Лекция тезистері



Pdf көрінісі
бет99/124
Дата11.02.2022
өлшемі1,21 Mb.
#131432
түріЛекция
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   124
Байланысты:
2. Лекция (7)

Ырықсыз пассивті қиял
сананың іс-әрекеттерінің әлсіреуі, оның бұзылуы кезінде түсте 
байқалады. Пассивті қиялдың айқын көрінісі, адам жоқ объектілерді қабылдайтын галлюцинация болып 
табылады.
Қайталау және бекiту сұрақтары: 
1. Ойлау түсiнiгi ненi бiлдiредi?
2. Ойлау және түйсiк пен қабылдау араларындағы ерекшелiк қандай?
3. Ойлау мiндетi мен оның орындалу процесi қалай жүредi?
4. Ойлау процесiне орай материалистер мен идеалистер арасындағы қайшылықтар неден?
5. Ойлаудың формалары мен сипаты қандай? 
№9 Лекция 
Тақырыбы: Сөйлеу 
Жоспары:
1. Сөйлеу және тіл
2. Сөйлеудің түрлері мен қызметтері 
3.Cөйлеу және ойлау 
Қысқаша теориялық мәлімет:
1.
Адамның қоғамдық болмысы жан-жақты әрi көп деңгейлi аралық қатынастардан құралатынын 
жоғарыда әңгiме еткенбiз. Ал осы қатынастар арасында өзiнiң ерекше мәнi мен құрылымы жағынан 
танылатын құбылыс - бұл тiлдестiк қатынастар. Тiлдесу барысында адамдар өзара әрекеттiк байланысқа 
келiп, тұрмыс-еңбек тәсiлдерi мен нәтижелерiн, әрекетке орай туындаған болжамдар мен идеяларын, 
ниеттерiн, қызығулары мен сезiмдерiн және т.б. өзара бөлiседi, алмасады. Тiлдестiк қатынас бiршама 
дербес құбылыс ретiнде қабылдануымен, субъектi белсендiлiгiнiң ерекше бiр формасы ретiнде көрiнедi. 
Тiлдесу қызметiнiң нәтижесi - өзгертiлген, болмаса қайта жасалған дүниелiк не идеалдық өнiм емес, ол 
адам мен адамның, адам мен қауым арасында орныққан байланыс қатынасы. Бұл ретте әңгiме тек бiрдiң 
екiншiге бағытталған жай әрекетi, не оның ықпалы жөнiнде емес, ал өзара, бiр-бiрiне болған әсерi 
туралы. Тiлдесу үшiн мiндеттi түрде әрқайсысы өз алдына субъектiк мағынаға ие ең кемiнде екi адам 
болуы қажет. Қазiргi кезде жалпы психология мәселелерiнiң көптеген шешiмi осы тiлдестiк 
қатынастарды зерттеуге байланысты болып отыр. Себебi психологиялық бейненiң бiр формадан 


екiншiсiне өтуi (мыс.: түйсiктiң сезiмге, сезiмнiң ойға, ойдың сөзге т.с.с.), адам психикасындағы ашық 
сана аймағы мен бейсана байланысы, адам көңiл шарпуларының ерекшелiктерi, жеке адам 
заңдылықтары т.б. осы тiлдестiк қатынастың негiзiнде жасалады. Тiлдесу деген не? Тiлдесу - бiркелiкi 
iс-әрекет қа-жеттiгiнен туындаған адамдар арасындағы байланыстардың даму көзi. Тiл қатынасы 
негiзiнен әңгiмелесушiлердiң өзара ақпарат алмасуынан қалыптасады. Бұл ақпарат алмасу тiл 
қатынасының коммуникативтiк сипатын құрайды. Тiлдесудiң екiншi тарапы - сөйлеушiлердiң өзара 
ықпалы, яғни сөйлесу барысындағы сөз алмасу ғана емес, сонымен қатар бiр бiрiнiң әрекетiн, қылығын 
танып, оны өзгерiске келтiруi, жауап беруi. Үшiншi, ақырғы, тарапы тiл қатынасы сөйлесу арқылы 
адамдардың бiрiн бiрi қабылдап, өздерiнiң психологиялық бейнесiн түзуi. Сонымен, бiртұтас тiлдесу 
процесiнде үш бағытты байқаймыз: коммуникативтi (ақпарат алмасу), интерактивтi (өзара ықпалды 
әрекетке келу) және перцептивтi (адамның бiрiн бiрi қабылдап, түсiнiсуi). Осы үш, бiр-бiрiне 
байланысты тiлдесудiң қырлары бiрлiктi қызмет орындауымен сол қызметке араласқан адамдардың 
өзара қатынасын ұйымдастырудың әдiстерiн құрайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   124




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет