Мамасерікова Ш. · М
АУҒАНДАҒЫ АСЫЛБЕКТІҢ МОНОЛОГЫ
жүктеу/скачать 1,6 Mb.
|
| АУҒАНДАҒЫ АСЫЛБЕКТІҢ МОНОЛОГЫ
Дос таппадық құшақ жайып қарсы алар, Қайта бізге: «Кетіңдер!» деп жар салар. Неге келдік, не іздейміз жат елден, Айтыңдаршы Ауғанда өскен аршалар?! Айлар бойы моншасыз тер сасып біз, Кейде апталап қалмадық па азықсыз. Ауған жерін қорғаймыз деп қаншама, Жас жауынгер көзін жұмды жазықсыз. Дұшмандар жоқ бетпе-бет кеп шайқасқан, Жасырынып олар тауға жайғасқан. Бақытты екен Қобыланды, Манастар, Қас жауымен жекпе-жекте айқасқан. Көрсетпейтін құрған ажал қақпаның, Сездірмейтін өзі қайда жатқаның. Елестетер зымиян жау кулығы Бекежанның Төлегенді атқаның. Әкем Асан, асқар тауым, панашым, Өзіңді ойлап сарғаюда санам шын. Шер көкірек болмаса екен уһілеп, Шүберекке жаның түйіп бала үшін. Аяулы анам пісірмеген жоқ асы, Тілді үйірер қуырдағы, сорпасы. Еске түссе шұрқырайды ішегім, Қазы, қарта, қаймақ, айран, тоқашы. Сүйіп өскен тау, тас, суын, гүлін де, Домбыраның күмбірлеген үнін де. Тұлпары едім мәпелеген Меркінің, Тозақ көрдім Ауғанға кеп бүгінде. Көзін ойып, аяқ-қолын балталап, Кетсе тастап ап келеміз арқалап. Ауған тауы - ақырзаман орнатар, Ажал шашқан аждаһадай жар қабақ. Бірақ хатқа жазғызбайды шындықты, Айтқызбайды көрген сансыз сұмдықты. Ең ауыры дұшман сойқан салғанда, Ата алмаймыз рұқсатсыз мылтықты. Біздің қанша ұшақтарды құлатты, Қанша әскерді қапияда сұлатты. «Атыс!» деген бұйрық күткен сәт сайын, Жалған намыс жүрегімді жылатты. «Соғыс өртін өршітуден ығыныз, Кенес елі - гуманист ел, ұғыңыз. Сондықтан да оқ атпайды бірінші!» - Деген антты бұзуға жоқ құқымыз. Қол байлаулы олар бізді атқанша, Шыдау керек жанға азабы батқанша. Бауырларым қыз болғанға қуандым, Қоғадай боп жапырылып жатқанша. Нәзипа әкпем және қарындастарым, Ағайын жұрт, бірге оқыған достарым. Обалымыз Ауғандағы апатқа, Быт-шыт еткен іңкәр жүрек жоспарын. Жиырма жастың жалын атқан шағында, Махаббаттың балдай уыз бағында. Алматыда институтта оқушы ем, Ақ арманым айналғандай сағымға. Жеңіс дәмін татсам дейтін күресіп, Тәтті үміттер самал желдей тұр есіп. Мерт болғанша мағынасыз майданда, Кетсем, шіркін, ұшқан құсқа ілесіп. Төрт түлігі өрісінде өретін, Күн туса егер атажұртты көретін. Бейбітшілік бесігінде тербелген, Тіршілікті бағалаңдар дер едім. Ал әзірге дұшман құзға тығылып, Біз төменде жасырынып, бұғынып. Күн кешеміз мысық-тышқан секілді, Кейде тұрып, кейде құлап, жығылып. Бұйрық келсе шын қуанып қаламыз, Ашу, ыза буып ойран саламыз. Құрбан болған жолдастардың кегі үшін, Аямастан өшімізді аламыз. Абыройсыз арам жұмыс сияқты, Арыстардың адал қаны жиі ақты. О алтын күн! Жаратқанға жеткізші, Жегідей жер жауабы жоқ сұрақты. Дос көрмедік құшақ жайып қарсы алар, Қайта бізге: «Кетіңдер!» - деп жар салар Не іздейміз, неге келдік жат жерге, Айтыңдаршы Ауғанда өскен аршалар?! Неге осынша мүсәпірміз, пақырмыз, Неге өлгенше сақтамақпыз сабыр біз. Heгe жүрміз кеудемізден итертіп, Кімдер үшін отқа түсіп жатырмыз?!... ҰЛБОСЫН АПАНЫҢ МІНӘЖАТЫ Арқалаған перзент ең жұрт алғысын, Ажал құштың Ауғанстан халқы үшін. Айналайын, Асылбегім, ақ ботам, Рухын пейіш қақ төрінде шалқысын! Ел есінде сақталғанмен ерлігін, Зар еңіреп қайғы жұтқан шерлімін. Уыздай жас уылжыған ұлымды, Уысына сұм ажалдың берді кім. Тартып келем қан төгістің зардабын, Тұнжырайды сені ойласам әр таным. Қаһарманы атансаң да жат жердің, Өкінішпен көз жұмдың ба, ардағым?! Қара нардай көтеріп жүк ауырын, Қаза болдың көріп соғыс дауылын. Қабырғасы мың-миллион қайысты, Сағынғанда сені аңсап бауырың. Қызығынан айырылғандай бар әлем, Күңгірттеніп бара жатты қарап