Липидтер дегеніміз - табиғи заттар тобы. Олар іс жүзінде суда ерімейді, бірақ полярсыз еріткіштерде (хлороформ, эфир, ыстық этанол, т.б.) ериді. Белоктармен, көмірсулармен қатар липидтер де жануар, адам және өсімдіктердің барлық ұлпалар клеткаларының құрамына кіреді. Липид гректің lipos - май деген сөзінен шыққан. Липидтер деп өсімдік және жануар текті майлар немесе майға ұқсас заттарды атайды. Оларды: қарапайым липидтер – майлар және күрделі липидтер – майға ұқсас заттар деп бөледі. Липидтерді сілті қатысында гидролизденіп, май қышқылдарының тұздарын (сабын) түзу қасиетіне қарай сабынданатын және сабынданбайтын липидтер деп те бөлінеді. Липидтердiң топтастыруы
Липидтер
Сабынданатын
Сабынданбайтын
Сабынданатын липидтер гидролиз барысында бірнеше компоненттерге ыдырайды - Қарапайым липидтер:
- Бейтарап майлар,
- Балауыздар.
- Күрделі липидтер:
- Глицерофосфолипидтер,
- Гликолипидтер,
- Сфинголипидтер.
Сабынданбайтын липидтер молекуласы гидролизге ұшрамайтын липидтер: - стериндер,
- стероидттар (гормондар, өт қышқылдары),
- терпендер.
Липипдтердің жіктелуі
Липидтер
Қарапайым липипдтер
Күрделі липипдтер
Балауыздар
Майлар
Алкил-ацилаттар
Үшацилглицерид-тер
Фосфолипид-тер
Сфинголипид-тер
Гликолипид-тер
Фосфоглицерид-тер
Сфинголипид-тер
Церамид-
тер
Глюкоцереброзид-
тер
Ганглиозид-
тер
Цереброзид
тер
Галактоцереброзид-
Достарыңызбен бөлісу: |
