
Дата01.06.2017
өлшемі1,92 Mb.
#17480
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9

4апта

Тақырыбы: Топырақ қабатындағы каөк,жасыл,сары жасыл балдырлард клеткасы бар препараттарды сипаттап жазу

Мақсаты: Топырақ балдырларымен танысу

Тапсырма:1.Топырақ балдырларын үлкейтілген объективтен (40X) қарап , кейбір өкілдерінің суретін салу:

а) көк-жасыл ( цианобактериялар) – Nostoc, Phormidium туыстары

б) жасыл – Chlorella Chlamydomonas туыстары

в) диатомды – Navicula, Pinnularia туыстары

2.Топырақ монолиті беттеріндегі және Петри табақшасында өскен балдыр коллонияларымен танысып, микроскоппен қарау.

Әдебиеттер: 1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы


5апта

Тақырыбы: Топырақтың микроскопиялық саңырауқұлақтарына сипаттама

Мақсаты: Топырақ саңырауқұлақтары сандық есебі

1.Микроорганизмдер егу үшін топырақ ертінділерін дайындау.

2.Микроорганизмдерді жасанды коректік ортаға егу.

3.Өсіп шыққан коллонияларға сипаттама беру және микроскоппен қарау.

4.Микроорганизмдер санын анықтау.
1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

1.


6апта

Тақырыбы: Төменгі сатыдағы өсімдіктердің жалпы сипаттамасы. Бактериялар Топырақ биотасының негізгі топтарымен жалпы танысу

Мақсаты: Микроорганизмдер егу үшін топырақ ертінділерін дайындау.

Тапсырма:1.Микроорганизмдерді жасанды коректік ортаға егу.

  1. Өсіп шыққан коллонияларға сипаттама беру және микроскоппен қарау.

  2. Микроорганизмдер санын анықтау.

Әдебиеттер: 1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы


7апта

Тақырыбы: Тірі бактериялардың әртүрлі формаларын микроскоппен қарап суретін салу.

Тапсырма: 1. Бактериялардың формаларын микропен қарап,суретін салу.Оның қимылын тамшыдан байқау. Бактериялардың клеткасын өлшеу.Спора түзетін бактериялардың әртүрлі типін пайдаланып препараттарын карау.Азотты бактериялардың цисталарын қадағалау.
Әдебиеттер: 1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы


8апта

Тақырыбы: Қарапайымдыларды анықтайтын тәжірибелер қою.

Мазмұны: Тәжірибелердің есебі:Топырақ бөлшектерінен қарапайымдарды қарау,чашка петридегі агардан топырақ нематодтарымен танысу,олардың қозғалысын бақылау.Жауын құртының ішкі және сыртқы құрылысымен танысу,шырыштар мен моллюсканы бақылау.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы



9апта

Тақырып: Әртүрлі бұршақ тұқымдас өсімдіктердің тамыр түйінділерінің суретін салу.

Мазмұны:1.Микроскоппен темірбактериялардың клеткаларын қарау,Metallgenium жіпшелерін салу.

  1. Әртүрлі бұршақ тұқымдас өсімдіктердің тамыр түйінділерінің суретін салу және микроскоппен препараттар қарау.

  2. Ольха тамыр түйінділерінің суретін салу,

Әдебиеттер: 1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы


10апта

Тақырып: Жауын құртының сыртқы және құрылысымен танысу.

Мақсаты: Топырақ фаунасының құрылысымен танысу.

Мазмұны:Топырақта мекендейтін бунақденелілер мен олардың дернәсілдерінің коллекциясын қарап, танысу.


  1. Жауынқұртының сыртқы құрылысымен танысып, суретін салу.

  2. Кеміргіштер, бунақденеқоректілермен танысып, суретін салу.

Әдебиеттер: 1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

11апта

Тақырып: Мироскоппен топырақ ерітінділері препаратын қарау

Мазмұны: Топырақтың сулы ерітіндісін дайындап, соның құрамынан хлорид, сульфат, нитрат, кальций, темірдің екі және үш валентті иондарын анықтау.

Негізгі сұрақтар:


  1. Топырақтағы тұздардың ерігіштілік деңгейі бойынша жіктелуі қандай?

  2. Топырақ ерітіндісінің құрамы және өсімдіктер мен топырақта химиялық элементтердің маңызы.

  3. Топырақтың орташа үлгісін қалай дайындайды?

  4. Топырақтың сулы ерітіндісін қалай дайындайды?

  5. Топырақтың қышқылдық ертіндісінің қалай дайындайды?

