М. Н. Будыко күн тұрақтысының мәнін 8,2 Дж/ см



бет5/14
Дата05.10.2022
өлшемі0,66 Mb.
#151776
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Байланысты:
гидрология

ТМД -дағы су теңдестігі 5 – кесте



Теңіз алабы

Ауданы, 103 км2

Су теңдестігінің элементі, км3

Жауын-шашын

Ағынды

Булану

Ақ және Баренцев
Балтық
Қара және Азов
Каспий
Карск
Лавтев, Шығыс Сібір, және Чукотка
Беринг, Охот және Жапон
Қазақстан мен орта Азияның тұйық аймақтары (Арал, Балқаш, Ыстық көлді қоспағанда)

1192
661
1347
2927
6579
5048
3269

2420




846
506
889
1440
3640
2135
2126

723


408
171
159
300
1324
1038
890

125


438
335
730
1140
2316
1097
1236

598


Кестеден көріп отырғанымыздай, жыл бойына жауатын жауын-шашынның жартысынан көбі булануға жұмсалса, ал қалған белігі мұхитка, теңіздерге және басқада тұйық қазаншұңқырларға ағынды ретінде жетеді екен.
ТМД -да жауын-шашынның, ағындының және буланудың үлестірімі ландшафт пен биіктік белдеулерінің (таулы аудандарда) орналасуына тікелей байланысты.
ІІ. ӨЗЕН ЖӘНЕ СУ АЛАБЫ
2.1. Өзеннің гидрографиялық желісінің қалыптасуы


Өзен - деп едәуір мөлшерде айқын қалыптасқан тұрақты арнасы бар, өзінің су жинау алабына түсетін атмосфералық жауын-шашындармен әрі жер асты суларымен қоректенетін ағын суды атаймыз.
Өзен арнасы әдетте, тұрақты ағын су, ал кейбір кұрғақшылық аудандарда уақытша тартылып қалуы мүмкін, климаты қатаң, суық аудандарда қатып қалады.
Ағып өтетін жердің бедеріне байланысты өзендер мынадай түрлерге бөлінеді: 1) жазық жер өзендері — биіктігі 300-500 метрлік ойпаттар мен жазықтарда ағады; 2) тау өзендері — бедері 300-500 м-ден биік тау жоталары мен қыраттарды басып өтеді.
Климаттық жағдайы мен су жинайтын алабының мөлшеріне байланысты, өзендер тұрақты немесе уакытша әрекет етуі мүмкін. Аумақтағы тұрақты өзендер мен уақытша ағын сулар, көлдер және батпақтар жүйесі осы аумақтың гидрографиялық желісін құрайды. Гидрографиялық (өзен) желісінің құрылымын мынадай буындарға бөлуге болады (2.1-сурет).



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет