Басќарудыњ ќажеттілігі.
Нарыќтыќ экономика жаѓдайында басќару ісі одан єрі к‰рделене т‰сіп, бєсекелестік, меншік формаларыныњ сан алуандыѓы, шаруашылыќ дербестік орын алѓанда басќарудыњ ќажеттілігі мен басќаруѓа ќойылатын талаптар арта т‰седі. Басќарудыњ маќсаты – кєсіпорын м‰мкіндіктерін тиімді пайдалана отырып алѓа ќойылѓан нєтижеге ќол жеткізу. Кµрнекті американ экономисті В. В. Леонтьевтіњ аныќтамасы бойынша басќару – б±л µнім технология, µндірсті ±йымдастыру, басќару ењбегі, єлеуметтік ќатына саласында жањарту, инновациялау маќсатында ж‰зеге асырылатын ќаѓидалар, тєсілдер мен єдістердіњ жиынтыѓы.
Ќазіргі кездегі басќаруѓа ќойылатын талаптардыњ негізгі баѓыттары жєне олардыњ даму тенденциялары туралы тµмендегідей т‰сініктеме беруге болады:
1.Басќарудыњ кєсіптілігін дамыту, яѓни теориялыќ білім мен іскерлікті жєне тєжірибені ±штастыра білу.
2.Басќаруды демократияландыру – ќызметтіњ орындаоу барысы мен мањызды мєселелерді шешуге єріптестерді кењінен тарта білу жєне басќарушы ќызметкерлерді тиімді тањдау м‰мкіндігі.
3.Ењбек бµлінісі негізінде басќаруды мамандандыру сол арќылы басќару ењбегініњ арнайы ќызмет т‰ріне бµліне отырып басќару персоналыныњ жіктелінуі.
4. Басќаруды шоѓырландыру маќсатты орындауѓа ќолданылатын басќару єдістерімен формаларын µзара сєйкестендіру мен ‰йлестіру.
5. Басќаруды орталыќтандыру – ќазіргі кездегі µндірістік ж‰йеніњ к‰рделілігінен туындайтын µзіндік басќару мен µкілеттілік басмшылыќтыњ бір органѓа жинаќталуы жµнінде тиімді аралыќ ќарым – ќатынастыњ орныќтырылуы.
6. Басќару шешімдерініњ кµп н±сќалылыѓы – проблемаларды шешудіњ ењ ќолайлы жолын тањдау арќылы ќосымша к‰ттірмеген шыѓындарѓа басшылыќтыњ жол бермеуі.
7. Басќару ењбегініњ мєдениетін кµтеру, яѓни басќару єрекетін орындауѓа моральдыќ, этикалыќ, ќ±ќыќтыќ нормаларды кењінен ќолдану .
¦йымдардаѓы тиімді басќарудыњ сипатты белгілеріне экономикалыќ, єлеуметтік психологиялыќ, ќ±ќыќтыќ, ±йымдастырушылыќ техникалыќ ќ±рылѓылар жатады.
Экономикалыќ т±рѓы µз ќ±рамында µндірістік процессті басќаруда, кµздеген маќсатќа тиімді ќол жеткізуді материалдыќ, ќаржылыќ жєне ењбек ресурстарын ‰йлестіруді ќамтиды.
Єлеуметтік – психологиялыќ т±рѓы ±йым алдына ќойылѓан маќсатќа жетуде сол ±йымныњ барлыќ ќызметкерлерін ±йымдастыру мен басќаруда орын алатын ерекше топтыњ ќызметін белгілейді. Б±ѓан басшы мен баѓынышты арасында байланысты реттейтін билік ж‰йесі, ќоѓам мєдениеті мен дєст‰рін, баѓалылыќтарын бейнелейтін єлеуметтік функция енеді.
Құқықтық т±рѓы басќарудаѓы мемлекеттік, саяси, экономикалыќ институттар ќ±рылымын, олардыњ ж‰ргізетін баѓытын, аныќтаѓан зањдылыќтарын кµрсетеді. ¦йымдардыњ ќ±рылуы, келісім жасау, меншік жєне кєсіпкерлікті мемлекеттік реттеу шаралары басќаруда мањызды орын алады.
¦йымдастырушылыќ техникалыќ т±рѓы µз ќ±рнамына орын алѓан жаѓдайды д±рыс баѓалау міндеттерді т±раќты белгілеу, оѓан жетудегі стратегияны ќабылдау жєне ќажетті ресурстарды реттеу тиімді жобалау мен ±йымдастыру баќылау мен ынталандыруды ењгізеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