  6. Cl–, SO4 2–, Ca 2+, CO3 2–, HCO3 – иондарын сапалы реакциялар арқылы қалай анықтайды?

  7. Сулы ерітіндісінде рН қалай анықтайды?

Әдістемелік нұсқаулар:

а) Сулы ертіндіні зерттеу.

Топырақ үлгісінен квартование әдісі бойынша орташа үлгісі алынады. Топырақты ұнтақтайды. Техникалық таразымен осы топырақтан 30 г топырақ өлшейді, оны көлемі 250 мл конус тәрізді колбаға салады. Колбаға цилиндрмен өлшеп 150 мл дистелденген су құяды. Колбаны шайқап, араластырады да, 5-10 минут тұндырып қояды. Одан кейін шыны сүзгішке қағаз фильтрін салып фильтрлейді. Фильтрден өткен ертіндіні – фильтрат деп атайды.


  1. Хлорид иондарын анықтау.

Пробиркаға 5 мл фильтратты құйып, оған 1-2 тамшы 10% HNO3 және тамшылатып 0,1 AgNO3 ертіндісін қосады. Хлоридтер күміс нитратымен келесі схема бойынша әрекеттеседі.

NaCl + AgNO3 = AgCl ↓ + NaNO3


Күміс хлоридінен ақ тұнба түзіледі. Қорытынды жасалады (аз, орташа, көп мөлшерде).

  1. Сульфат-иондарын анықтау.

Пробиркаға 5 мл фильтратты алып, оған бірнеше тамшы концентрлі тұз қышқылын және 2-3 мл 20% BaCl2 ерітіндісін қосады. Барий сульфаты ақ тұнба болып түседі.
Na2SO4 + BaCl2 = 2NaCl + BaSO4↓

Қорытынды жасалады.



  1. Нитрат иондарын анықтау.

Пробиркаға 5 мл фильтратты құйып, тамшылатып дифениламин ерітіндісін қосады. Нитраттар болса, ерітінді көк түске айналады.

  1. Кальций иондарын анықтау.

10 мл фильтратты пробиркаға құяды, оған 1-2 тамшы 10% HCl және 5 мл 4% аммоний оксалатын қосады.
CaCl2 + (NH4)2 C2O4 = CaC2O4 + 2NH4Cl ↓

Кальций иондары болса, ақ тұнба түседі.


б) Қышқыл ерітіндіні зерттеу.

  1. Fe 2+ иондарын анықтау.

Топырақтың сулы ерітіндісіне топырағы бар фильтрді қосады. Оған 50 мл 10% HCl құяды. Осы ерітінді топырақтың қышқыл ерітіндісі болады.

Қышқыл ерітіндісінен пробиркаға 1-2 мл алынады. Оған 1 кристалл K4[Fe(CN)6] тұзын салады. Ерітінді көк түске айналады.



  1. Fe 3+ иондарын анықтау.

Қышқыл ерітіндісінен 1-2 мл алып, оған бірнеше тамшы 10% калий роданидін қосады. Ерітінді қызыл түске айналады.

Жұмыстың аяғында кесте толтырылады.




Горизонт

Сулы ерітінді

Қышқыл ерітінді


Хлорид


Сульфат


Нитрат


Кальций


Fe 2+

Fe 3+

А



















В



















ВС



















С



















1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы


12апта

Тақырып: Қыналар құрылысын микроскоп астында бақылау.

Мазмұны: Топырақта мекендейтін қыналар мен коллекциясын қарап, танысу.

Қыналар сыртқы құрылысымен танысып, суретін салу.


1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

13апта

Тақырып: Топырақтағы В витаминдерді анықтауда ашытқыларды пайдалану
Мақсаты: Топырақтағы В витаминдерді анықтауда

Колбылар 150 мл;

Бюреткалар 250 мл,

Пипетки 1,1025 мл


Реактивы:

Аскорбиндік қышқыл;

Крахмала ерітіндісі;

Йод ерітіндісі;


Келесі кестені толтыру:


Топырақ

Ерітінді, мл

Коэффициент пропорциональности

«В» витаминнің» (мг) 25 мл топырақтағы ерітіндісіндегі мөлшері

1.

2.

3.