ем. Қиямет күн орнағандай кеудеме, Қайдан табам жүректегі жарама ем. Тобылғы caп қамшынды ұстап қолыңа, Тоқпақ жалды тұлпар міндің жолыңа. Тізгін бермес, тізе бүкпес, тарланым, Қалай ғана түстің ажал торына. Балдағы алтын құрыш болат семсерім, Бұла өскен буыршыным, еңселім. Безек қағып сене алмаймын қазір де, Бақилық боп кеткеніңе мен сенің. Неге өлім салды ерте құрығын, Бір көруге зар боп қалдым тұлымын. Тірі жүрсең 50-інді тойлар ек, Туған күнің құтты болсын, құлыным! Қаз-тырналар қиқу салған көктемде, Құйып жаңбыр нөсерлетіп өткенде. Бұл - анаңның көз жасы деп ұққайсың, Кемсең қағып мұңын шаққан көк белге. Сары уайым таусып суын сабырдың, Сарғалдақпен жаптым үстін қабірдің. Сегіз жұмақ қақпалары ашылып, Шапағатын көрсін ұлым Тәңірдің. Қайғырмасын маған ұқсап аналар, Қыршыныңан қиылмасын балалар. Құдіретті патшасына аспанның, Ей, ақша бұлт! Мінәжатымды ала бар!.. АҚ КӨҢІЛІ УЫЗ ҚАЛПЫН САҚТАҒАН Отар деген оттан ыстық есімің, Балдан тәтті мейірбанды сезімің. Қуәсі деп артық көрем өзгеден, Ең бақытты жастық, жалын кезімнің. Балалықтың балын бірге татқан ек, Студент шақ қызығына батқан ек. Албырт мінез, еркелеген алты аққу Есіңде ме бір бөлмеде жатқан ек. Қызыл арай күн шапағы төксе нұр, Қызғалдақтар құлпыруды көксеп жүр. Қақпан құрып қыл өтпейтін достыққа, Қатал тағдыр қаншамызды екшеп тұр. Тіршіліктің толқындары таптаған, Ақ көңілін, уыз қалпын сақтаған. Қасқыры мол, түлкісі мол орман да, Басын иіп пәк жаныңды мақтаған. Қара көзі сырға толы, Отаркүл, Көкірегі нұрға толы, Отаркүл. Жақсылығын шықсын дәйім алдыннан, Жас жүрегі жырға толы, Отаркүл. Үлкен-кіші тағлым тұтып тұратын, Ұлағатты ұстаз болу - мұратың. Өмір шамың сөнбесін деп тілеймін, Сұлу арман сән-салтанат құратын. АСПАРА ҚЫЗЫ Асығатын арайлы таңға нұрлы, Аспараның қызы едің арманы үлгі. Аңсайды іздеп Алматы, Меркі, Құлан, Ақ сұңқардай аспанға самғар гүлді. Назиражан, сені еске жиі аламыз, Өлді деуге қалайша қия аламыз. Тырнағыңа тұрмайтын кей жылпостың Жүргеніне жер басып ұяламыз. Өлді деуге әлі де сенбей жүрек, Сарғайтты ғой сағыныш желдей үдеп. Бара жатыр анаң мен бауырларың, Құрғақшылық жайлаған жердей жүдеп. Ішкі ойыңды айтқызбай ерекше ұғар, Іргелі елдің перзенті зерек шығар. Ырыс-құтқа бөлейтін айналасын, Аллаға да жақсы адам керек шығар. Қалды артында қызың мен киелі ісің, Атажұртың, әз халқың - сүйенішің. Бейнетіңнің зейнетін көре алмадың, Соған қатты қайғырып күйеді ішім. Ар-намысын ту еткен бал үмітке, Алғыр едің берілмес шаң-күдікке. Жатқан жерің жаннаттың төрі болсын, Меркі елі ұмытпас мәңгілікке! ЕРЖАННЫҢ АЛТЫН БАЛЫҒЫ Тағдыр шыңдап төзімін алмас қылған, Тау тұлғалар шығады әр ғасырдан. Тірек болған шыңдыққа текті әкенің, Жолын қуып өзіңсің жалғастырған. Бақ-дәулетің өсуде қарқын алып, Болашағың білемін жарқын анық. Александр Пушкиннің жазғаныңдай, Қармағына түсіпті алтын балық. Арттыратын қайрат, күш, жігеріңді, Орындайтын бар арман, тілегіңді. Үйленіпсің Гүжанға Ержан інім, Жадыратар жабықсаң жүрегіңді. Сұм тағдырдың соққанда сұрапылы, Құлаған жоқ махаббат мұраты ұлы. Алып шықты жетектеп тозақ, оттан, Асыл жардың сенімі, нұрлы ақылы. Алғырлығын тұрған соң көзім көріп, Арайланып жыр туды сезім өріп. Абыройыңды асырар жақсы әйелді Қателеспей таңдаудың өзі де ерлік! Асқақтайтын биікке көңіл-қыран, Ана әлдиі - ғажайып жақұт жыр - ән. Шаңырақтың шаттығы, мәртебесі Ұл мен қызың - ең қымбат бақыт, мұраң. От пен суға түссең де ауық-ауық, Құшағынан Гүлжанның шуақ тауып. Тізгін ұстап топ жарып жүрсің бүгін, Туған жердің төсінен қуат алып... жүктеу/скачать 1,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|