1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы


14апта

Тақырып: Туштың қоймалжың формасын пайдалана отырып топырақ ашытқыларының капсулаларын анықтау

. Мазмұны:Топырақтан микроскопиялық саңырауқұлақтарды шығару үшін сүт қышқылымен ашытылған агар-агар мен жәй көмірсулармен синтетикалық ортаны пайдалану.Колония мөлшерін,оның түсін,консестенциясын сипаттайды.25 градуста 6-8 күннен кейін өсу жылдамдығын анықтайды.Ашытқы клеткалардыңтәртүрлі формалаларын бақылау. Туштың қоймалжың формасын пайдалана отырып топырақ ашытқыларының капсулаларын анықтау


1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы
15апта

Тақырып: Топырақ түзуші личинкалар.

Мақсаты :Личинкалар коллекцисымен танысу, қарау

Тапсырма:1.Кивсяктің сыртқы бейнесін салу.

2.Микроскоппен топырақтың ұнтағындағы, Эшби агар ортасында

себілген личинкалардыдың қозғалысын бақылау.
1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

7.2 Оқытушының және студенттердің өзіндік жұмысы
1 апта

.ОЖСӨЖ: Топырақ биологиясы ілімінің пайда болуы.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

ОЖСӨЖ: Топырақ микроорганизімінің топырақта түзілудегі және оның ауыл шаруашылығындағы ролі.

ОЖСӨЖ: Бірінші болып топырақ биологиясы жайында ой толғаған ғалымдар.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

2 апта

ОЖСӨЖ:Азотобомтар.

ОЖСӨЖ: Топырақ түзілуге қатысатын микроорганизмдер топтары.

ОЖСӨЖ :Табиғатта заттардың пайда болуына микроорганиздердің қатынасы.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

3 апта

ОЖСӨЖ:Осмостық қысымның микроорганизм тіршілігіне әсері.

.ОЖСӨЖ:Биотикалық құрамдастық туралы концепция.



ОЖСӨЖ: Топырақ саңырауқұлақтарына сипаттама

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

4 апта

ОЖСӨЖ:Минералдардың жаңа түзілуінің пайда болуына топырақ микроорганизімінің қатынасы.

ОЖСӨЖ: Топырақ ылғалдылығының және температурасының микроорганизімдер активтілігіне әсері.

.ОЖСӨЖ : Қыналар биоценозы..

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

5 апта


ОЖСӨЖ:Өсімдік қалдықтарының және төсеніштерінің пайда болуы.

ОЖСӨЖ: Топырақтағы бактериялардың және актиномицеттер саны.

ОЖСӨЖ: Топырақ гидробионттары үшін топырақ ерітінділері тіршілік ортасы.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

6 апта

ОЖСӨЖ: Микроорганиздерді өсіретін жұйелерде биомассаның өсуі,өнімді шығару және оттегімен қамтамасыз ету

ОЖСӨЖ:.Қосымша заттарды алу үшін клеткалық технологияларды дайындау жұмысының кезендері

ОЖСӨЖ:Жазбаша тест өткізу

2.Негізгі терминдерді жазу

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

7 апта


ОЖСӨЖ: Молекулалық оттегінің зиянды әсері.

ОЖСӨЖ: Сутекті бактериялардың практикалық маңызы.

ОЖСӨЖ:Сұрақтар бойынша сұрау

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

8 апта

ОЖСӨЖ. Фосфордың микробиологиялық құрылымы..

ОЖСӨЖ:Хелатизация-үгілудің негізгі факторы...

ОЖСӨЖ:Аралық емтихан өткізу.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

9 апта

ОЖСӨЖ:Әртүрлі типті топырақтағы нитрофикация активтілігі.

ОЖСӨЖ: Табиғатта азотты айналысының жалпы схемасы.

ОЖСӨЖ:.Прогамдық сыйымсыздықтың себебі неде және оның қалай жеңуге болады?

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

10 апта

ОЖСӨЖ: Микроорганизімдердің энергия алу жолдары.

ОЖСӨЖ:Целлюлозаны ыдырататын микроорганизімдерді пайдалану.

ОЖСӨЖ:..Гаплоидтарды шығарудың эксперементальдік әдістері.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

11 апта

ОЖСӨЖ: Микроорганизмдердің адсербция құбылысы.

ОЖСӨЖ: ., Топырақтағы денитрофикациялаудың ауыл шаруашылығындағы ролі

ОЖСӨЖ: Микроорганизмдердің дамуына РН-тың әсері..

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

12 апта

ОЖСӨЖ:Су активтілігінің топырақ құрамындағы микроорганизмдер тіршілігіне маңызы..

ОЖСӨЖ:Топырақ ылғалдылығының және температурасының микроорганизмдердің активтілігіне әсері.

.ОЖСӨЖ:Жыныстық будандастырумен салыстырғанда сомалық будандастырудың артықшылықтары.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

13 апта



ОЖСӨЖ:Топырақтағы жәндіктермен микроорганиздермен қатынасы.

ОЖСӨЖ: Топырақтың майда омыртқасыздарын,қарапайымдарын зерттеу әдістері.

ОЖСӨЖ: .Ауызша сұрақтарға жауап беру.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

14 апта

ОЖСӨЖ:. Топырақ микроорганизмдерінің кейбір топтарын зерттеу әдістері.

ОЖСӨЖ: Фотосинтездің тиімділігін арттыру

ОЖСӨЖ: .Сұрақтарға ауызша дайындалу.

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

15 апта

ОЖСӨЖ: Биотикалық қоғамдастықтағы қатынастар.

ОЖСӨЖ: Рейтинг өткізу

ОЖСӨЖ: Аралық емтихан өткізу.
1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2. Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

3. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

8.ТИПТІК ЕСЕПТЕР,ЕСЕПТІК-ГРАФИКАЛЫҚ ЖҰМЫСТАРЛАБАРОТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРКУРСТЫҚ ЖОБАЛАР ЮОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАЛАР

(ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫНДА ҚҰРАСТЫРЫЛМАҒАН)
9. Студенттің өзіндік жұмысына (СӨЖ) арналған материалдар

9.1. СӨЖ-ның тақырыптары мен орындалу уақытының кестесі


№

Тақырыбы

Тапсыру уақыты

Тапсырма түрі

1

Сұрақ бойынша ауызша сұрау:

1.Тірі табиғат-туралы қазіргі кездегі көзқарастар.
1 апта

ауызша

2

Топырақ өлі және тірі денелердің бір-біріне әсер ететін ортасы.

2 апта

жазбаша

3

Топырақтағы микроорганизмдердің табиғаттағы ролі.

3 апта

ауызша

4

Топырақтың биологиялық құрамы.

4 апта

жазбаша

5

Топырақ құрамының адам денсаулығымен байланыстылығы.

5 апта

ауызша

6

Топырақ жәндіктері,олардың тіршілігінің микробиологиялық процеске әсері.

6 апта

жазбаша

7

Сұрақтар бойынша сұрау

Биосферадағы химиялық элементердің айналасына микроорганизмдердің әсері
7 апта

ауызша

8

Аралық емтихан өткізу.

8 апта

ауызша

9

Нитрофикациялау

9 апта

жазбаша

10

Топырақ түзілуде биологиялық процестер


10 апта

ауызша

11

Микроорганизмдердің дамуында топырақ қышқылдығының әсері..

11 апта

жазбаша

12

Антибиотиктер ,олардың практикада маңызы..


12 апта

ауызша

13

Микроорганизмдердің өсімдіктермен қарым-қатынасы.


13 апта

ауызша

14

1.Сұрақтарға ауызша дайындалу.

Топырақтағы жәндіктермен микроорганизмдердің қатынасы.

2.Конспектерді тексеру.


14 апта

ауызша

15

Аралық емтихан өткізу

Берілген теориялық материалдарды оқып,келесі сұрақтарға жауап дайындау.



Микроорганизмдермен гумустың таралуы.


15 апта

Тест түрінде




  1. ОҚУӨНДІРІСТІК ЖӘНЕ ДИПЛОМ АЛДЫ ПРАКТИКАЛАРДЫҢ ӨТУІЕСЕП ҚҰЖАТТАРДЫҢ ФОРМАСЫ ТУРАЛЫ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАЛАР ЖОСПАРЛАНБАГАН


11.Білімді бағалауға арналған материалдар

11.1.Студенттердің білімін тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары





Топырақ биологиясының аспектілерінқарастыратын ғылым, топырақ биологиясы қандай бөлімдерден тұрады

Топырақ биологиясы бойынша алғашқы оқулық қашан жарық көрді?

Топырақтың тірі заттарын, олардың популяциясы мен бірлестігін, жұмысы мен әрекетінің нәтижесін зерт тейтін ғылым қалай аталады?

Топырақ биологиясының зерттейтін процестері мен құбылыстары

Топырақ биологиясының пайда болуына негіз болған ғылымдарды ата.

Топырақ жайындағы ғылым ды табиғи дене ретінде талда ған Докучаев оның қызмет тес факторларының қатарына жатқызды..

Топырақ биологиясының зерттеу обьектілері.

Геккель патшалыққа нені жатқызды

Өсімдіктер, бұлар

Топырақта мекендейтін барлық тірілер жиынтығы.

Тіршілік айналымының белгілі бір бөлігінде топырақта өмір сүретіндер

Тіршілігі үнемі топырақпен байланыста болатын балдыр лар түрінің экотоптары.

Фагтар

Литосфераның органо-минералдық қабаты қалай аталады

Ыдырауға әсер ететін басты факторлар

Құрлықтағы барлық фитомас саның жылдық синтезделуі

Жыл сайын топыраққа түсетін өсімдік массасы

Ыдырау кезінде бөлінетін СО2 үлестері

Топырақта тіршілік ететіндерді ата

Топырақ ерітіндіде жүрген бактериялардың неше пайызын адсорбциялайды

Жалпы топырақтың ылғал сыйымдылығы шамамен

Органикалық заттардың ыды рауы топырақтың беткі ……

Ылғалдың топырақта шамадан тыс болуы қай өсімдікке тиімді

Жалпы топырақта қандай микроорганизмдер көп кездеседі

Күлгін топырақта рН нешеге тең

Органикалық қалдықтардың минералдануы үшін қолайлы температура

Органикалық заттар минерал дануы үшін топырақтың ылғал сыйымдылығы болуы тиіс

1 гр топырақтағы микробтың жалпы саны қанша?

Төменгі сатыдағы организм дерден топырақта кездесетіндері

Бактериялар мен актиноми циттерді ыдырататын зат

Торф қандай топырақта түзіледі

Қандай топырақта микро организмдер нашар дамиды

Қара шіріктің құрамы 10 %-н жоғары топыраққа жатады

Топырақтың қарашірікті құрамы қандай көрсеткіштерімен сипатталады

Топырақта кездесетін барлық жануарлар қандай топтарға бөлінеді

Жануарлардың әртүрлі өл шемдері мен топықтағы тір шілігін ескере отырып қан дай ұш топқа бөлуге болады

Топырақ микроогганизмін тікелей микроскоптың әдіспен зертттеуді ұсынған ғалым, академик

Топырақ микроорганизмін тікелей микроскоппен зерттеу нені қарастырады?

Микроорганизмдердің даму мүмкіншілігін қаммтамасыз ететін факторлар

Микроорганизмдер үшін қоректік орта қалай бөлінеді

Ұрықсыздандыру әдісіне жататындар

Бактерия денесінің құрылысы қандай?

Пеницил саңырауқұлақтар дың қай тобына жатады?

Тізбектелген организмдердің қайсысы бактериялар мен саңырауқұлақтардың аралығында орын алады?

Қандай микробтар топырақ шірігін минералды заттарға айналдырады?

Тірі организмдердің органикалық заттарымен қоректенетін бактериялар қалай аталады?

Қандай микроорганизмдер антибиотиктер шығарады?

Вирустық бөліктің өзінің құрамында не болады?

Бактериялар қалай көбейеді?

Қандай бейімделушілік мәнінде бактериялар үшін спора түзу процесі болады?

Қандай органеллалар бактерия клеткасында кездеспейді

Саңырауқұлақтарға қандай қоректену тән?

Бактериялар мен вирустар аралығын қамтитын клетка ішілік паразит, ол …

Жынысты жолмен көбейетін саңырауқұлақтар

Қандай бактерияларға оттегісіз тыныс алу тән?

Бактериялар қайда көп кездеседі?

Бактерияның споралары қандай ортада өседі

Күкірт бактериялары төмендегілердің ішінен нені ашытпайды?

Белоктардың микроорганизм дермен ыдырап, аммиак түзу процессін қалай атайды?

Бактерияларға тән емес көбею тәсілдері қандай?

Төменде аталғандардың қайсысы экстремалдық жағдайда бактериялардың тіршілік етуіне мүмкіндік бермейді?

Микробтарды жоятын вирустар қалай аталады?

Неліктен біраз уақыт өткеннен кейін ақ зең саңырауқұлақтары қараяды?

Пиницилдің мукордан айырмашылығы?

Органофосфаттың минерализациялануы қандай жолмен жүзеге асады?

Қандай бактериялар санитарлық роль атқарады?

Саңырауқұлақтар мынадан басқа келесі құрылымдық типтерді иелене ме?

Негізгі төменгі таксономиялық бірліктер?

Бір жасушалы зең саңырау құлақтарға төменгі қатарда ғылардың қайсысы жатады?

Созылған форма түріндегі саңырауқұлақ жасушасы қалай аталады?

Сапрофитті бактериялар немен қоректенеді?

Спора түзу қандай бактерия жасушалары үшін сипатталады?

Саңырауқұлақтар қандай топқа жатады?

Бактериалды тыңайтқыштарға жатпайды?

Қандай заттар микроағзалар мен ризосфераларды топыраққа бөледі

Қандай бактериялар бұршақ тұқымдас өсімдіктермен симбиоз жағдайында өмір сүреді?

Қандай бактериялар өмір сү ру үшін химиялық байланыс қуатын органикалық заттардан пайдаланылады?

Мына көрсетілген микробтар дың қайсысы шар тәріздес микробтарға жатады?

Қай жерлерде бактериялар аз кездеседі?

Сапрофитті топырақ бактерияларының табиғатқа қандай маңызы бар?

Эпифитті микрофлораға жатады?

Атмосферадағы азотқа фиксатор болып табылады?

Қандай микробтар коккаларға жатпайды

Қандай құрылысты саңырауқұлақтар болмайды?

Саңырауқұлақтар қандай споралар түзеді?


Төмендегіден басқа саңырау құлақтардың қасиетінің қай сысы өсімдіктерге ұқсайды?

Фагтар бұлар

Риккетция қасиетіне жатпайды?

Бактериялық клетка қоректік қорынан синтезделетін зат

Температураға байланысты адам және жануарлар қоздыр ғыштары неге жатады?

Бактерицидтік қасиеттер тән?

Мыналар экзоферменттер қасиетіне тән…

Температураға қатынасы бойынша ферменттерге не сай келеді?

Инфекциялық процес дамуда басты орын алады

Микроорганизмдердің қайсысы бір клеткалы емес

Антогонизм аталғандардан басқа болмайды

Ферменттерге не қатысты емес

Иммунитеттің қандай түрлерін айырады?

Мазоктарды бояу үшін бояғыш ретінде қолданылады?

Боялған препаратты дайындау үшін керек…

Залалсыздандыруға жатпайтын әдіс

Микроб түрін қалай анықтайды

Қоректік ортаның негізгі компоненттері

Микроорганизмдердің азот қосылыстарын түзу процесі қандай жолмен жүреді

Антагоникалық қатынасқа жататындар

Ферменттер келесі қасиеттерге ие…

Қандай жағдайда инфекциялық ауру дамымайды

Иммунопрофилактика әдісіне жатады

Вирустарға тән

Қандай көбею түрі бактерияларға тән?

Қандай микробтар спора түзеді?

Бациллалар спорасының қызметі?

Қандай қоректену түрі саңырауқұлақтарға тән?

Саңырауқұлақтарда болады…

Вирустардың құрылуына не тән?

Фагтарға не тән емес?

Бактерия клеткасындағы басты органоген болып не табылады?

Микроорганизм қоректенуі қалай өтеді?

Тыныс алу типі бойынша микроорганизмдер бөлінеді?

Температураға байланысты, қарашірікте микробтар залалсыздануға қатысады?

Қандай микроорганизмдер бір клеткалыға жатпайды

Бактерияның клеткалы қабықшасы қатыспайды

Спора түзілгенде

Қандай бактериялар неорганикалық заттардың энергиялық өміріне қолданылады

Вирустарда болады

Фагтар мына жолмен көбейеді

Батериялық жасушаның ең маңызды құрамды бөлігі болып есептеледі

Микроорганизмдерде қоректенудің қай түрі болмайды?

Микроорганизмдердің анаэробты демалуынан не құралмайды

Төменгі температуралар болдырады

Симбиозды саңырауқұлақтар өсімдік тамырымен аталады?

Микроорганизмдердің симбиозы - бұл

Эндоферменттер айтылғандардан басқа …

Микроптардың тыныс алуы

микроптардың патогені бұл…

Қандай микроорганизм негізгі тамақ өнімдерінің шіруін туғызады

Негізінен микроағзалармен бұзылудың қай түрі жеміс-көкөністерде байқалады

Бидай өнімдерінің микробиологиялық басты түрлерінің қандайын білесіз

Қандай микроорганизмдер көкөністер мен жемістерде шіру процессін туғызады?

Микроб жасушасындағы энергетикалық алмасудың қандай өнімдері ортаға бөлінеді

Қандай белгі саңырауқұлақтарды жануарларға ұқсастырады

Қандай микроорганизмдерде клетканың құрылымы болмайды?

Споралар тасымалдамайды

Экстремалды жағдайларда бактериялардың тіршілік етуіне не мүмкіндік бермейді

Саңырауқұлақтарға сай көбею тәсілі қандай

Вирустарға тән



Бактериялық клетканың энергиялық материялы болып табылады.

Микроорганизмге көміртек көзі ретінде қолданылады, мыналардан басқа.

Сірке қышқылының бактери ялары тыныс алуда түзіледі

Микроп клеткаларын кептіргенде

Бұдан басқа қандай симбиоздардың түрлері тіршілік етеді

Айтылған заттардың ішінде қандайы фермент болып табылады

Мына берілгендердің қайсысы микробтардың дамуы мен өсуін тежейді

Инфекциялық процесс мына кезеңдерден тұрады

Иммунитет реакциясына жататындар

Микроптар цитоплазмасында болмайды

Ішкі формалары бойынша микроптар болмайды

Саңырауқұлақтар клеткаларының құрамына қандай органоидтар кірмейді

Пеницил споралары қайда ораласады

Мукор саңырауқұлағының пеницилден айырмашылығы

Вирустар тұрақты

Риккетсияға сай емес

Микроорганизмдердің өсуі үшін қосымша фактор болып саналатындар

Анаэробты тыныс алу типі дегеніміз

Пастеризация құбылысы

Қандай микроорганизмдер азот айналымына қатыспайды

Микроорганизмдер барлық жағдайда қолданылады, тек мынадан басқа

Прокариот клеткаларына тән емес

Бацилла споралары шыдамайды

Микроорганизмдер мынадай процестерге қатыспайды

Қайсысы риккетсияларға тән емес

Саңырауқұлақтарда қандай белгі болмайды

Фагтарда болады

Төменде көрсетілгендердің қайсысы саңырауқұлақтарға тән

Көрсетілгендердің қайсысы анаэробтарға жатпайды

Фаг механизмдеріне бағынбайды

Төменгі қоректік заттары бар ерітінділер қалай аталады

Бактериофагтар қолданылады, тек мынадан басқа жағдайда

Анаэробты жағдайда белок ыдырау өнімі болып саналады

Анаэробты жағдайда шірудің ақырғы өнімі болып табылады

Аммиак тұздарының бактериялармен тотығуы қалай аяқталады

Азот қышқылының және оның тұздарының аммиакка және молекулярлы азотқа дейін түзілуі қалай аяқталады

Азотсыз байланыстардың микроорганизмдермен ыдырауы қалай аяқталады

Санитарлық көрсеткіш қай микроорганизмдерге жатады

Көрсетілгендердің қайсысы дұрыс емес

Топырақ микроорганизмдеріне жатпайтынын тап?

Қандай микроорганизмдер өзен суында кездеседі

Қандай су микробтармен аз ластанады

Қандай көрсеткіштер құбыр суларының гигиеналық талаптарына сай келмейді

Қандай инфекциялық аурулар су арқылы жұғады

Микроптардың көпшілігі ауада кездеседі

Адамға ауа арқылы микробтар жұқпауы үшін не қолданылады

Ащытқылар қандай өнімді өндіруге қажет

Микробтардың оттексіз ортада тыныс алуы қалай аталады

Микроптар арасындағы қан дай қарым қатынас типтері оларға пайда әкелмейді

Қандай микроорганизмдерді паразиттер деп атайды

Төмендегілердің қайсысы вирустарға тән ?

Төмендегілердің қайсысы зең саңырауқұлақтаға жатпайды


11.3 Тестлік тапсырмалар

1.Балдырлардың маңызы қандай?

2. Саңырауқұлақтардың маңызы қандай?

3. Топырақ жануарлары өлшеміне байланысты неше топқа бөлінеді?

4. Топырақ жануарлары өлшеміне байланысты қандай топтарға жіктеледі?

5. Нанофаунаға ағзалардың қандай топтары жатады?

6. Макрофаунаға ағзалардың қандай топтары жатады?

7. Мезофаунаға ағзалардың қандай топтары жатады?

8. Фитофагтар:

9. Зоофагтар

10. Некрофагтар:

11. Сапрофагтар:

12. Балдырлармен қоректенетін ағзалар қалай аталады?

13.Альгофагтар немен қоректенеді?

14. Жануарлар қоректенуіне байланысты қандай топтарға бөлінеді?

15. Өзге жануарлардың экспременттарымен қоректенетін ағзалар

16. Ұсақ органикалық заттармен қоректенетін ағзалар

17.Геоксендер:

18. Геобионттар:

19. Геофилдер:

20. Мукор саңырауқұлақтары саңырауқұлақтардың қандай тобына жатады?
21. Мукор саңырауқұлақтарының маңызы:

қоректенуін қамтамасыз етеді

22. Энтомофторалар саңырауқұлақтардың қандай тобына жатады?

23. Зоофагтар саңырауқұлақтардың қандай тобына жатады?

24. Аскомициттердің көпшілігі?

25.Қыналардың маңызы қандай?

26. Топырақта тіршілік ететін қыналар:

27. Жартаста тіршілік ететін қыналар

28. Прокариоттар құрылымына байланысты неше топқа жіктеледі?

29. Прокариоттар құрылымына байланысты қандай топтарға жіктеледі?

30. Грацикулиттер:

31. Фирмакуттар:

32. Молликут:

33. Мендозикут:

34. Грамм оң бактериялар тобына жататын туыстарды анықтаңыз:

35.Грамм теріс бактерия тобына жататын туыстарды анықтаңыз.

36.Архебактериялар тобына жататын туыстарды анықтаңыз.

37.Clostriduim туысы

38. Spirillum-спирилла туысы

39. Muxococcus-миксобактериялар туысы

40.Thermococcus-күкіртті қалпына келтіруші бактериялар

41. Анаэробты спора түзуші бактерияларды алғаш анықтаған:

42. Т.А. Работнов топырақ ағзаларын бірнеше консорттарға бөледі. Соның ішінде биотрофтар:

43. Т.А. Работнов топырақ ағзаларын бірнеше консорттарға бөледі.



Студенттердің курстық жұмыстарының тақырыптары


        1. Топырақ биологиясы ілімінің пайда болуы.

        2. Топырақ индикациясы және диагностиканың негізгі принциптері

        3. Топырақ микрофлорасын талдау

        4. Топырақ микроорганизмдерінің топырақта түзілудегі және оның аул шаруашылығындағы ролі.

        5. Топырақтың биологиялық бірлестігін зерттеу әдістері.

        6. Топырақтағы зат алмасуға қатысатын микроорганизмдерді байқау

        7. Топырақ бактериялары. Топырақ бактерияларына идентификациялық сипаттама беру.

        8. Қоректік орталарда егу және өсіру әдістері

        9. Топырақ биотасын зерттеудің экологиялық әдістері

        10. Қою қоректік ортадағы колониясы бойынша топырақтағы микроорганизмдердің сандық есебі

        11. Топырақ микроорганизмдерінің минералдардың жаңадан түзілуі мен ыдырауына қатысуы.

        12. Фосфор, темір, марганец айналымына қатысатын микроорганизмдерді байқау.

        13. Микробтық токсикозды анықтау әдістері. Азотбактерияларын организмдердің тестісі ретінде пайдалану.

        14. Микробтық токсикозды анықтау әдістері. Азотбактерияларын организмдердің тестісі ретінде пайдалану.

        15. Топырақ қарапайымдылары

        16. Топырақтан СО-ның бөлінуі кезіндегі минерализациялық процестердің қарқындылығын бағалау.

        17. Биотикалық бірлестіктегі өзара қатынастар.

        18. Бактерияларды, актиномицеттерді, саңырауқұлақтарды МПА, чапека ортасында 1 г топырақта санау.

        19. Топырақ жануарлары мен микроорганизмдерінің өзара қатынасы.

        20. Топырақ жануарлары

        21. Аэропты және анаэробты микроорганизмдерді өсіру әдістері

22.Топырақ микроорганизмдерінің топарақты түзілудегі және ауыл шаруашылығындағы ролі

23.Топырақ биологиясының аспектісі

24.Топырақтағы микробиологияcының аспектісі

25.Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларына төзімділігі.

26.Топырақтағы микроағзалардың таралуы
Жазбаша жұмыстардың тематикасы

Аралық және қорытынды бақлау өткізуге арналған тесттік сұрақтар тізімі.

Студенттердің білімін кенейту үшін реферат жазу және оларды топта талқылау

Жазбаша жұмыстардың тақырыптары:


Рефераттар тематикасы.

Реферат жазудың жалпы схемасы:1.Титул беті;2.Реферат жоспары;3.Кіріспе;4.Негізгі бөлімі;5.Қорытынды және ұсыныстар;6.Қолданылған әдебиет.

. 12.Оқу процесін бағдарламалы және мультимедийлі жетектеу жоқ



13. Арнайы аудитория, кабинет, лаборатория тізімі
Жаратылыстану бөлімі, В.В.Иванов атындағы ботаника кафедрасында өтеді, ауд 27, 28, 29, 32, 33.
Каталог: dmdocuments
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1
dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет
dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат
dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы
dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205
dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат

жүктеу/скачать 1,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет